غزل رضایی ثانی
خبرنگار

حسین بابویی، مدیرکل دفتر تربیت‌بدنی و فعالیت‌های ورزشی وزارت آموزش و پرورش، درباره وزن استاندارد کوله پشتی دانش‌آموزان گفت: بعضی اوقات می‌بینیم که دانش‌آموزان ابتدایی تمام کتاب‌های درسی خود را به مدرسه می‌برند در حالی که مطابق برنامه درسی باید کتاب‌هایشان را داخل کیف بگذارند، در غیر این صورت حجم سنگین کوله پشتی برای دانش‌آموزان که هنوز جسم نحیفی دارند بسیار دشوار است.
آموزش و پرورش سال گذشته تحقیقاتی درباره وزن استاندارد کوله پشتی انجام داد. بابویی با اشاره به این موضوع گفت: نتایج این تحقیقات هنوز هم مبنای کار است. این‌طور نیست که آموزش و پرورش بگوید دانش‌آموزان همه کتاب‌های درسی خود و دفترها را با خود همراه داشته باشند. اینها چهارچوب‌هایی هستند که در برخی از مدارس خلاف آن رخ می‌دهد اما با توجه به برنامه درسی و تکلیفی که دانش‌آموزان دارند حتماً تکلیف می‌کنیم که دانش‌آموزان نباید کوله پشتی سنگینی حمل کنند و وزن کوله باید متناسب با سن و وزن آنها باشد.وی تأکید کرد: استاندارد وزن کیف مدرسه متناسب با سن دانش‌آموزان تفاوت دارد. مثلاً در سنین ابتدایی وزن کوله پشتی طبیعتاً باید کـــــــــــمتر از وزن کیف دانش‌آموزان دبیرستـــــــانی باشد.
مدیرکل دفتر تربیت‌بدنی و فعالیت‌های ورزشی وزارت آموزش و پرورش درباره اینکه دانش‌آموزان نباید تمام کتاب‌های درسی را هر روز با خود حمل کنند گفت: این کار غیرقانونی است و آموزش و پرورش واقعاً نمی‌خواهد این کار را انجام دهد. اگر جایی این الزام انجام شود اصلاً کار درستی نیست و همکاران ما باید دقت لازم را داشته باشند تا دانش‌آموزان فقط کتاب‌های درسی مختص همان روز به مدرسه بیاورند و بار سنگین کوله پشتی را متحمل نشوند.
بابویی در پاسخ به این سؤال که معایب کوله پشتی سنگین چیست؟ گفت: دانش‌آموزان بویژه در مقطع ابتدایی از آنجا که هنوز در سن رشد هستند صفحات رشد آنها همچنان انعطاف‌پذیر است، بنابراین اگر بار سنگین روی ستون فقرات آنها بیاید موجب بد فرمی ستون فقرات و سایر اعضای بدن آنها خواهد شد. تغییر شکل بدن آسیب‌هایی را در حال و آینده به شکل جدی برای دانش‌آموز در پی دارد.

