آرزو نوروزجم
خبرنگار

اهالی دهکده مجازی در دنیا ساعات ابتدایی صبح چشم باز کردند و با این عبارت روبه‌رو شدند؛ Blue Screen of Death، اختلال سایبری گسترده که در کشورهای زیادی مانند استرالیا، انگلیس، ترکیه، اسپانیا و هلند با عنوان «BSoD» مخابره شد.
 این اختلال از سوی دفتر میشل مک‌گینس، هماهنگ‌کننده امنیت سایبری استرالیا احتمال حمله سایبری تعبیر شد. این دفتر بیانیه‌ای صادر کرد و نوشت: شرایط ایجاد شده برای زیرساخت‌های شرکت‌های بزرگ این کشور باعث قطعی شبکه‌های اطلاعاتی شده و باعث شده تا تعدادی از شرکت‌های بزرگ استرالیا دچار «قطعی فنی گسترده» شوند.
 در بیانیه این دفتر که در شبکه «ایکس» منتشر شد بر این نکته اذعان شده، اطلاعاتی که نشان دهد این یک حادثه سایبری است، وجود ندارد. و آنها همچنان به همکاری با شرکای اصلی خود ادامه خواهند داد.
سخنگوی وزارت کشور استرالیا هم مدعی شد، این قطعی مرتبط با مشکلی در شرکت امنیت سایبری «کرود استرایک Crowdstrike» است در حالی که به این ادعا در بیانیه مک‌گینس اشاره‌ای نشده بود.  در پی این اختلال که باعث شد نمایشگرهای رایانه‌ها پیام «آبی مرگ» را نمایش دهند، شبکه «ای‌بی‌سی» نیز فعالیتش متوقف شد و اسکای‌نیوز استرالیا نیز اعلام کرد برنامه‌های منظمش دچار اختلال شد.
 همچنین در آن سوی جهان یعنی انگلیس نیز اسکای‌نیوز از قطع شدن آنتن زنده خود خبر داد. اخبار مخابره شده از دیگر نقاط جهان از جمله اسپانیا و ترکیه نیز نشان از حاکم شدن «آبی مرگ» در برخی از زیرساخت‌های این کشورها از جمله فرودگاه‌های آنها داشت.
همچنین در لندن فرودگاه گاتویک اعلام کرد، پروازها به دلیل از کار افتادن سامانه‌های بازرسی مسافران با تأخیر انجام می‌شود. مسافران در فرودگاه لاتون در انگلستان نیز به دلیل مشکل مشابه سرگردان شدند و شاهدان عینی از تشکیل صف‌های طولانی برای بازرسی مسافران خبر دادند.
 فرودگاه برلین نیز تمامی پروازهای خود را تا اطلاع ثانوی به دلیل آنچه «نقص فنی» خوانده به حالت تعلیق درآورد و بسیاری از شرکت‌های حمل و نقل ریلی هم هشدار دادند که ممکن است مجبور به لغو سفرها شوند.
 گزارش‌ها از فلسطین اشغالی نیز حکایت از آن داشت که در پی قطع سراسری سیستم‌های رایانه‌ای، صف‌های طولانی در سوپرمارکت‌ها و ادارات پست سرزمین‌های اشغالی تشکیل و همچنین فعالیت فرودگاه بن‌گوریون نیز متوقف شد.
 همچنین «امریکن ایرلانیز»، «دلتا ایرلاینز»، «یونایتد ایرلاینزن» و «الیجنت ایر» با اشاره به مشکلات ارتباطی، پروازهای خود را لغو کردند.
بانک کامن ولث که بزرگ‌ترین بانک استرالیاست نیز اعلام کرد، بعضی از مشتریان این بانک به دلیل اختلال خدمات، قادر به انتقال پول نبوده‌اند. ایرلاین ملی کانتاس و فرودگاه سیدنی نیز اعلام کردند هواپیما‌ها دچار تأخیر شده‌اند، اما همچنان پرواز می‌کنند.
 پلیس ایالت ویکتوریا اعلام کرد، برخی از سیستم‌های داخلی دچار اختلال شده‌اند، اما خدمات اضطراری به طور عادی، عمل می‌کند. تولید شماری از شرکت‌های رسانه‌ای هم مختل شد. سخنگوی شرکت مخابراتی تلسترا نیز روز جمعه اعلام کرد: درست مانند شماری از سازمان‌های دیگر، مسائل جهانی که بر خدمات کرود استرایک و مایکروسافت تأثیر گذاشته، برخی از سیستم‌های ما را مختل کرده است.
 بر اساس گزارش رویترز، شبکه رادیو تلویزیون دولتی ABC بدون اشاره به دلیلی اعلام کرد در حال تجربه یک اختلال بزرگ شبکه است. تام کانل، خبرنگار این شبکه، در پیامی از پیش ضبط شده که در اسکای‌نیوز استرالیا با مختل شدن برنامه‌های عادی پخش شد، گفت، تصور نمی‌شود این قطعی در نتیجه هک باشد.
همچنین بانک‌ها و سایر مؤسسات مالی از استرالیا تا هند و آفریقای جنوبی نیز به مشتریان خود درباره اختلال در خدمات‌شان هشدار داده‌اند. برخی کاربران فضای مجازی در هندوستان نیز تصاویری از کارت پرواز خود را منتشر کرده و نوشتند، نخستین «کارت پرواز دست‌نویس» خود را دریافت کرده‌اند.
همچنین بیمارستان‌های آلمان عمل‌های جراحی غیراورژانسی را لغو کردند. تصاویر ویدیویی شبکه اسکای‌نیوز نیز نشان داد که مجریان بدون استفاده از «اتوکیو / دستگاه نمایش متن به مجری و گوینده»، در حال خواندن اخبار از روی نوشته‌های کاغذی هستند.
 اختلال «صفحه آبی مرگ» حتی سرویس‌های ویزا، آمازون، ADT security، امریکن ایرلاین، دلتا و... را نیز تحت تأثیر خود قرار داد.
 
