جلسه جنجالی رئیس‌جمهور فرانسه با احزاب مخالف بی‌نتیجه ماند
ماراتن بی‌ثمر مکرون با اپوزیسیون
زهره صفاری
خبرنگار
پس از چندین ماه پرتنش اعتراضات و کشمکش‌ها در فرانسه، امانوئل مکرون برای حل بحران و نابسامانی که گریبان دولتش را گرفته است، نشستی 12 ساعته و نفسگیر با همه سران احزاب این کشور از راست افراطی تا چپ برگزار کرد اما خروجی آن برخلاف پیش‌بینی آقای رئیس‌جمهور، چیزی جز ناامیدی نبود.
به گزارش نیوزوایر، این نشست شامگاه چهارشنبه در مدرسه‌ای در حومه سنت‌دنیس و پشت درهای بسته و به صرف شام برگزار شد و حاضران در جلسه حتی گوشی‌های تلفن همراه‌شان را نیز تحویل داده بودند. قرار بود مکرون و میهمانان در این نشست به مهمترین مسائل چالش‌برانگیز فرانسه در طول ماه‌های گذشته اعتراضات بپردازند اما دست‌آخر هیچ‌یک از طرفین قانع نشدند و نه‌تنها بن‌بستی باز نشد که طرفین دریافتند راه سازش و اتحاد سخت‌تر از آن چیزی است که تصورش را داشتند. این در شرایطی است که پیش از این جلسه یکی از منابع نزدیک به کاخ الیزه اعلام کرده بود، مکرون به این نشست بسیار خوشبین است و اولیور وران، سخنگوی دولت نیز از این نشست به عنوان یک اتفاق مهم در تاریخ سیاسی این کشور یاد کرده بود.
در میان همه این امیدواری‌ها از سوی حامیان مکرون و اینکه آنها این نشست را آغازی برای اصلاحات مهم فرانسه می‌دانستند، اما به نوشته برونز، برخی از رهبران محافظه‌کار حامی مکرون نیز پس از جلسه نتوانستند نگاه روشن و مثبت خود به آینده را حفظ کنند. به طور مثال اریک سیوتی پس از پایان این نشست که تا حدود 3 بامداد پنجشنبه به وقت فرانسه ادامه داشت، گفت: «تا این لحظه هیچ‌یک از طرفین قانع نشدند. نمی‌دانم شرایط چطور خواهد شد اما بدون‌شک همه گروه‌ها باید هر چه زودتر بار دیگر دور هم جمع شوند.»
فرانسیس بایرو، دیگر حامی مکرون نیز گفت: «آنچه در این نشست به دست آمد، این بود که سران احزاب برای برگزاری نشست‌های بزرگ بر سر مسائل مورد بحث به توافق رسیدند و مسائلی مانند رفراندوم و موضوعات موجود در مجلس را مورد بررسی قرار دادند.»
انتقاد میهمانان مکرون
باوجود تلاش‌های حامیان مکرون و الیزه برای مثبت نشان دادن این نشست اما این جلسه که 12 ساعت سران احزاب فرانسه و رئیس‌جمهور این کشور را پشت میز گفت‌و‌گو نگه داشت، به هیچ بیانیه‌ای نرسید و در نهایت انتقاد تند میهمانان را به سوی مکرون سرازیر کرد.
مانوئل بمبارد، هماهنگ‌کننده یکی از احزاب چپ افراطی گفت: «12 ساعت جلسه بدون هیچ نتیجه و خروجی یا بیانیه قابل توجه، واقعاً مضحک است، آن هم زمانی که می‌دانیم کشور با چه مشکلاتی دست به گریبان است.»
مارین تونلیر، یکی از نمایندگان حزب سبز این نشست را کاملاً ناامیدکننده خواند اما فابین روسل، رئیس حزب کمونیست کمی نرم‌تر به موضوع واکنش نشان داد و گفت: «نمی‌شود گفت این نشست بی‌فایده بوده است چون ما دست‌کم توانستیم با هم صحبت کنیم و همین هم بسیار خوب است. حالا طرفین بعد از ماه‌ها چالش موفق به تبادل‌نظر شدند و من همیشه طرفدار تبادل‌نظر و رایزنی هستم.»
