آغاز جهش اقتصادی با احیای ظرفیت‌های دریایی
پیش‌نویس برنامه توسعه دریامحور تدوین شد
سهیلا یادگاری
خبرنگار
با هدف بهره‌گیری از مزیت دریاها و سواحل، آبان سال گذشته سیاست‌های کلی اقتصاد دریامحور توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد. سیاست‌های کلی توسعه دریامحور بر 9 محور طراحی شده است. این محورها مسیر توسعه اقتصادی بنادر، سواحل و فراساحل در کشور را مشخص می‌کند. سیاستگذاری یکپارچه امور دریایی و تقسیم کار ملی و مدیریت چابک و کارآمد دریا به‌منظور بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌های دریا برای احراز جایگاه شایسته جهانی و رتبه اول در منطقه یکی از محورهای تعیین‌شده در این برنامه است.
هدفگذاری دو برابری رشد اقتصادی
توسعه فعالیت‌های اقتصادی دریامحور و ایجاد قطب‌های توسعه دریایی پیشران در سواحل، جزایر و پس‌کرانه‌ها به گونه‌ای که نرخ رشد اقتصادی در حوزه فعالیت‌های دریامحور (اقتصاد دریامحور) طی 10 سال همواره حداقل دو برابر نرخ رشد اقتصادی کشور باشد، محور مهم دیگر این برنامه است. بر اساس متن سیاست‌های کلی توسعه دریامحور «دریاها و خصوصاً دریاهای آزاد و اقیانوس‌ها از مواهب الهی و ذخایر و منابع سرشاری برای زمینه‌سازی رشد علم و فناوری، افزایش کار و ثروت، تأمین نیازهای حیاتی و تولید اقتدار و بستر مناسبی برای تمدن‌سازی هستند. ایران با موقعیت ممتاز جغرافیایی و قرار داشتن بین دو دریا و برخورداری از هزاران کیلومتر ساحل و نیز جزایر و ظرفیت‌های فراوان بر زمین مانده، لازم است با حضور مؤثر در ساحل، فراساحل، دریا و اقیانوس و بهره‌گیری از آن به عنوان یک پیشران و محور توسعه کشور، برای احراز جایگاه شایسته منطقه‌ای و جهانی در بهره‌گیری از دریا اقدام کند.» از این رو، دستگاه‌های متولی در امور دریایی ملزم شدند تا برنامه‌های خود را برای نقش‌آفرینی در توسعه دریا، تدوین کنند و سپس کارگروهی به ریاست دولت و معاون اول رئیس‌جمهور برنامه دستگاه‌های مختلف را هماهنگ و یکپارچه کند.
فرصتی برای پیشرفت منافع ملی
محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه پیش‌نویس اولیه برنامه توسعه دریامحور در دولت تدوین شده است، گفت: دولت چهاردهم مصمم است برنامه‌های جامع‌تری در حوزه توسعه دریامحور تدوین و عملیاتی کند. عارف با ارسال پیامی خطاب به کشورهای عضو سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO)، جامعه بزرگ دریایی جمهوری اسلامی ایران، دریانوردی و فعالان حوزه دریایی، «روز جهانی دریانوردی» را گرامی داشت.
در این پیام آمده است: ظرفیت‌های بالقوه دریا در هر کشوری بر هیچ‌کس پوشیده نیست، به نحوی که از ابتدای خلقت بشری، دریا، عرصه ارتباطات و بسترساز توسعه و تمدن بوده است. آن دسته از کشورهایی که به دریا راه دارند از پتانسیل‌های بالقوه قدرتمند شدن در عرصه‌های مختلف منطقه‌ای، جهانی و همچنین از توانایی توسعه‌یافتگی سریع‌تر برخوردار هستند. دریا در یک کشور، فرصت بزرگی برای پیشرفت و حفظ منافع ملی به شمار می‌رود.
این پیام می‌افزاید: در سیاست‌های کلی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، توجه ویژه به دریا، خطوط مواصلاتی دریایی، سواحل، بنادر و آب‌های مرزی مورد توجه خاص قرار گرفته و مقام معظم رهبری نیز بارها بر ضرورت استفاده از این نعمت خدادادی و ظرفیت‌های کم‌نظیر دریا تأکید فرموده‌اند. با ابلاغ سیاست‌های کلی «توسعه دریامحور» نقطه عطفی در این جهت رقم زده شده که با تأکید بر اهتمام دولت در اجرای فرامین ایشان، امید است ابعاد مختلف آن اجرایی شود. در بخشی از این پیام بیان شده است: پیش‌نویس اولیه برنامه توسعه دریامحور در دولت تدوین شده و دولت چهاردهم مصمم است طرح و برنامه‌های تکمیلی و جامع‌تری در حوزه توسعه دریامحور تدوین و عملیاتی کند.
دولت چهاردهم اجرای سیاست‌های ابلاغی توسعه دریامحور را در دستور کار قرار داده است. به همین منظور مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور در حکمی علی عبدالعلی‌زاده را به سمت «نماینده رئیس‌جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور» منصوب کرد. در مجموع با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و وجود مرزهای آبی طولانی در شمال و جنوب کشور، سرمایه‌گذاری در اقتصاد دریا نقش اساسی در ارتقای توسعه بازرگانی دریایی خواهد داشت.