وزن کوله پشتی دانش‌آموزان ابتدایی نباید بیشتر از 15 درصد وزن آنها باشد
کوله پشتی‌های استاندارد عموماً دارای بند سوم است که به کمر دانش‌آموز بسته می‌شود.
احمد مؤذن‌زاده، رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران، در گفت‌وگو با «ایران» درباره ویژگی‌های کوله پشتی استاندارد و عواقب کوله پشتی‌های سنگین بر دوش دانش‌آموزان گفت: در میان انواع و اقسام کیف‌هایی که کودکان، نوجوانان و جوانان می‌توانند استفاده کنند، کوله پشتی مناسب‌ترین وسیله است. به این دلیل که وزن کوله پشتی بین دو بند تقسیم می‌شود و در برخی از کوله پشتی‌های استاندارد یک بند سومی هم وجود دارد که آن بند به کمر وصل می‌شود و وزن کوله پشتی به سه قسمت تقسیم شود. این مسأله بسیار کمک می‌کند تا تقسیم غیر متوازن وزن کوله پشتی روی شانه‌ها و ستون فقرات دانش‌آموزان و کودکان اتفاق نیفتد. بنابراین در درجه اول ما استفاده از کوله پشتی را توصیه می‌کنیم.
مؤذن‌زاده تأکید کرد: همچنین بندهای کوله پشتی باید نسبتاً پهن بوده و باریک نباشد و بند قسمت فوقانی باید به نحوی سفت شود، سپس قسمت فوقانی کوله پشتی هم ردیف شانه‌ها قرار گیرد. از نظر میزان وزن در کودکان در سنین پایین در حد ابتدایی توصیه ما این است که وزن کوله پشتی از ۱۵ درصد وزن دانش‌آموز بیشتر نباشد و در سنین نوجوانی و دبیرستان وزن کوله پشتی نباید بیشتر از ۲۰ درصد وزن نوجوانان باشد.
قطعاً کوله پشتی‌های سنگین عواقب بسیار زیادی بر فیزیک دانش‌آموزان خواهند گذاشت. وی در این باره توضیح داد: اشکال استفاده از کوله پشتی‌های سنگین‌تر برای کودکان و نوجوانان، فشار بسیار زیاد بر ستون فقرات است. همچنین امکان دارد در بلند مدت مشکلاتی هم روی بافت عضلانی ستون فقرات کمر ایجاد کند. توصیه ما این است که حتماً والدین میزان و محتویات کوله پشتی بچه‌ها را چک کنند زیرا بسیاری از لوازمی که در کوله پشتی بچه‌ها حمل می‌شود ضروری نیست.
میزان وزن زیاد کوله پشتی حتماً باید کاهش پیدا کند تا فرزندان ما نیاز نداشته باشند هر روز با وزن کوله پشتی سنگین به مدرسه بروند. رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران با تأکید بر این موضوع گفت: در زمان‌هایی که کوله پشتی دانش‌آموز نسبتاً پر است نباید بیش از ۳۰ دقیقه آن را حمل کند. پس باید دانش‌آموز هر یک ربع کوله پشتی را زمین بگذارد تا فشار کمتری به او تحمیل شود. به هر حال حمل کوله پشتی دانش‌آموز نباید بیشتر از نیم ساعت باشد. این موارد همراه با توصیه‌هایی که اشاره شد از نظر نحوه ارگونومیک بودن کوله پشتی باید رعایت شود.
مؤذن‌زاده گفت: بعضاً دیده می‌شود برخی دانش‌آموزان بند کوله پشتی را شل می‌بندند و کوله پشتی از دانش‌آموز یا کودک فاصله دارد و لق می‌خورد، این حالت به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.
وی در پاسخ به این سؤال که سنگینی کوله پشتی چقدر می‌تواند فرم بدن دانش‌آموز و اسکلت بدنی او را تغییر دهد، گفت: اولاً برخی از اوقات دانش‌آموزان فقط از یک بند کوله پشتی استفاده می‌کنند. دانش‌آموزان به هیچ وجه نباید فقط از یک بند کوله پشتی استفاده کنند و بهتر است حتماً هر دو بند آن را روی شانه بگذارند. زیرا استفاده از تنها یک بند کوله پشتی فشار نامتقارن بر شانه دانش‌آموز وارد می‌کند و مشکلات متعددی در پی خواهد داشت. اما اگر از هر دو بند استفاده می‌کنند حتماً باید این بندها تنظیم شده و به بدن نزدیک شوند.
رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران افزود: اگر دانش‌آموز از کوله پشتی سنگین یعنی بیش از یک پنجم وزن بدن خود استفاده کند، میزان فشاری که به ستون فقرات و به عضلات وارد می‌کند بسیار زیاد خواهد بود و به مرور ممکن است موجب کمر درد شود. از آنجا که کوله پشتی یک مقدار فرد را به جلو متمایل می‌کند ممکن است باعث افزایش قوز پشت هم بشود. بنابراین هم استفاده از کوله پشتی باید در وزن مناسب صورت بگیرد هم باید بندهای کوله پشتی پهن باشد و بخوبی روی بدن تنظیم شود. آن بند سوم هم از نظر استاندارد مناسب‌تر است. حداقل باید از دو بند کوله پشتی استفاده شود.
وی در پاسخ به این سؤال که چقدر از دانش‌آموزانی که به‌دلیل همین مسأله دچار مشکل شده‌اند به شما مراجعه کرده‌اند، گفت: این مسأله بخصوص در پسر بچه‌ها فراوان است. در سنین نوجوانی یک بیماری به نام شوئرمان وجود دارد که این مریضی به نوعی باعث افزایش قوزِ پشت می‌شود. یکی از دلایل گوژپشتی استفاده از کوله پشتی‌های نامتوازن، نامتقارن و غیر استاندارد است. در همه آن مواردی که من درباره کوله پشتی توضیح دادم حتماً باید توسط معلمان و والدین محترم، وزن چک شود تا فرد کوله را به نحو مناسب استفاده کند.این فرهنگ در کشور ما که دانش‌آموز باید همه وسایل را با خود به مدرسه ببرد و بیاورد غلط است. مؤذن‌زاده در این باره گفت: مدارس می‌توانند شلف‌ها و کمدهایی مانند باشگاه‌های ورزشی یا ادارات در نظر بگیرند تا وسایلی که دانش‌آموزان به طور مرتب استفاده می‌کنند در داخل آنها قرار دهند و لازم نباشد آن را هر روز با خود حمل کنند. در هر حال بررسی مکرر محتویات کوله توسط خود دانش‌آموز و والدین و جلوگیری از حمل وسایل غیرضروری یکی از مسائلی است که ما آن را توصیه می‌کنیم.

