با وجود مخالفتهای بیروت، شورای امنیت حکم به تمدید مأموریت یونیفل داد
صدای چکمه های مداخله گر در گوش لبنان
فائزه سادات یوسفی
خبرنگار
جلسه شورای امنیت سازمانملل بامداد پنجشنبه بعد از انتشار خبرهای به تعویق افتادن آن، برگزار شد و در پایان در حالی نیروهای ارتش صهیونیستی را ملزم کرد از شمال الغجر و منطقه مجاور خط آبی لبنان خارج شوند که با وجود هشدارهای قبلی سیدحسن نصرالله، در نهایت حکم به تمدید مأموریت نیروهای مداخلهگر یونیفل در این کشور داد.
به گزارش المیادین، پیشنویس قطعنامه معرفی شده از سوی فرانسه، ۱۳ رأی موافق اعضای شورای امنیت را کسب کرد، اما چین و روسیه به آن رأی ممتنع داده و تلاش کردند، آزادی عمل یونیفل را با شرط هماهنگی با دولت لبنان برقرار کنند. درابتدا فرانسه این پیشنهاد را پذیرفت و عبارت «شامل اجازه گشتهای اعلامشده و اعلامنشده» با «در حین ادامه هماهنگی با دولت لبنان، طبق توافقنامه وضعیت نیروها (SOFA)» جایگزین شد، اما در ادامه با فشار امریکا، متن پیشنویس تغییر پیدا کرد.
در همین خصوص نماینده چین در سازمان ملل متحد گفت: «ما متأسفیم که در این قطعنامه به خواستهها و شکایتهای لبنان که کشور میزبان نیروهای حافظ صلح سازمان ملل (یونیفل) بوده، توجه نشده است.»
بر اساس تحلیل روزنامه الاخبار، تحرکات چین و روسیه بر پایه رایزنیهای حزبالله صورت گرفته است، زیرا مقاومت تلاشهای دیپلماتیک مؤثر چند وجهی را برای اعمال اصلاحات مورد رضایت لبنان در پیش گرفت که در نهایت مورد تأیید فرانسه واقع شد. به همین منظور، در ابتدا به عبدالله بوحبیب، وزیر خارجه این کشور پیشنهاد شد که ایالاتمتحده را به اینکه لبنان درخواست مجوز اعطا شده به یونیفل را پس میگیرد، تهدید کند. دوم اینکه پیشنهاد شد لبنان با چند کشور مانند روسیه، چین، برزیل، ژاپن و سوئیس ارتباط برقرار کرده و از دو کشور چین و روسیه بخواهد که از حق وتو خود استفاده کند.
در نتیجه لبنان نامهای به شورای امنیت ارسال کرد و خواستار تمدید قطعنامه بر اساس فرمولی شد که بر هماهنگی با ارتش تأکید میکند و می گوید: «در صورت عدم توجه به این درخواست لبنان، ما در پس گرفتن درخواست مجوز جدی هستیم.» این تماس و رایزنی منجر به توافق بر سر ارسال نامهای به امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه و نامهای مشابه به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل شد که در آن آمده بود: «لبنان، قطعنامهای را که بر هماهنگی بین یونیفل و ارتش تأکید نداشته باشد، نمیپذیرد و این دشمن صهیونیستی است که قطعنامه ۱۷۰۱ را نقض میکند و در صورت عدم توجه به اصلاحات درخواستی لبنان، این کشور درخواست تمدید را پس خواهد گرفت.» علاوه بر آن، اضافه شدن بند «هماهنگی با دولت لبنان و در نظر گرفتن حاکمیت لبنان» از تغییرات مهم به شمار میآمد که فرانسه نیز به آن تن داد.
در این بین، کشورهای غربی که در رأس آنها امریکا و انگلیس قرار دارند همگام با برخی کشورهای عربی برای تغییر به فرانسه فشار آوردند. بر اساس گزارشها، اماراتمتحدهعربی نقش مهمی برای پذیرش آزادی عمل یونیفل ایفا کرد. در همین زمینه، رسانههای رژیم صهیونیستی گزارش دادند که فرستاده تلآویو در سازمان ملل متحد موفق شد نماینده امارات را متقاعد کند که به تمدید حضور یونیفل در لبنان بر اساس پیشنویسی که با منافع «تلآویو» همسو است، رأی مثبت بدهد.
