ابهام‌زدایی از ادعای غنی‌سازی 84 درصدی

رئیس سازمان انرژی اتمی اعلام کرد در مذاکره با آژانس در بحث چیدمان سانتریفیوژها انحرافی تأیید نشد و بازرسان دیدند که غنای اورانیوم ایران بیش از ۶۰ درصد نیست

بطلان ادعای غرب مبنی بر اقدام ایران به غنی‌سازی 84 درصد در پی بازرسی‌های اخیر بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از مراکز غنی‌سازی کشورمان، به اثبات رسید. محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی روز گذشته با اعلام اینکه «ذره ۸۴ درصدی یک نمونه‌برداری از کنار یک شیر در روند غنی‌سازی بود که با میکروسکوپ هم دیده نمی‌شود»، تصریح کرد: «بازرسان آژانس موادی را که از پروسه خارج شده بود، مشاهده کردند و دیدند که غنای آن بیش از ۶۰ درصد نیست.» او در این باره افزود: «مواردی از جمله عدم انطباق بیانیه طراحی چیدمان سانتریفیوژها در سطح کارشناسی میان ایران و آژانس بحث و نهایی شد و مشخص شد  انحراف خاصی انجام نگرفته است.» همزمان با این توضیحات، رافائل گروسی، مدیر کل آژانس گزارشی را منتشر کرد که در آن به یافت شدن ذرات اورانیوم ۸۳.۷ درصدی ماه ژانویه در جریان بازرسی از سایت فردو اشاره کرده و در عین حال دیدگاه فنی مقام‌های کشورمان را درباره دیده شدن این ذرات مورد توجه قرار داده است. مدیر کل آژانس سپس خاطرنشان کرده است که مذاکرات بین این نهاد با ایران برای روشن شدن این موضوع ادامه دارد.
 
84 درصد از کجا آمد؟
در روزهای اخیر ادعای غنی‌سازی 84 درصدی در ایران که در رسانه امریکایی بلومبرگ مطرح شد، موج تازه‌ای از فشارهای سیاسی کشورهای غربی عضو آژانس را علیه جمهوری اسلامی کلید زد. کشورهای غربی کوشیدند ذیل ادعای جدید، دستور کار نشست آتی شورای حکام را که در ماه مارس برگزار خواهد شد، متأثر از این موضوع قرار دهند و امکان همکاری متقابل میان ایران و آژانس را از بین ببرند. مقام‌های کشورمان که پیش‌تر ادعای غنی‌سازی 84 درصدی را رد کرده بودند، فرصت را برای سفر هیأت آژانس به ریاست «ماسیمو آپارو»، معاون پادمانی این نهاد بین‌المللی فراهم کردند که در پی سفر این هیأت، بازرسی‌های گسترده‌ای از روند فعالیت‌های غنی‌سازی ایران صورت گرفت که در نتیجه زمینه برای حل‌وفصل این موضوع ادعایی فراهم شد.
رئیس سازمان انرژی اتمی روز گذشته با اعلام اینکه بنا به مشاهده بازرسان معلوم شد غنی‌سازی ایران از 60 درصد تجاوز نکرده است، در این باره افزود: «خط تولید ما همان تولید اورانیوم با غنای ۶۰ درصدی است و همان هدف را هم دنبال می‌کنیم، بنابراین آن موضوع با همین تعریف کنار گذاشته می‌شود.» به این ترتیب رئیس سازمان انرژی اتمی در سخنان روز گذشته خود طرح ادعای غنی‌سازی 84 درصدی را تلاش برخی بازیگران برای تیره کردن روابط ایران و آژانس دانست. به گفته او به دنبال رفت‌وآمدهای کارشناسان و معاونان در 2 ماه اخیر و سفر هیأت‌هایی از آژانس به تهران در 2 هفته گذشته، تبادل‌نظرهای مفصلی برای شفاف‌سازی پیرامون این موضوع صورت گرفت. حاصل این تبادل‌نظرها معلوم کرد انحراف خاصی در برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد.
 
سفر رافائل گروسی
مقام‌های کشور در پی انجام این بازرسی‌ها و به اثبات رسیدن درستی موضع خود نسبت به این ادعا، از مدیر کل آژانس برای سفر به تهران دعوت کردند تا با حضور قریب‌الوقوع گروسی موضوعات جاری در دستور کار تهران و آژانس تعیین‌تکلیف شود. شفاف‌سازی درباره مسائل اختلافی پادمانی نیز از جمله محورهای این سفر خواهد بود. به گفته اسلامی، ایران برای ابهام‌زدایی از موضوعات پادمانی، پاسخ‌هایی داده و مذاکراتی هم صورت گرفته اما برخی القا می‌کنند که پاسخ داده نشده است. او در این رابطه افزود: «پاسخ‌ها در چندصد صفحه ارسال شده بود و باید با حوصله آنها را مرور می‌کردیم و این امر هم تداوم دارد و گفت‌و‌گو شده است و در همین راستا در سفر آقای آپارو، معاون پادمانی مدیرکل آژانس و مذاکراتی که انجام شد، از آقای گروسی دعوت رسمی کردیم و ان‌شاءالله در یکی دو روز آینده به تهران می‌آیند.»
 