با توجه به اینکه هنوز بحث همه‌پرسی بر سر مسائل چالش‌برانگیز فرانسه رد نشده است، حزب چپ امیدوار است، بتواند با اتکا به آرای عمومی در سال‌جاری اصلاحیه نامتبوع مکرون برای سن بازنشستگی را منتفی کند و حزب راست و محافظه‌کار نیز به دنبال تغییر در قوانین مهاجرتی هستند.
همه‌پرسی؛ آری یا نه
«Preferendum» (انتخاب از بین چند گزینه)، واژه محبوبی است که از آغاز سال سیاسی جاری در فرانسه به ادبیات این کشور وارد شده است. به نوشته ال‌پاییس، در نبود اجماع قاطع مجمع عمومی و در غیاب متحدان پارلمانی که امانوئل مکرون در دوره دوم انتخاباتش از دست داده است، اتکا به این واژه و در واقع انتخاب چند گزینه‌ای می‌تواند اندکی خیال رئیس‌جمهور را بابت اداره کشورش راحت کند. او در نشست با سران احزاب درصدد آن بود که با همفکری بر پایه سؤالات متعدد، برگزاری چندین همه‌پرسی را یکباره کرده و این واژه جدید را به سود خود تعریف کند اما تیر او به سنگ خورد.
مکرون در گفت‌و‌گو با لو پوینت، این نشست را این‌گونه توصیف کرده بود: «ما قرار است با بزرگترین تحولات ژئوپلیتیکی، آب‌و هوایی و فناورانه روبه‌رو شویم؛ چالش‌هایی که کشورمان در ماه‌های اخیر تجربه کرده و حتی با تهدید چند پاره شدن آن روبه‌رو شویم. به نظرم این مسئولیت من است تا توانم را برای متحد کردن احزاب به کار بگیرم.»
باوجود این مقدمه‌چینی‌های جذاب اما همچنان اپوزیسیون درباره عزم سیاسی مکرون با دیده تردید نگاه می‌کنند چراکه تا زمانی که مکرون بر سر کار باشد، نه چپ‌ها می‌توانند برای لغو اصلاحات بازنشستگی از آرای عمومی بهره‌ای بگیرند و نه راست‌ها و محافظه‌کاران درباره مسأله مهاجرت به نتیجه مطلوب خود خواهند رسید. واقعیت آن است که مکرون و حامیانش با آگاهی از اینکه برگزاری هرگونه همه‌پرسی در برهه فعلی به ضرر رئیس‌جمهور خواهد بود، به همین خاطر نیز به دنبال تعریف واژه جدیدی برای رهایی از بحران سیاسی افتاده‌اند. اولیور وران، سخنگوی دولت در این باره گفت: «با پرسیدن سؤالات متعدد مردم ممکن است به یکی از آنها واکنش نشان دهند و پاسخی برای مسائل دیگر به دست آید.»
کارشناسان حقوقی اما همچنان درباره قانونی بودن این اقدام تردید دارند و معتقدند، اگر مکرون بخواهد چنین کاری انجام دهد، در برابر آن خواهند ایستاد. این در حالی است که منابع نزدیک به مکرون از قول او گفته‌اند: «مکرون این اقدام را ایده خود نمی‌داند و هیچ اشرافی به جزئیات آن ندارد اما در عین حال تصورش بر آن است که با این اقدام به اهداف خود نزدیک‌تر می‌شود.»
در واقع این تقلای رئیس‌جمهور از آنجا نشأت می‌گیرد که او به خوبی می‌داند از زمان آغاز دومین دوره ریاست‌جمهوری‌اش در سال گذشته آن هم پس از شکست مارین لوپن، رئیس حزب راست افراطی، اکثریت پارلمان سفلی را از دست داده و دولت او برای رسیدن به خواسته‌هایش تا به این لحظه بیش از حمایت نمایندگان از بندهای قانونی بهره برده است. در عین حال او به خوبی می‌داند این آخرین فرصت اوست و قانون اجازه نمی‌دهد که او برای سومین دوره نیز به الیزه برگردد.
به این مشکلات باید تقابل با مخالفان را نیز افزود. ژان لوک ملانشن، یکی از مهمترین مخالفان چپ‌گرای افراطی مکرون در توئیت خود نوشته است: «چقدر خوب می‌شود اگر مکرون در همه‌پرسی برکناری، زودتر از موعد کنار برود.»
