شیما جهان بخش
خبرنگار

با استمرار گرمای شدید طی 6 روز اخیر در مناطق جنوب و جنوب غربی کشور پیش‌بینی می‌شود رکورد ۱۰ ساله دمای هوا در برخی استان‌ها مانند خوزستان و ایلام شکسته خواهد شکست و بیشتر شهر‌های این استان‌ها دمای بالای ۵۰ درجه سانتیگراد را تجربه خواهند کرد. البته آنطور که این سازمان اعلام کرده روند افزایش دما هفته آینده تعدیل خواهد شد اما باز هم گرمای هوا محسوس خواهد بود.

تداوم روزهای گرم در نیمه جنوبی کشور
صادق ضیائیان رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی با اعلام این خبر در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار داشت: بر اساس رصد نقشه‌های آینده‌نگری سازمان هواشناسی با ورود جبهه هوای گرم در غالب مناطق کشور جوی آرام و پایدار همراه با افزایش نسبی دما پیش‌بینی می‌شود. البته این موضوع بیشتر در مناطق جنوبی و جنوب غربی کشور شدت خواهد داشت و احتمال افزایش ابر و رگبار و رعد و برق پراکنده و وزش باد شدید در ارتفاعات البرز مرکزی واقع در استان‌های مازندران، شرق تهران، غرب سمنان و استان‌های اردبیل و شمال آذربایجان شرقی وجود دارد.
وی با تأکید بر تداوم 6 روزه گرما در نیمه جنوبی کشور، ادامه داد: طی امروز و فردا در شمال غرب و غرب کشور رگبار پراکنده و وزش باد شدید موقتی و خیزش گردوخاک انتظار می‌رود. همچنین در دامنه‌های البرز واقع در استان‌های البرز، تهران و مازندران نیز در ساعات بعد از ظهر افزایش ابر و رگبار و رعد و برق و وزش باد شدید پیش‌بینی می‌شود.
ضیاییان با اشاره به وضعیت جوی آخرین روز هفته اظهار داشت: روز جمعه یکم تیرماه در ارتفاعات البرز، مرکزی، ارتفاعات شمال خراسان رضوی و خراسان شمالی رگبار پراکنده رخ می‌دهد. طی این مدت در بخش‌هایی از خوزستان دمای هوای بالای می‌رود و شهرهایی مانند آبادان و اهواز به دمای 50 درجه می‌رسند.
به گفته وی با توجه به پیش‌بینی درازمدت فصلی بویژه در فصل تابستان انتظار می‌رود دمای هوای یک درجه از میانگین دمای تابستان‌های سال‌های گذشته گرم‌تر باشد.

افزایش دمای 3 تا 6 درجه ای
احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشورنیز در گفت‌و‌گو با «ایران» از افزایش دمای بیش از نرمال در مناطف غربی کشور خبر داد و اظهار داشت: در هفته پیش رو نوار غربی کشور از آذربایجان غربی، کردستان، ایلام، کرمانشاه تا کردستان با افزایش دمای بیش از نرمال مواجه خواهد بود. در واقع شدت گرفتن جریان‌های همرفتی باعث می‌شود دمای هوا در این مناطق 3 تا 6 درجه بیش از نرمال باشد. با وجود آنکه این تداوم گرما از روز دوشنبه تعدیل خواهد شد اما همچنان دمای هوا در بیشتر مناطق کشور، یک تا 3 درجه از نرم بیشتر خواهد بود. البته این افزایش دما میانگین ماهانه بوده و گاهی در برخی روزها دما بیشتر از 3 درجه افزایش داشته است. وی با تأکید بر اینکه بر اساس مطالعات انجام گرفته سال 2023 گرم‌ترین سال کره زمین اعلام شده است، ادامه داد: در این سال دمای کره زمین 1.06 افزایش داشته است. البته امسال با توجه به اینکه لانینا در حال توسعه است دمای کره زمین تعدیل خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود افزایش دما در سال پیش رو(2024) نتواند رکورد سال قبل را بشکند.

