امیر فرشباف
خبرنگار

روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی از دستور بایدن مبنی بر آمادگی برای مقابله با تهدیدات هسته‌ای هماهنگ چین، روسیه و کره شمالی خبر داد. در این گزارش آمده است: در یک سند طبقه‌بندی شده که در ماه مارس تصویب شد، رئیس ‌جمهور به نیروهای امریکایی دستور داد تا برای رویارویی هسته‌ای با تهدیدات هماهنگ روسیه، چین و کره شمالی آماده شوند.
بایدن در ماه مارس یک برنامه استراتژیک هسته‌ای بسیار طبقه‌بندی شده را تصویب کرد که برای اولین بار، راهبرد بازدارندگی امریکا را با هدف تمرکز بر گسترش سریع زرادخانه‌های هسته‌ای چین تغییر می‌دهد.
این تغییر در حالی صورت می‌گیرد که پنتاگون معتقد است ذخایر چین در یک دهه آینده با اندازه و تنوع ذخایر ایالات متحده و روسیه رقابت خواهد کرد.
نیویورک تایمز نوشت: این سند که تقریباً هر چهار سال یک بار به روز می‌شود، به قدری محرمانه است که هیچ نسخه الکترونیکی‌ای ندارد، فقط تعداد کمی از نسخه‌های چاپی آن بین چند مقام امنیتی و فرماندهان پنتاگون توزیع شده است. اما به دو مقام ارشد دولتی اجازه داده شد تا قبل از اینکه بایدن از مقام خود کنار رود، در سخنرانی‌های خود - در جملاتی محدود - به این تغییر اشاره کنند.
در همین خصوص، یکی از استراتژیست‌های هسته‌ای امریکا که در پنتاگون فعالیت می‌کرد، گفته است: چالش جدید ما «امکان واقعی همکاری و حتی تبانی میان دشمنان مسلح هسته‌ای امریکاست.»
در ماه ژوئن، پرانای وادی، مدیر ارشد کنترل تسلیحات و منع اشاعه شورای امنیت ملی نیز به این سند اشاره کرد. این سند، اولین سندی است که به تفصیل بررسی می‌کند که آیا ایالات متحده آماده است تا به بحران‌های هسته‌ای مرکب از ابزارهای هسته‌ای و غیر‌هسته‌ای پاسخ دهد؟
این گزارش مدعی می‌شود که در گذشته، احتمال اینکه دشمنان ایالات متحده بتوانند تهدیدات هسته‌ای را برای پیشی گرفتن از زرادخانه هسته‌ای امریکا هماهنگ کنند، بسیار دور به نظر می‌رسید. اما شراکت در حال ظهور بین روسیه و چین و تسلیحات متعارف کره شمالی و ایران که در جنگ اوکراین در اختیار روسیه قرار می‌دهند، نگاه واشنگتن را اساساً تغییر داده است.
 
جهان آن‌گونه که هست یا آن‌طور که امریکا می‌خواهد؟
این سند جدید یادآور این است که هر کسی که در 20 ژانویه به عنوان رئیس ‌جمهور آینده سوگند یاد کند، با چشم‌انداز هسته‌ای تغییر یافته و بسیار ناپایدارتر از آنچه که همین سه سال پیش وجود داشت، مواجه خواهد شد.
این گزارش می‌افزاید: اگرچه دونالد ترامپ، رئیس‌ جمهور سابق امریکا با اطمینان پیش‌بینی کرد که کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، پس از سه دیدار حضوری، تسلیحات هسته‌ای خود را تسلیم خواهد کرد، اما برعکس این اتفاق افتاد. مقامات تخمین می‌زنند که تسلیحات پیونگ یانگ دو برابر شده است.
این توسعه تسلیحاتی، ماهیت چالش کره شمالی را تغییر داده است؛ چراکه زمانی که این کشور تنها تعداد معدودی سلاح [هسته‌ای] در اختیار داشت، می‌توانست با توان موشکی از خود دفاع کند. اما زرادخانه گسترش یافته آن به سرعت به حجم زرادخانه پاکستان و اسرائیل نزدیک می‌شود و به اندازه‌ای است که تهدیداتش می‌تواند با مسکو و پکن هماهنگ شود.
ویپین نارنگ دستیار موقت وزیر دفاع امریکا هنگام ترک پنتاگون گفت: «مسئولیت ما این است که جهان را آنگونه که هست ببینیم، نه آنگونه که امیدواریم».
بایدن در آخرین کنفرانس خبری خود در ماه ژوئیه، درست چند روز قبل از انصراف از نامزدی دموکرات‌ها برای دور دوم انتخابات، اذعان کرد که سیاستی را برای مداخله در مشارکت گسترده چین و روسیه اتخاذ کرده است.
او گفته بود: «بله، این کار را می‌کنم، اما حاضر نیستم درباره جزئیات آن در ملأ ‌عام صحبت کنم». از زمان ریاست جمهوری هری ترومن، این استراتژی به طور عمده بر زرادخانه کرملین متمرکز مانده است و دستورالعمل جدید جو بایدن نشان می‌دهد که این راهبرد، چقدر سریع در حال تغییر است.
این گزارش همچنین از «نگرانی دیگری» هم در مورد پکن یاد و خاطرنشان می‌کند: چین اکنون گفت‌و‌گوی کوتاه مدت با ایالات متحده در مورد بهبود ایمنی و امنیت هسته‌ای را متوقف کرده است.
یکی از گفت‌و‌گوهای دو کشور در اواخر پاییز گذشته، درست قبل از دیدار بایدن و شی در کالیفرنیا انجام شد؛ آنها در بیانیه‌ای مشترک به آن مذاکرات اشاره کردند، اما در آن زمان چینی‌ها قبلاً اشاره کرده بودند که علاقه‌ای به گفت‌و‌گوهای بیشتر ندارند؛ چراکه پکن به فروش تسلیحات امریکایی به تایوان اعتراض داشت.
همزمان با انتشار مفاد این سند، وزارت خارجه چین اعلام کرد، پکن بشدت بابت گزارشی که مدعی است «امریکا طرح استراتژیک هسته‌ای خود را با تمرکز بر گسترش سریع زرادخانه هسته‌ای چین تأیید کرده» نگران است. پکن در واکنش رسمی خود، امریکا را متهم به دستکاری در روایت تهدید اتمی چین و بهانه تراشی کرد.