پرونده دوره دیگری از برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با فروش 401 میلیارد تومانی طی 11 روز بسته شد.
بازدید چهارمیلیون نفری مردم از بخش فیزیکی سی‌وچهارمین دوره این رویداد علمی- فرهنگی نشان داد که به‌رغم مشغله‌های روزمره، هنوز هم خرید حضوری و تورق صفحات کتاب برای دوستداران یار مهربان در اولویت است.
دومین تجربه برگزاری هم‌زمان بخش مجازی و فیزیکی
بیستم اردیبهشت ماه سال‌جاری درهای مصلای بزرگ‌ تهران به روی بازدیدکنندگانی گشوده شد که برخی از آنان حداقل یک‌ ساعت قبل از ساعت 10 صبح، زمان آغاز به کار نمایشگاه کتاب تهران در انتظار بودند. «آینده خواندنی‌ست» شعار این دوره بود؛ نمایشگاهی که برپایی‌اش مصادف با کسب دومین تجربه اهالی نشر و مردم برای برگزاری هم‌زمان بخش مجازی و فیزیکی این رویداد بین‌المللی شد.
البته دوره سی‌وچهارم نمایشگاه کتاب تفاوت دیگری هم با سال‌های گذشته داشته، اینکه بنابر تصمیم متولیان فرهنگی، کتابفروشان برای نخستین مرتبه سهمی از حضور در برپایی این رویداد فرهنگی داشتند. هرچند که روز آخر برپایی نمایشگاه کتاب، در بخش مجازی با مشکلاتی در مسیر دسترسی مردم و ناشران همراه شد که بروز بخشی از آن در پی مواردی از جمله قطعی برق در برخی مناطق بود و بخشی هم در نتیجه این بود که سایت فروش غیرحضوری کتاب به سبب تعداد خریدارانی که تهیه آثارشان را موکول به روز آخر کرده بودند با ترافیک زیادی روبه‌رو شد.

غایبان بخش فیزیکی، از فروش مجازی صرف‌نظر نکردند
طی روزهای گذشته خبرهای مختلفی به نقل از متولیان فرهنگی، از جمله وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر استقبال باشکوه مردم منتشر شد. افزون بر این یاسر احمدوند، رئیس این دوره از نمایشگاه کتاب هم در جمع اهالی رسانه درباره این گفت که با‌وجود برخی حاشیه‌سازی‌ها به غیر از چند ناشر، عموم ناشران هم در بخش مجازی و هم در بخش فیزیکی شرکت کرده‌اند. حالا بماند که همان تعداد انگشت‌شمار ناشران غایب از نمایشگاه امسال نیز فقط در بخش فیزیکی حضور نداشتند و آثارشان را در بخش مجازی به فروش رساندند.
در این دوره نزدیک به ۱۰۰ ناشر خارجی، ۲۲۰ کتابفروش و ۲۷۰۰ ناشر داخلی شامل ناشران عمومی، دانشگاهی، آموزشی، کودک و نوجوان و دیجیتال در بخش حضوری و مجازی دست به عرضه آثار خود زدند. در بخش بین‌الملل نیز ناشران بیش از ۴۰ کشور دنیا در نمایشگاه امسال حضور داشتند؛ کمیته ناشران خارجی امسال میزبان حدود ۱۰۰ ناشر خارجی بود که در غرفه‌های خود کتاب‌های از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳ را عرضه کردند.
به این ترتیب حدود سه هزار عرضه‌کننده در سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فعال بودند؛ میهمان ویژه نمایشگاه در این دوره تاجیکستان بود و نمایندگان فرهنگی کشور ونزوئلا نیز حضور پررنگی داشتند.

فروش بیش از 3 و نیم میلیون نسخه کتاب
 میزان فروش و استقبال مردم از نمایشگاه کتاب تهران یکی از مباحث مهم و جذاب این رویداد فرهنگی هنگام بسته شدن پرونده هر دوره‌اش به شمار می‌آید. در همین رابطه علی رمضانی، قائم مقام سی‌وچهارمین دوره برپایی نمایشگاه کتاب تهران، فروش نمایشگاه را 401 میلیارد تومان اعلام کرده و گفته: «در بخش حضوری 251 میلیارد و 290 میلیون تومان خرید ثبت شد و سهم فروش در بخش مجازی نیز 149 میلیارد و 800 میلیون تومان است. تعداد کتاب‌های خریداری شده نیز بیش از 3 و نیم میلیون نسخه تخمین زده می‌شود.»
از جمله بخش‌های دیدنی نمایشگاه سی‌وچهارم، حضور گروه‌های تئاتری در بخش‌های مختلف این رویداد فرهنگی و در شکل‌وشمایل بزرگان ادبیات کلاسیک فارسی بود. این نمایش‌های محیطی با هدف معرفی پنج شخصیت برجسته ادبی صورت گرفتند که به همت اهالی تئاتر برای آشنایی مردم با این بزرگان انجام شد؛ این اقدام تا جایی مورد توجه بازدیدکنندگان قرار گرفت که اغلب آنان نمی‌توانستند بی‌تفاوت بگذرند و تصاویری را با آنان به یادگار ثبت می‌کردند.

 تخلفات انگشت شمار سی‌وچهارمین دوره
پخش 20 ساعته تلویزیون اینترنت کتاب و رادیو نمایشگاه نیز از اقدامات رسانه‌ای ویژه برای پوشش خبری اتفاقات این 11 روز بود. نکته قابل توجه دیگر درباره سی‌وچهارمین دوره نمایشگاه کتاب تهران حضور کم‌تخلف ناشران بود؛ آنچنان که در این دوره تنها 4 ناشر دست به عرضه و فروش آثار مغایر ضوابط نشر زدند که با رفع تخلف و ارائه تعهد کتبی موفق به ادامه میزبانی خود از مردم شدند؛ سایر تخلفات که آنها هم انگشت‌شمار بودند درباره مسائلی همچون استفاده از کارتخوان شخصی بود.
امسال نه تنها زمان دایر بودن بخش فیزیکی، بلکه بخش مجازی هم دیگر تمدید نشد؛ خبری که اواسط شنبه به نقل از متولیان فرهنگ منتشر شد تا آب پاکی را روی دست آنهایی بریزد که هنوز سراغ خرید آثار مورد نظر خود نرفته بودند و منتظر وقت اضافه بودند! بخش مجازی نمایشگاه کتاب تا ساعت 24 شنبه همچنان میزبانی علاقه‌مندان را به عهده داشت، در این بخش مردم از ارسال رایگان کتاب‌های خریداری شده خود برخوردار بودند و نکته جالب توجه اینکه برنامه‌ریزی برای ارسال مرسوله‌های پستی این دوره با سرعت بیشتری در مقایسه با سال گذشته صورت گرفت.
به گفته رمضانی طی روزهای برپایی نمایشگاه کتاب این دوره، دو کشور هند و ترکیه برای حضور در نمایشگاه کتاب تهران سال 1403 ابراز علاقه‌ کرده‌اند. هرچند نتیجه هنوز مشخص نیست و این درخواست‌ها نیاز به بررسی‌های مختلف خواهند داشت. سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از بیستم تا سی‌ام اردیبهشت ۱۴۰۲ در مصلای امام خمینی(ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir برپا شد.