در نهایت در پیشنویس نهایی علاوه بر هماهنگی با ارتش لبنان، برخی از اصلاحات درخواستی این کشور مانند نامگذاری منطقه اشغالی شمال شهرک الغجر و «نیروی اشغالگر» خواندن حضور دشمن در این منطقه حذف شد. تمدید حضور یونیفل در حالی صورت گرفته است که مردم جنوب لبنان آن را با تمامیت ارضی کشور خود در تضاد میبینند. «طارقعبود» کارشناس لبنانی درهمین رابطه بیان داشت که مردم جنوب لبنان هرگز خواهان حضور نیروهای یونیفل در املاک مسکونی و باغستانهای شخصی خود بدون نظارت ارتش لبنان نیستند؛ زیرا کاربری این نیروها از نقش پاسداری صلح به نیروهای ستیزهگر و با اهداف ویژه مبدل شده است.
تکاپوی تلآویو برای خروج از بحران خارجی
مشخص است، رژیم صهیونیستی که اکنون با وجود بحرانها و شکافهای سیاسی و اجتماعی و به اعتراف مقامات و تحلیلگران داخلی در آستانه فروپاشی قرار گرفته، در تلاش است با پشتوانه ایالات متحده هر گونه خطر پیرامونی و فرامرزی را از خود دور کند. تداوم حضور نیروهای یونیفل، ضعف رژیم را در مقابل حزبالله در مرزهای شمالی به اثبات میرساند چرا که این رژیم دیگر نمیتواند به تنهایی در مقابل مقاومت قرار بگیرد.
این تلاشهای دیپلماتیک فرامرزی، خود گویای ضعف و نگرانی داخلی رژیم صهیونیستی و حامیان غربی آن به دلیل وضعیت شکننده آن در مقابل مقاومت حزبالله است. مقاومت لبنان فارغ از تهدیدزایی ذاتی برای رژیم در امتداد هراس اشغالگران از ارتقای توان رزمی و عملیاتی گروههای مقاومت فلسطینی قرار میگیرد، از این رو، کاخ سفید از هر نوع ابزاری برای تحت فشار قرار دادن آن استفاده میکند.
آنچه مشهود است، اکنون مأموریتهای یونیفل بر خواستههای رژیم صهیونیستی و تحت فشار قرار دادن دولت و ارتش لبنان منطبق شده است. این نیروها اکنون به بازوی اطلاعاتی-عملیاتی رژیم صهیونیستی مبدل شدهاند که این موضوع صراحتاً در سخنرانیهای سید حسن نصرالله آمده است. او در همین زمینه گفته بود: «اشغالگران از نیروهای حافظ صلح سازمان ملل (یونیفل) میخواهند به نفع اسرائیل فعالیت کنند و در واقع در حکم جاسوس آنان باشند زیرا دوربینهای دیدهبانی و جاسوسی اشغالگران توانایی رصد عمق میدانی را ندارد، لذا خواستار استفاده از تجهیزات دیدهبانی یونیفل برای اهداف خود هستند.»
این نیروها میکوشند که با بیثباتسازی و نفوذ سیستماتیک و رصد تحولات داخلی لبنان، بر میزان بازدارندگی رژیم بیفزایند؛ بویژه پس از اینکه حزبالله با انتشار ویدیوی تمرین نیروهای ویژه حزبالله لبنان با سلاح و تجهیزات جدید جنگی و حمله به سایت شبیهسازی شده اسرائیلی با عنوان «هیچکس بر شما غلبه نخواهد یافت» به این رژیم هشدار داد.
از سوی دیگر، روند تصویب پیشنویس نشان از این دارد که تدابیر حزبالله برای درج اصلاحات مورد نظر دولت لبنان، یکی از ارکان اساسی به دنبال حفظ ثبات داخلی لبنان بوده است. آگاهی این موضوع در داخل لبنان به بهترین نحو میتواند از اثرات مداخلهجویانه غرب بر انتخاب رئیسجمهور و ایجاد ناامنی و شکاف سیاسی متأثر از آن بکاهد.