ابراز نگرانی به‌رغم پدیدار شدن واقعیت
با وجود تبادل‌نظر مستمر ایران و آژانس و در حالی که معلوم شده یافتن ذرات غنی‌سازی 84 درصدی نتیجه جانبی و مقطعی روند غنی‌سازی با غلظت ۶۰ درصدی بوده که جمهوری اسلامی قبلاً آن را به آژانس اطلاع داده است، برخی از بازیگران صحنه بین‌الملل از فرصت استفاده کرده و گزارش روز گذشته آژانس را دستاویز حملات جدید علیه کشور قرار دادند. این در حالی بود که گروسی در گزارش روز گذشته خود به مواضع مقامات کشورمان اشاره کرده و نوشته بود: «ایران به ما اطلاع داده که نوسان‌های غیرعمدی در درصد غنی‌سازی ممکن است در روند انتقالی تنظیم کار دستگاه‌های غنی‌سازی برای تولید اورانیوم با غلظت ۶۰ درصد در ماه نوامبر ۲۰۲۲  یا هنگام جایگزین کردن سیلندر تزریق اورانیوم روی داده باشد.» به‌رغم این گزارش، وزرای خارجه آلمان و رژیم‌صهیونیستی نسبت به ادعای غنی‌سازی ۸۴ درصدی اورانیوم در ایران ابراز نگرانی کردند و مدعی شدند این درجه از غنی‌سازی اورانیوم هیچ توجیه غیرنظامی ندارد. ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی امریکا نیز مدعی شده «ایران در غنی‌سازی اورانیوم خیلی پیش رفته و اگر رهبران جمهوری اسلامی بخواهند از این مرحله عبور کنند، تنها چند هفته‌ با غنی‌سازی ۹۰ درصدی فاصله دارند که این امر باعث افزایش نگرانی‌ها است.» در همین حال میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در وین در واکنش به این تحولات در صفحه توئیتر خود نوشت: «سیاست‌های ترامپ و بایدن در قبال تهران، محرک اصلی توسعه سریع برنامه هسته‌ای ایران است. در واقع واشنگتن فقط می‌تواند در این خصوص به خود تبریک بگوید. هیچ درسی آموخته نشد.» این در حالی بود که استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل درباره واکنش دبیرکل سازمان ملل در خصوص ادعای غنی‌سازی ۸۴ درصدی از سوی ایران، افزود که نمی‌تواند این ادعاها را تأیید کند.
این ادعاها در حالی فارغ از واقعیات صحنه همچنان از تریبون‌های غربی علیه جمهوری اسلامی  تکرار می‌شود که به نظر می‌رسد سفر مدیر کل آژانس اهمیت زیادی در فرو کاستن از هجمه روانی غرب و گرفتن بهانه از دست این کشورها در فشار علیه جمهوری اسلامی داشته باشد. باید دید مدیر کل از این فرصت برای ترغیب تهران به ادامه رویکرد سازنده خود برای همکاری با آژانس استفاده خواهد کرد یا نه.

 

بــــرش

وزیر دفاع امریکا و معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا مطرح کردند
تأکید بر ضرورت احیای توافق هسته‌ای
کالین کال، معاون سیاسی وزیر دفاع امریکا با اذعان به ارتقای ظرفیت غنی‌سازی ایران، احیای برجام را گزینه بهتری برای محدود کردن دوباره برنامه هسته‌ای ایران دانست. او گفت: «اگر بتوانیم مسائل اختلافی مذاکرات را حل کنیم و محدودیت‌ها را برای برنامه هسته‌ای ایران بازگردانیم، بهتر از گزینه‌های دیگر است اما در حال حاضر برجام دچار وقفه شده است.» او این را در حالی مطرح کرده است که دولتمردان امریکایی مدعی شده‌اند موضوع توافق هسته‌ای فعلاً در دستور کارشان قرار ندارد. در همین حال انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در گفت‌وگویی تأکید کرد احیای توافق تنها راه اتحادیه اروپا برای رسیدگی به مسأله برنامه هسته‌ای ایران است. این مقام اروپایی در عین حال ادعای امریکا و کشورهای اروپایی مبنی بر همکاری نظامی ایران و اوکراین را تکرار کرد و آن را یکی از موانع برای حل‌وفصل مذاکرات رفع تحریم‌ها دانست.