در دولت سیزدهم سهم اشتغال صنعتی همپای تولید آن افزایش یافته است
ثبت بالاترین آمار اشتغال صنعتی در 10 سال اخیر
ایلیا پیرولی
خبرنگار
تابستان امسال، تعداد شاغلان صنعتی از خود رکورد تازه‌ای به‌جا گذاشت. نشان به آن نشان که در این فصل، تعدادشان به 8میلیون و 400هزار شاغل رسید که در مقایسه با 10سال اخیر، بالاترین آمار را ثبت کرده است. روند 10 سال اخیر اشتغال صنعتی از تابستان سال 1392 تا تابستان سال 1402، نشان می‌دهد که تعداد شاغلان صنعتی در سه ماهه دوم امسال به بالاترین میزان رسیده‌اند. به‌عبارتی تعداد شاغلان صنعتی در این بازه زمانی، بیش‌از 900هزار نفر با افزایش مواجه شده‌اند.
ارزیابی سهم اشتغال صنعتی در بازه زمانی تابستان سال 1392 تا تابستان1400
بررسی داده‌های آماری مرکز آمار حکایت از آن دارد که سهم صنعت در اشتغال کشور نسبت به سایر بخش‌های دیگر اقتصادی با نوسان مواجه بوده و همین گزاره بر تعداد شاغلان صنعتی نیز اثرگذار بوده است. طبق گزارش مرکز آمار از داده‌های تابستان 10 سال اخیر نشان می‌دهد که از تابستان سال 1392 تا تابستان سال 1396 روند اشتغالزایی بخش صنعت روند نزولی داشته و سهم این بخش نسبت به سایر بخش‌های دیگر اقتصادی کشور نیز کاهشی بوده است.
نتایج داده‌ها از این قرار است که در تابستان سال 1392، سهم بخش صنعت در بین بخش‌های سه‌گانه اقتصادی شامل کشاورزی و خدمات 33.5 درصد بوده که این میزان در تابستان سال 1396 به 31.4درصد رسیده است. روند نزولی سهم صنعت در اشتغال کشور در تابستان سال‌های 1393، 1394و 1395 نیز ادامه داشته تا اینکه در تابستان سال 1396 به پایین‌ترین میزان سهم خود رسیده است. در سال‌های گفته‌شده، به‌ترتیب سهم بخش صنعت از اشتغال کشور، 33.4 درصد، 32.2 و 31.5 درصد بوده است. ارزیابی گزارش‌های مرکز آمار از فصول تابستان دهه 90 و تابستان‌های سال‌های 1401 تا 1402 نشان می‌دهد که روند نوسانی سهم صنعت به دو بخش تقسیم شده است. بر این اساس، در دور اول که از تابستان سال 92 آغاز و تا تابستان سال 1396 ادامه داشته است، سهم صنعت در بخش اشتغال روند نزولی داشته و این روند دارای نوسان نبوده است. اما در دور دوم که از تابستان سال 1397 آغاز و تا تابستان سال 1402 ادامه داشته، سهم بخش صنعت از اشتغال کشور از روند نوسانی و ناپایداری برخوردار بوده است. به گونه‌ای که در بعضی از فصول تابستان روند افزایشی بوده و در برخی از فصول تابستان روند نزولی داشته است. بر همین اساس است که سهم تولید صنعتی در این دوره بیشتر از سهم اشتغالزایی بوده است. محض نمونه، در این دوره سهم تولید صنعتی بالای 40 تا 42 درصد بوده است اما اشتغالزایی روند کاهشی داشته است. در تابستان سال 92، تعداد شاغلان صنعتی 7 میلیون و 512 هزار نفر بوده است. در تابستان سال 1394، تعداد شاغلان صنعتی با کاهش 152 هزار نفری به 7 میلیون و 360 هزار نفر رسیدند و در تابستان سال 1394، این روند نزولی تداوم یافت، به‌طوری که تعداد شاغلان صنعتی با کاهش 146هزار نفری به 7 میلیون و 241 هزار نفر رسید. این روند اگرچه در سال‌های 1395 و 1396 متوقف شد اما سهم اشتغال صنعتی همچنان از روند کاهشی برخوردار بود.
در تابستان سال‌های 1395 و 1396 تعداد شاغلان صنعتی به‌ترتیب 7میلیون و 300 هزار نفر و 7 میلیون و 480 هزار نفر برآورد شد. طبق تحلیل داده‌ها در این دوره با گشایش اقتصادی ناشی از برجام دولت اول روحانی فقط به صنایع بالادستی اهمیت داده و همین امر بر کاهش اشتغال صنعتی تأثیرگذار بوده به‌طوری که در سال‌های بعد، آثار منفی آن نیز ادامه داشته است.
براساس تحلیل‌های ارائه شده، روند نزولی سهم اشتغال بخش صنعت در دولت اول روحانی به دلیل سرمایه‌گذاری در بخش‌های بالادستی صنعت که سهم اشتغال‌پذیری بسیار پایینی دارند، سرمایه‌گذاری ایجادشده به ایجاد تشکیل سرمایه بوده و نه گسترش و توسعه نیروی انسانی.
ارزیابی اشتغالزایی صنعتی در فعالیت دولت سیزدهم
اما با شروع دولت سیزدهم در تابستان سال 1400، راهبرد اشتغالزایی تغییر یافت و بر همین اساس تولید پایدار با توسعه در بخش‌های مختلف صنعت به‌طور متوازن باعث شد تا سهم‌پذیری اشتغال صنعتی با افزایش مواجه شود. به‌گونه‌ای که در تابستان سال 1401 سهم اشتغال صنعتی به 33.8 درصد رسید و مانند تابستان سال 1400 در این کانال تثبیت شد و در تابستان امسال با رشد مواجه و به 34 درصد رسید.
به همین ترتیب نیز تعداد شاغلان صنعتی نیز با افزایش مواجه شد و در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته با افزایش 370 هزار نفری به 8 میلیون و 400 هزار نفر رسید. در این دولت بود که در تابستان پارسال برای نخستین‌بار تعداد شاغلان صنعتی به 8 میلیون نفر رسید و 660 هزار نفر بیشتر از تابستان سال 1396 بود.
بر همین اساس، تعداد شاغلان صنعتی نسبت به تابستان سال 1392، 12 درصد با رشد مواجه شده و نسبت به سومین فصل تابستان فعالیت دولت یازدهم بیش از 16 درصد با افزایش مواجه شد.