گرمای هوا تعدیل می‌شود
 این کارشناس هواشناسی خاطرنشان کرد: به دنبال این تغییرات دمایی، کشور ما بخصوص در مناطق جنوب و غرب در روزهای اخیر و در ادامه تابستان روزهای گرمی را تجربه خواهد کرد. به هر حال در حال حاضر ال نینو(فاز گرم جریان‌های اقیانوس آرام) در حال عقب‌نشینی بوده و لانینا(فاز سرد جریان‌های اقیانوس آرام) جای آن را خواهد گرفت. این موضوع به دلیل آنکه این جریان‌ها به تنهایی 1 تا 2 درجه دمای کره زمین را تغییر می‌دهند بسیار مهم است.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور افزود: در بررسی‌های انجام شده از سوی بیش از 10 هزار ایستگاه هواشناسی در سطح کره زمین، مشخص شده ماه‌های طی شده سال 2024 گرم‌ترین ماه‌های کره زمین بوده است. به تبع این موضوع کشور ما نیز بخصوص استان‌هایی که در همسایگی زاگرس قرار دارند روزهای گرم‌تری را نسبت به مدت مشابه سال گذشته گذرانده‌اند اما انتظار داریم این گرما در ماه‌های پیش رو تعدیل شود.
وی با اشاره به اینکه پیش‌بینی افزایش یا کاهش دما در بلند مدت ممکن نیست، افزود: نباید انتظارات ما از  دقت پیش‌بینی‌های دو هفته‌ای، ماهانه و فصلی در حد دقت پیش‌بینی‌های کوتاه مدت و پنج روزه باشد. ممکن است در ماه‌های پیش رو دمای هوا به صورت ‌ناهنجاری بیش از نرم باشد و در ماه‌های بعد این گرما تعدیل شود. در این زمینه پیش‌بینی‌های کوتاه مدت از سوی سازمان هواشناسی انجام خواهد شد و به اطلاع مردم خواهد رسید.
وظیفه با تأکید بر موقعیت جغرافیایی ایران، خاطرنشان کرد: چیزی که در حال حاضر بسیار محتمل بوده این است که در هفته پیش رو شهرهای غربی ایران بخصوص شهرهای همسایه زاگرس 3 تا 6 درجه گرم‌تر خواهند شد اما شهرهای مرکزی دمای بالاتر از نرمال خود در بلند مدت را تجربه نخواهند کرد. مردم باید به این نکته توجه داشته باشند که واقعیت جغرافیایی ایران اقلیم گرم و خشک بوده و ما قطعاً منهای افزایش کلی دمای زمین هر ساله تابستان‌های گرمی خواهیم داشت، از این رو افراد باید استفاده بهینه از انرژی بخصوص برق و آب را در رأس برنامه‌های خود قرار دهند.

پیوستگی روزهای گرم با دمای ۵۰ درجه
محمد سبزه زاری، مدیر کل هواشناسی خوزستان نیز در این باره در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار داشت: از روزگذشته (سه‌شنبه) به دنبال حاکمیت جو قاره‌ای، توده هوای گرم در مناطق مختلف استان ایجاد شده و اغلب شهر‌ها دمای 50 درجه و بالاتر از آن را تجربه کرده‌اند.
وی با تأکید بر اینکه طی امروز و فردا دمای هوا بشدت در مناطق مرکزی و شمال غربی استان بالا خواهد رفت، گفت: این شرایط در مناطق جنوبی به علت ورود رطوبت خلیج فارس شدت کمتری خواهد داشت اما مردم باید توجه داشته باشند این کاهش دما به صورت ظاهری خواهد بود. یعنی رطوبت در شهر‌هایی مانند ماهشهر و هندیجان به صورت ظاهری دما را کم خواهد کرد اما دمای احساسی همچنان بالای 50 درجه است.
مدیرکل هواشناسی خوزستان با اشاره به پیش‌بینی افزایش دما در بیشتر مناطق استان گفت: پیوستگی روزهای گرم با دمای ۵۰ درجه و بالاتر در بیش از 6 روز، باعث خواهد شد که دمای  هوا حداقل در شب‌ها نیز بالا برود و باعث تجربه روزهای بسیار گرم در استان خوزستان شود. این شرایط در صورت وقوع، از جنبه توالی روزهای با دمای بالای ۵۰ درجه، در 50 سال گذشته رکورددار خواهد بود.
 سبزه‌زاری با اعلام اینکه تا روز جمعه یکم تیر ماه احتمال وقوع دماهای بالای ۵۰ درجه در مرکز، غرب، جنوب غرب و شمال استان بسیار زیاد خواهد بود، خاطرنشان کرد:در این مدت به علت جریانات جنوبی و افزایش رطوبت، دمای مناطق جنوبی و ساحلی کمتر از ۵۰ خواهد بود ولی با شمال غربی شدن جریانات از روز شنبه تا اواسط هفته آینده، شاهد وقوع دماهای ۵۰ درجه و بالاتر در بیشتر مناطق استان خوزستان خواهیم بود.
مدیرکل هواشناسی خوزستان با تأکید بر لزوم کاهش مصرف برق توسط شهروندان خوزستانی در روزهای آینده گفت: هر چند با تعطیلی روز دوشنبه و قرار گرفتن دو روز بین تعطیلی و پس از آن هم پنجشنبه و جمعه، تا حدودی موجب مدیریت بار شبکه برق خواهد شد اما توالی رخ دادن روزهای با دمای ۵۰ درجه و بالاتر در حدود یک هفته در خوزستان، شرایط پیچیده‌ای ایجاد خواهد کرد بنابراین به علت فشار مضاعف به شبکه توزیع برق و برای جلوگیری از قطع ناگهانی برق، توصیه به رعایت الگوی مصرف برق می‌شود.