سمیه افشین‌فر
خبرنگار

غربالگری بینایی بیش از سه میلیون کودک در سال گذشته

دکتر افروز صفاری‌فرد، مدیرکل دفتر پیشگیری از معلولیت‌ها و تلفیق اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به اینکه اجرای برنامه کشوری پیشگیری از تنبلی چشم در کودکان 3 تا 6 ساله از سال 1375 در سازمان بهزیستی آغاز شده است، گفت: در حال حاضر غربالگری بینایی با پوشش بالغ بر 82 درصد و با همکاری وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش و پرورش استثنایی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حال انجام است.
وی با تأکید بر اینکه از ابتدای برنامه غربالگری بینایی تاکنون تعداد 58 میلیون و 65 هزار و 453 کودک مورد غربال قرار گرفته‌اند، افزود: از این تعداد، یک میلیون و 936 هزار و 892 نفر دارای انواع اختلالات بینایی و تعداد 396 هزار و 73 کودک دارای تنبلی چشم شناسایی و برای اقدامات درمانی ارجاع شده‌اند. صفاری‌فرد با اشاره به آمارهای غربالگری سال گذشته گفت: در سال 1402 تعداد 3 میلیون و 515 هزار و 747 کودک از نظر بینایی غربال شده‌اند که از این تعداد، 70 هزار و 795 مورد دارای انواع اختلالات بینایی تشخیص داده شده‌اند و 16 هزار و 61 مورد دارای تنبلی چشم بوده‌اند. در این برنامه، کودکان توسط چارت E و دستگاه غربالگر­عیوب انکساری و به وسیله غربالگران آموزش‌دیده، غربال می‌شوند.

تشخیص بموقع معلولیت بینایی
و ارجاع بهنگام افراد دارای معلولیت
 
مدیرکل دفتر پیشگیری از معلولیت‌ها و تلفیق اجتماعی سازمان بهزیستی کشور دریافت بهنگام خدمات توانبخشی را امری مهم در تشخیص بموقع اختلالات بینایی و ارجاع صحیح فرد دارای اختلال دانست و گفت: توانمندسازی فرد نابینا مستلزم ارائه خدمات توانبخشی بلافاصله پس از تشخیص آسیب، متناسب با نیازهای او است، از این‌رو ارائه خدمات مشاوره روانشناختی به فرد نابینا یا کم‌بینا، آموزش مهارت‌های روزمره زندگی مانند تحرک و جهت‌یابی و مهارت‌های پرورش حواس جایگزین در دستور کار قرار می‌گیرد که در مراکز خانواده و کودک نابینای زیر 6 سال و سایر مراکز تخصصی توانبخشی، ارائه می‌شود. همچنین ارائه خدمات آموزشی در زمینه مهارت‌های زندگی روزمره، بریل‌آموزی، مهارت‌های استفاده از امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری گویا و بریل از دیگر خدمات این مراکز به افراد نابینا و کم‌بیناست. وی تأکید کرد: سازمان بهزیستی با بهره‌گیری از تیم‌های تخصصی نسبت به شناسایی نوع و شدت آسیب‌های بینایی و تشکیل پرونده پزشکی برای افراد دچار اختلالات بینایی اقدام می‌کند تا این افراد در چرخه دریافت خدمات توانبخشی قرار گیرند.

طرح‌هایی برای توانمندسازی نابینایان
و کم‌بینایان

صفاری‌فرد در توضیح عملکرد مرتبط با تأمین وسایل کمک‌بینایی در سال 1402 گفت:سال گذشته از 4700 میلیارد ریال اعتبار تجهیزات کمک‌توانبخشی، 240 میلیارد ریال که حدود 5 درصد از کل اعتبار وسایل کمک‌توانبخشی است، برای وسایل کمک‌بینایی هزینه شده است. وی در توضیح طرح‌های توانمندسازی افراد دارای آسیب بینایی افزود: در طرح توانمندسازی افراد نابینا و کم‌بینا با رویکردی متفاوت به مسائل این افراد، تلاش شده نیازهای واقعی آنان در زمینه‌های آموزش، اشتغال، مسائل روانشناختی و مناسبات اجتماعی مدنظر قرار گیرد و برنامه‌های آموزشی متناسب با این نیازها اجرا شود. برای همین با همکاری انجمن‌های غیردولتی فعال در امور نابینایان در سراسر کشور، برنامه‌هایی با محوریت آموزش مهارت‌های ارتباطی، فعالیت‌های زندگی روزمره، کار با کامپیوتر، ارائه خدمات مشاوره روانشناختی، ورزش و اوقات فراغت مدنظر قرار گرفته است.
 این آموزش‌ها بر اساس نوع نیازها و مهارت‌های پیش‌نیاز افراد نابینا و کم‌بینا ارائه و بویژه در زمینه مهارت‌های شغلی، آموزش‌هایی متناسب با الزامات روز جامعه ارائه می‌شود و در صورت لزوم، افراد به مراکز آموزشی تخصصی در زمینه مهارت‌های فنی و هنری ارجاع داده می‌شوند.