بــــرش

 فقر حرکتی یکی از عواقب کرونا بر کودکان

موذن زاده رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران در پاسخ به این سؤال که امروزه فیزیک و استخوان‌بندی دانش‌آموزان چقدر متأثر از تغییر در سبک زندگی و عدم تحرک‌ بوده است، گفت: در دوران کرونا بحث قرنطینه پیش آمد و فرزندان ما از فضای مدرسه، باشگاه، کوچه و خیابان، به محیط منزل منتقل شدند. در آن دوران کلاس‌های درس به منزل آمد و آموزش‌های حضوری به آموزش‌های مجازی تبدیل شد. لاجرم این محدودیت‌ها مشکلاتی برای افراد ایجاد کرد که یکی از این مشکلات فقر حرکتی بود.
رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران توضیح داد: فقر حرکتی ناشی از کم تحرکی، تغذیه نامناسب، افزایش وزن، استفاده از لپ تاپ و گوشی تلفن همراه، فشار زیاد به ستون فقرات گردنی و سایر ستون فقرات در نهایت منجر به این شد که فرزندان ما هم از نظر عضلات و قدرتمندی فیزیکی افت کردند و هم بعضاً دچار افزایش وزن شدند. در حال حاضر هم که کووید ۱۹ تمام شده هنوز ما به شرایط قبل بازنگشته‌ایم. یعنی کماکان فقر حرکتی، استفاده از گوشی و لپ تاپ به میزان زیاد و انجام عادات حرکتی نامناسب دیده می‌شود. فرزندان ما با گردن‌های خم و وضعیت‌های نامناسب از این وسایل استفاده می‌کنند.
به گفته مؤذن‌زاده بیماری‌های فیزیکی و عضلانی در کودکان و نوجوانان 30 درصد افزایش پیدا کرده است. وی در توضیح این آمار گفت: ما در انجمن فیزیوتراپی ایران تحقیقاتی انجام داده‌ایم که نتیجه آن نشان می‌داد میزان بروز بیماری‌های فیزیکی و عضلانی در طول دوران پاندمی کووید ۱۹ حداقل ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است. این یک زنگ خطر برای سال‌های بعد است. یعنی فرزندان ما که در دوران کودکی، نوجوانی و جوانی دچار ضعف عضلات، گوژپشتی، ضعف عضلات ناحیه کمر، گردن درد یا مفصل درد همراه با وزن زیاد هستند حتماً در سنین بالاتر با فشار خون و پوکی استخوان مواجه خواهند شد.
رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران گفت: این مسأله که در دوران کووید ۱۹ به وجود آمده قطعاً در سنین بالا مشکلاتی از قبیل پوکی استخوان و ساییدگی مفاصل به وجود خواهد آورد که جلوی اینگونه موارد را باید با آموزش‌های مناسب، انجام فعالیت‌های فیزیکی، جلوگیری از فقر حرکتی و انجام حرکت‌های مناسب و توصیه‌های تغذیه‌ای گرفت و این اقدامات از دوران کودکی باید انجام شود.