فرزانه پیری
خبرنگار

از اواخر تابستان سال 1400 تا پایان دی ماه امسال، 800 هزار نفر توسط صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر بیمه شده‌اند که نسبت به دولت‌های یازدهم و دوازدهم این میزان از رشدی برابر 63 درصد برخوردار بوده است.
گسترش پوشش بیمه‏‌ای روستاییان و عشایر، تأمین معیشت و رفاه را برای آنها به ارمغان آورده است. آمارها می‏‌گویند که خانوارهای برخوردار از پوشش بیمه اجتماعی، از رفاه بیشتری نسبت به خانوارهای فاقد بیمه‌‏ای برخوردار بوده‏‌اند.
ارزیابی مرکز پژوهش‏‌های مجلس شورای اسلامی نیز نشان می‌دهد که به‏‌طور معمول یکی از دلایلی که باعث می‌شود، فقرا بخصوص روستانشینان در تله فقر گرفتار شده و نتوانند از آن خارج شوند، نداشتن درآمد ثابت ناشی از شغل و نبود بیمه بوده است.
در دهه 90 فقر در کشاورزان و روستاییان به دلیل نداشتن این موارد گفته شده، تشدید شد.
یکی از عوامل تأثیرگذار در کاهش روند فقرزایی، بیمه کردن روستاییان و عشایر و کشاورزان از طریق صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر بوده است. این صندوق اگرچه در دهه 90 نتوانست آنگونه که باید وظایف و تکالیف خود را انجام دهد، اما در این دو سال و نیم اخیر، یعنی از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون توانسته تعداد بیمه‌شدگان روستایی را 63 درصد افزایش دهد و تعداد آنها را به 800 هزار نفر برساند.
آن‏طور که مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر می‏‌گوید: براساس قوانین بالادستی مربوط به صندوق، تکالیف حداکثری برای این نهاد بیمه‌‏ای تعریف شده است. به همین دلیل در سال گذشته جذب بیمه‌‏شدگان در این صندوق بسیار خوب و موفق و پیش‏رفت و تحقق بخش بزرگی از هدف‏گذاری این حوزه را به‏ دنبال داشت.
بیت‌الله برقراری در گفت‌وگو با «ایران» می‌گوید: یکی از سیاست‏‌ها و برنامه‏‌های تحولی دولت توجه ویژه به معیشت روستاییان و عشایر است که به همین منظور صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان نیز اهدافی همچون افزایش سطح کمی و کیفی خدمات قابل ارائه به بیمه‏‌شدگان تحت پوشش و جلب رضایتمندی آنها را هدف‏گذاری کرده است.
بنا به گفته برقراری، از حدود ۳۰ میلیون نفر جمعیت عدد خالصی که به دست آمده بین ۹ تا ۱۰ میلیون نفر است که باید در چتر بیمه‌ای قرار گیرند، این در حالی است که در گذشته اقدام مناسبی برای عضویت روستاییان و عشایر در صندوق صورت نگرفته بود.
در این راستا، بنا به گفته این مقام مسئول، ۴۵ اقدام مهم و راهبردی برای خدمت‌رسانی ماندگار برای عدالت اجتماعی بیمه‌شدگان در دولت سیزدهم صورت گرفته است.
مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر کشور اولین اقدام این صندوق را تثبیت منابع درآمدی این صندوق عنوان کرده و می‌گوید: نخستین اقدام برنامه مربوط به محاسبات بیمه‌ای است و ریل‌گذاری آن مبتنی بر دانش انجام شده است. برخی از صندوق‌ها با محدودیت و مشکلات مواجه هستند. ما برای رفع این چالش‌ها برنامه راهبردی مبتنی بر نگاه علمی را پایه‌ریزی کردیم. نکته دیگر که برای نخستین بار انجام شد محاسبات بیمه‌ای و افزایش پایداری صندوق بود. زمانی که این اتفاق رخ دهد آینده صندوق کاملاً خوب و روشن پیش می‌رود.

آمار بیمه شده جدید
اقدام دیگری که صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر کشور در دو سال و نیم اخیر انجام داده، پوشش قرار دادن افراد جدید بوده است.
به گفته برقراری، تا قبل از دولت سیزدهم و در مدت فعالیت 16 ساله این صندوق از سال 1384 تا تابستان 1400، تنها دو میلیون نفر از پوشش بیمه‎ای برخوردار بودند که از اواخر تابستان سال 1400 با روی کار آمدن دولت سیزدهم تا پایان دی ماه، 800 هزار نفر روستایی بیمه شدند که این معادل ۶۳ درصد عملکرد دولت‌های یازدهم و دوازدهم بوده است؛ از آن سو بیمه 82  درصد از بیمه‌شدگان گذشته که بیمه آنها منقضی شده بود، دوباره تمدید شد.
این مقام مسئول درباره مستمری مستمری‌بگیران این صندوق نیز می‌گوید که در این دولت در راستای تأمین معیشت مستمری بگیران، حقوق آنها 43 درصد افزایش یافته که برای نخستین بار در این دولت این اقدام صورت گرفته است.

رشد 165 درصدی بودجه صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر
مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر کشور همچنین به موضوع بودجه صندوق می‌پردازد و می‌گوید: سال گذشته بودجه این صندوق معادل یک‌هزار و 500 میلیارد تومان بود که این رقم به 4هزار میلیارد تومان افزایش یافت؛ به عبارتی شاهد رشد 165 درصدی یا سه‌برابری بودجه این صندوق هستیم که این امر به نفع بیمه‌شدگان و پایداری صندوق خواهد بود.
در حال حاضر، ضریب پشتیبانی بیمه‏‌شدگان به بازنشستگان این صندوق 10 به یک است که مطلوبیت بالایی دارد. دوسوم از حق بیمه این صندوق را دولت پرداخت می‌کند و به عنوان کارفرما از روستاییان و عشایر حمایت می‌کند.
پوشش41 درصدی بیمه‌ای زنان و همچنین پرداخت 22 هزار فقره وام به روستاییان از دیگر خدماتی بوده که در این مدت انجام شده است و مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی روستاییان به آنها اشاره کرد.

برش

دلایل ایجاد صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر کشور
مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر کشور بر این عقیده است که یکی از اصولی که برای ارتقای بیمه‌ها باید لحاظ شود تفاهم و همکاری با ذینفعان دولتی است. وی  گفت: دولت مکلف است که برای آحاد جامعه بر اساس اصل ۲۹ قانون اساسی بیمه اجتماعی همگانی فراهم کند؛ صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در سال 1384 برای این موضوع ایجاد شد تا به واسطه آن کشاورزان و عشایر و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر بتوانند خودشان را به صورت اختیاری بیمه اجتماعی کنند. افرادی که در این صندوق عضو می‌شوند و تحت پوشش قرار می‌گیرند خدماتی دریافت می‌کنند؛ یکی از خدمات حقوق مستمری است. دومین مزیت این است که فرد می‌تواند مستمری از کارافتادگی دریافت کند. در نهایت اینکه اگر کسی بیمه شد و فوت کرد مستمری وی به بازماندگان تعلق می‌‌گیرد. درمان این جامعه هدف توسط بیمه سلامت انجام می‌شود و دولت به این مسأله عنایت ویژه‌ای دارد. در سال آینده همه اعضای صندوق تحت پوشش بیمه تکمیلی قرار خواهند گرفت.