گفت‌و‌گوهای راهبردی

نگاهی به سفر فشرده و پر از دستاورد رئیس‌جمهور به اجلاس بریکس

محسن حاجی‌میرزایی
رئیس دفتر رئیس‌جمهور

سفر دکتر پزشکیان ریاست محترم جمهوری ایران و هیأت همراه ایشان به اجلاس بریکس در استان کازان کشور روسیه، سفری پرمعنا و با دستاورد بود. اما پیش از تبیین این سفر مایلم از میهمان‌نوازی آقای پوتین ریاست‌جمهوری کشور روسیه تشکر کنم. حضور رؤسای جمهور و مقامات بیش از ۴۰ کشور به این کشور و برگزاری یک گردهمایی بزرگ و جهانی، امر بسیار مهم و قابل اعتنایی است که هیچ کشوری در غرب و شرق نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد.
اگر بخواهیم گزارشی کوتاه از سفر فشرده دکتر پزشکیان ارائه کنیم، می‌توان به تلمیح و تمثیل گفت در روزهای سرد ایالت کازان، دیدارهای بسیار گرمی بین رئیس‌جمهور محترم و رؤسای جمهور دیگر کشورهایی که در اجلاس حضور داشتند، انجام شد که نتیجه‌ و چشم‌انداز آن رونق بخشیدن به اقتصاد ایران است.
سه سخنرانی دکتر پزشکیان در اجلاس بسته و باز بریکس و بریکس پلاس و پردازش ایده همگرایی به جای واگرایی و ایجاد یک بلوک قدرتمند با اعضای بریکس برای رسیدن به یک همکاری اقتصادی با زیربناهای سیاسی، نشان دهنده آن بود که افق دید ایران از بریکس، نگاهی گذرا و کوتاه مدت نیست.
واقعیت این است که ما در زمانه انتقال قدرت از غرب به شرق به سر می‌بریم. اقتصادهای نوظهوری مانند چین، روسیه و هند در کنار برزیل، آفریقای جنوبی و ترکیه نشان‌دهنده این چرخش جهانی است. پس همان‌طور که ریاست محترم جمهور ایران نیز گفتند در بریکس گام بلندی برداشته شده است. رسیدن به یک سازکار روشن برای ایجاد یک اتحادیه اقتصادی، تأسیس یک بانک جهانی و در کنار آن راه‌اندازی ارز مشترک و همچنین لغو روادید برای سهولت سفر شهروندان کشورهای عضو بریکس به کشورهای یکدیگر همه بیانگر آن است که اتفاقی بزرگ در شرف وقوع است. در سفر سه روزه ریاست محترم جمهوری ایران ملاقات‌های متنوع، پرتعداد و گفت‌و‌گوهای راهبردی‌ با رؤسای جمهوری چین، روسیه، مصر، ارمنستان، آفریقای جنوبی، ونزوئلا، بولیوی، بلاروس و رئیس امارات متحده عربی و نخست وزیر هند انجام شد که هم کارساز بودند و هم مفید. گفت‌و‌گوهای دوجانبه در چند محور انجام شد که اشاراتی به آنها می‌شود. در تمامی این گفت‌و‌گوها ابتدا به ساکن رؤسای‌جمهور به موضوع توسعه همکاری‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی می‌پرداختند.
اولویت اول دکتر پزشکیان بهبود وضعیت اقتصادی کشور است. بنابراین از اولین مباحثی که ریاست محترم جمهور در گفت‌و‌گوهای خارجی با همتایان خود بیان می‌کنند توسعه روابط اقتصادی و تشویق آنها به سرمایه‌گذاری در ایران و استفاده از ظرفیت‌های دو طرف است. به عنوان مثال، در گفت‌و‌گو با آقای شی رئیس‌جمهور چین، ایران آمادگی خود را برای هر چه زودتر اجرایی شدن قرارداد منعقد شده میان دو کشور اعلام کرد و آقای شی نیز ضمن تأیید این موضوع علاقه‌مندی خود را برای افزایش تبادلات اقتصادی و فرهنگی بین دو کشور و فعال شدن مسیر اعطای تسهیلات سه به یک در ازای منابع ایران در چین ابراز کردند.
مسأله دیگر تبیین مواضع صلح‌طلبانه ایران بود. رئیس‌جمهور ایران در سه سخنرانی خود در بریکس چندین‌بار به صراحت اعلام کردند ما جنگ‌طلب نبوده، نیستیم و نخواهیم بود. سخن و خواسته قلبی ما برقراری صلح جهانی است. آرزوی ما جهانی بدون جنگ است. ما جنگ را به نفع هیچ کشوری نمی‌دانیم اما اگر رژیم غاصب اسرائیل اقدامی انجام دهد قطعاً بدون پاسخ نمی‌ماند. دنیایی که در آن کودکان و زنان و مردان در صلحی پایدار به سر ببرند و روزهای خود را بدون سیاهی جنگ آغاز و به پایان برسانند؛ این مدینه فاضله ماست که همه مردمان، خاصه کودکان از غرب عالم تا شرق دور در آرامش باشند. نه آنکه کودکان بی‌پناه غزه زیر بمب‌های چندهزار تنی باشند و همه سازکار‌های تمدن غرب در برابر چنین جنایاتی ناکارآمد باشد.
این تبعیض و بی‌عدالتی نه فقط با کلام مقدس خداوند مغایر است که حتی با آموزه‌های دینی پیامبران الهی در تضاد است. به همین دلیل نیز ریاست محترم جمهور در گفت‌و‌گوهای خود دفاع از مردم مظلوم غزه و لبنان را وظیفه خود دانستند و جنایات رژیم غاصب اسرائیل را محکوم کرده و از کشورها و دولت‌های دیگر نیز خواستند که این آتش‌افروزی رژیم صهیونیستی را مهار، متوقف و خاموش کنند، زیرا جهان جدید نمی‌تواند استانداردهای دوگانه امریکا و اروپا را در قبال مردم غزه و لبنان بپذیرد. این یکجانبه‌گرایی است و جهان لاجرم باید به سوی چندجانبه‌گرایی حرکت کرده و خود را در این مسیر تثبیت کند تا آنچنان که ریاست‌جمهوری محترم ایران در اجلاس بریکس تأکید کرد به سوی دنیای بهتری حرکت کنیم که در آن خبری از تحریم، جنگ، تجاوز، کشورگشایی و نسل‌کشی نباشد. در چنین جهانی، برابری به جای تبعیض، شفافیت به جای فریب، و گفت‌وگو به جای جنگ حکمفرما خواهد بود. باشد که چنین شود و صلحی پایدار در جهان برقرار شود.