گزارش «ایران» از افزایش ترافیک‌های پایان سال و قفل شدن خیابان‌ها و معابر پایتخت
ترافیک شب عید امسال زودتر از هر سال!
حمیده امینی‌فرد
خبرنگار
کمتر از سه هفته دیگر وارد سال 1402 خواهیم شد. ترافیک خریدهای نوروزی، اما زودتر از سال‌های گذشته امسال تقریباً از اواخر بهمن‌ماه آغاز شده است. الگوی ترافیکی روزها و شب‌های اخیر نشان می‌دهد که ساعات پیک ترافیکی تنها به اوایل صبح و اواخر روز محدود نمی‌شود و در هفته‌های اخیر اغلب خیابان‌ها و معابر اصلی و فرعی با ترافیک کلافه‌کننده و طولانی‌مدت دست و پنجه نرم می‌کنند. ظاهراً تاکنون طرح ویژه‌ای برای مهار این ترافیک اعمال نشده است و آنچه در خیابان‌های این روزهای تهران دیده می‌شود، ناهماهنگی در ترددها و حتی ساعات ترافیکی است که شهروندان را سردرگم کرده است. به طوری‌که در برخی ساعات روز، به‌رغم پیش‌بینی ترافیک، معابر بشدت خلوت است و برعکس در ساعات غیر پیک، رانندگان با ترافیک‌های برنامه‌ریزی نشده مواجه می‌شوند.
اگر حجم ترددها افزایش یافته، چرا برای مدیریت آن برنامه‌ریزی نمی‌شود و اگر این بی‌نظمی ناشی از خطای سیستم‌ها است چرا برای آن زودتر فکری نشده است؟!
سید جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل عمومی شورای اسلامی شهر تهران با تأیید اینکه در روزهای پایان سال بویژه اواخر اسفند، حجم ترددها بیشتر می‌شود به «ایران» می‌گوید: «امسال به لحاظ شرایط اقتصادی و نوسان نرخ‌ها، مردم زودتر و بیشتر از سال‌های گذشته برای خرید اقدام کرده‌اند و همین مسأله موجب ترافیک زودرس در معابر شده است، البته ترافیک راه‌حل‌های شناخته‌شده‌ای دارد و نباید دنبال راهکارهای عجیب و غریب برویم. بحران ترافیک، نیازمند حل مسأله و اجراست. مهم‌ترین معضل به استفاده بیش از اندازه خودروی شخصی در تهران برمیگردد که به علت ضعف حمل و نقل عمومی است. البته می‌توان تا پایان سال تا حدودی این وضعیت را بهبود بخشید. اگرچه تاکنون طرح خاصی را برای مدیریت این وضع ندیده‌ایم.»
وی با اشاره به اقداماتی که امسال در حوزه حمل و نقل عمومی انجام شده است، می‌گوید: «مثلاً امسال اتوبوس‌هایی که به خاطر عدم شماره‌گذاری در پارکینگ‌ها خوابیده بود، مورد استفاده قرار گرفته است، با وجود این باید با همکاری پلیس و اتوبوسرانی و مترو شرایط را برای مدیریت ترافیک پایان سال بهبود بخشید. البته بخشی از این بی‌نظمی به وضعیت چراغ‌های راهنمایی برمیگردد که دچار خطا می‌شوند و ترافیک ایجاد می‌کنند.»
سهم حمل و نقل برای سال آینده چند برابر شد
در حال حاضر روزانه 23 میلیون سفر در تهران انجام می‌شود که فقط 13 درصد آن از طریق حمل و نقل عمومی است. از مجموع این عدد، 9 درصد ریلی و 4 درصد نیز با ناوگان اتوبوسرانی انجام می‌شود. حدوداً یک میلیون و 400 هزار سفر روزانه با مترو انجام می‌شود که اگر همین خطوط فعلی یعنی، 2، 3، 4، 6 و 7 تکمیل شود، می‌توان این ظرفیت را به بیش از 3 میلیون نفر هم افزایش داد. اما ظاهراً هنوز به این ظرفیت اضافه نشده است. از طرفی درباره اتوبوس‌های فعال در تهران می‌توان به حدود 2 هزار و 500 دستگاه فعال اشاره کرد که قرار است تا پایان امسال 150 دستگاه جدید نیز به این ناوگان اضافه شود. براساس برخی آمارها، شهرداری باید تا پایان سال 1403، 6 هزار دستگاه جدید به ناوگان اتوبوسرانی تهران اضافه کند. این در حالی است که تهران همین حالا با کمبود حدود 8 هزار دستگاه اتوبوس مواجه است. با این همه کارشناسان معتقدند که با تقویت ظرفیت فعلی ناوگان نیز می‌توان میزان جابه‌جایی مسافران با اتوبوس و مترو را به دو برابر افزایش داد.
تشکری هاشمی با ابراز خشنودی از اینکه برای سال آینده، ردیف‌های بودجه‌ای مناسبی در حوزه حمل و نقل دیده شده است، ادامه می‌دهد: «مجموعاً 34 هزار میلیارد تومان در بخش عمران و حمل و نقل در بودجه سال آینده در نظر گرفته‌ایم که رقم قابل توجهی است که باید برای بهبود جریان ترافیک و آلودگی هوا هزینه شود. امیدواریم سال آینده، حوزه حمل و نقل بهتر شود. اما تا زمانی‌که استفاده از خودروی شخصی مدیریت نشود، ترافیک وجود دارد.»
به گفته وی، با بودجه در نظر گرفته شده می‌توان سهم حمل و نقل عمومی را برای سال آینده چند برابر کرد.
تشکری هاشمی با بیان اینکه تهران از نظر سیستم‌های هوشمند وضع خوبی ندارد و این یکی از علت‌های ترافیک تهران است، می‌گوید: «مثلاً شرکت کنترل ترافیک ماه‌هاست حتی یک مدیرعامل ندارد و کارها رها شده است، پس انتظاری وجود ندارد.»
برآیند جلسات شورای شهر تهران نشان می‌دهد که در بودجه سال آینده، ارقام خوبی برای خرید اتوبوس سه کابین و ون در نظر گرفته شده، به طوری‌که برای خرید اتوبوس سه کابین، رقم صفر به هزار میلیارد تومان رسیده است. از 6 هزار ون موجود در تهران نیز هم اکنون فقط 2 هزار ون درحال فعالیت است که شهرداری مکلف شده تا پایان برنامه چهارم توسعه 25 هزار دستگاه ون وارد کند. شهردار تهران اذعان کرده است که دولت هزار میلیارد تومان یارانه بلیت مترو را متقبل شده است. با این توصیف باید دید آیا سهم جابه‌جایی مسافران با مترو در سال آینده دچار تغییر و تحول خواهد شد یا نه؟