تحویل 2 هزار واحد مسکن ملی تهران در دهه فجر
ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن وارد فاز اجرایی شده است و بر اساس گزارش وزارت راه و شهرسازی حدود یک میلیون و 940 هزار واحد از این طرح 4 میلیون واحدی با پیشرفت فیزیکی مختلف در دست ساخت است. در استان تهران نیز بجز شهر تهران، در چند شهر متقاضیان نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده‌اند. یک میلیون نفر متقاضی از استان تهران در طرح نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده‌اند که به گفته حسین جنتی، مدیرکل راه وشهرسازی استان تهران از این تعداد، ۱۶۰ هزار نفر واجد ۴ شرط قانونی بودند و تأیید نهایی شدند.
به گفته مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران همچنین زمین مورد نیاز برای ۱۲۰ هزار نفر تأمین شده و عملیات اجرایی ۵۰ هزار واحد نیز آغاز شده است.
در شهر تهران با توجه به مشکل تأمین زمین برای شروع برنامه‌های جدید ساخت و ساز و تولید مسکن، برنامه ساخت مسکن در قالب طرح‌هایی مانند نوسازی بافت فرسوده و برنامه مسکن ملی پیش می‌رود. مسکن ملی برنامه ساخت 400 هزار واحد مسکونی بود که در دولت قبل شروع شد اما به سرانجام نرسید و دولت سیزدهم ساخت این واحدها را در دست گرفت و واحدهای مسکن ملی در قالب برنامه نهضت ملی مسکن گنجانده شده است. از این رو با اینکه در شهر تهران ثبت نام جدیدی صورت گرفته اما تعهد باقیمانده از دولت قبل در این شهر به اجرا می‌رسد.
در استان تهران، برنامه اصلی ساخت مسکن حمایتی، اجرای نوسازی بافت‌های فرسوده است. بر اساس این گزارش استان تهران با مجموع ۴۳ هزار و ۷۷۷ واحد مسکونی در دست نوسازی در مجموع ۵۰ هزار و ۵۵۴ سهمیه دو سال اخیر، ۸۷ درصد از برنامه را محقق کرده است و از این نظر در رتبه نخست در بین استان‌های کشور قرار دارد.
در نهضت ملی مسکن نوسازی 600 هزار واحد مسکونی در نظر گرفته شده است.
نهضت ملی مسکن سیاست اصلی دولت در تأمین واحد مسکونی برای متقاضیان مصرفی بویژه در دهک های درآمدی پایین است. برای پیشبرد این هدف، برنامه‌هایی در نظر گرفته شده است تا نهضت ملی مسکن بر اساس زمانبندی پیش برود و متقاضیان در اسرع وقت صاحب خانه شوند. در این طرح تأمین زمین بر عهده دولت است که بر اساس گزارش وزارت راه و شهرسازی، تا کنون 55 هزار هکتار زمین برای این طرح آماده شده است. مهم‌ترین مشکل در ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن موضوع تأمین مالی این واحدها است. دولت در جلسه اخیر شورایعالی مسکن، تصمیمات جدیدی برای تأمین هزینه ساخت واحدها در نظر گرفت. بر این اساس قرار است پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی افزایش یابد. دولت در نظر دارد تا آخر امسال حداقل تعداد یک میلیون وام مسکن را پرداخت کند. طبق آمار وزارت راه و شهرسازی از زمان اجرای برنامه نهضت ملی مسکن حدود 642 هزار قرارداد پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن در بانکهای کشور که عموماً بانکهای دولتی هستند منعقد شده است. اگر تا پایان امسال یک میلیون فقره تسهیلات جدید پرداخت شود، تعداد قرارداد تسهیلات پرداختی نهضت ملی مسکن یک میلیون و 600 هزار واحد خواهد شد. یکی از زیرساخت‌های لازم برای اجرای قانون جهش تولید مسکن یعنی ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی، تسهیلات مورد نیاز است.
پرداخت تسهیلات مسکن طبق ماده چهار قانون جهش تولید مسکن تکلیف قانونی لازم الاجرا است. بر اساس قانون جهش تولید مسکن (مصوب سال ۱۴۰۰)، بانکها و مؤسسه‌های اعتباری مکلف‌اند حداقل ۲۰ درصد از تسهیلات پرداختی نظام بانکی در هر سال را با نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار به بخش مسکن اختصاص دهند. در واقع تسهیلات پرداختی به بخش مسکن (واحدهای موضوع قانون جهش تولید مسکن) در سال اول اجرای قانون نباید از ۳۶۰ هزار میلیارد تومان کمتر باشد. علاوه بر این، برای سال‌های بعدی نیز حداقل منابع تسهیلاتی یادشده، باید مطابق با نرخ تورم سالانه افزایش یابد.
با اینکه بانکهای متخلف افزایش تسهیلات پرداختی را دارند اما بسیاری از آنها بخصوص بانکهای بخش خصوصی در پرداخت تسهیلات مسکن نهضت ملی به تعهد خود عمل نکرده‌اند.
به اعتقاد برخی کارشناسان حوزه مسکن، بانکها در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن و ساخت کوتاهی کرده و با وجود مصوبه قانونی اما اقدام به پرداخت تسهیلات ساخت مسکن نکرده‌اند موضوعی که مانع اصلی در اجرای بموقع نهضت ملی مسکن خواهد بود. این در حالی است که در شورایعالی مسکن بر پرداخت تسهیلات ساخت در پروژه‌های نهضت ملی مسکن تأکید بسیار شده است. طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی عملکرد ۴ بانک خصوصی در پرداخت تسهیلات ساخت مسکن صفر بوده است که باید طبق قانون برنامه هفتم توسعه قدرت اعتبار دهی آنها کاهش یابد.
موضوع تأمین مالی و اضافه شدن 4میلیارد دلار از طریق صندوق توسعه ملی به پروژه‌های نهضت ملی مسکن و افزایش یافتن قدرت اعتبار دهی بانکها می‌تواند سرعت ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن را افزایش دهد. با توجه به ثباتی که در ماههای اخیر در بازار مسکن بوجود آمده و قیمت مسکن بعد از سالها، جهش نداشته است، اجرای نهضت ملی مسکن می تواند این روند مثبت بازار مسکن را تشدید کند.
برش
پیشرفت 80 درصدی مسکن ملی تهران
آنطور که مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران اعلام کرده است میزان پیشرفت پروژه‌های مسکن ملی در تهران به بیش از ۸۰ درصد رسیده است و بزودی این پروژه‌ها به مراحل پایانی خود می‌رسند. وی ادامه داد: تاکنون ۳ هزار و ۵۰۰ واحد در پروژه‌های مسکن ملی مسکن استان با پیشرفت بیش از ۸۰ درصد همراه شده‌اند که ۲ هزار واحد آن در دهه فجر به بهره‌برداری می‌رسد و تحویل متقاضیان خواهد شد.
علاوه بر این واحدها، تا دهه فجر امسال، حدود 10 هزار واحد مسکن مهر هم به بهره‌برداری می‌رسد که 7 هزار واحد آن در شهر جدید پردیس واقع است. بعد از افتتاح این واحدها، حدود 100 هزار مسکن مهر باقی می‌ماند که قرار است در سال آینده تکمیل شود و پرونده مسکن مهر هم بسته شود.