لغو ۱۴۰۰ پرواز در دنیا
طبق آخرین اعلام بی‌بی‌سی، تقریباً ۱۴۰۰ پرواز در سراسر جهان تا زمان تنظیم این گزارش لغو شد. به گفته شرکت سیریوم که پروازهای هوایی جهان را بررسی می‌کند، روز جمعه حدود ۱۱ هزار پرواز تجاری در سراسر جهان (تا ساعت ۱۱ به وقت بریتانیا) برنامه‌ریزی شده بود که ۱۳۹۰ پرواز لغو شد.
 بر این اساس، امریکا با لغو ۵۱۲ پرواز، آلمان با ۹۲ پرواز، هند با ۵۶ پرواز، ایتالیا با ۴۵ پرواز و نهایتاً کانادا با ۲۱ پرواز در صدر این لیست قرار گرفتند.
 
شروع ماجرای اختلال گسترده مایکروسافت
 در شرایطی روز گذشته جهان با شوک «صفحه آبی مرگ» روبه‌رو شد که در روز پنجشنبه گذشته اولین اشکالات فنی مربوط به آن در امریکا دیده شد و برآوردها حکایت از اختلال در خدمات مایکروسافت از جمله آزور و ۳۶۵ داشت. در پی اختلال ایجاد شده در روز پجشنبه، خطوط هوایی فرونتیر که در دنور مستقر است، پروازها را به مدت بیش از دو ساعت متوقف کرد و همین موضوع باعث شد تا این شرکت هواپیمایی ایجاد مشکل در ارائه خدمات آنلاین را زیر سر مایکروسافت بداند.
 
صفحه آبی مرگ چیست؟
اما خطای «BSoD» یا همان (صفحه آبی مرگ/ Blue Screen of Death) چیست؟ این پیام به عنوان یک «خطای ایست» یا یک «بررسی اِشکال» شناخته می‌شود. این صفحه خطا، به وسیله سیستم‌های عامل خانواده مایکروسافت «ویندوز» در برخورد با خطاهای بحرانی نمایش داده می‌شود. اما این بار پیام در سطح گسترده‌تری باعث تداوم قطعی شبکه و اختلال سایبری سراسری، لغو پروازهای بسیاری از کشورها، قطع سیستم بانکی و مختل شدن کسب‌وکارها شد.
بر اساس گزارش بلومبرگ، یکی از سخنگویان مایکروسافت اعلام کرد، این شرکت به بررسی اشکالات فنی و مشکلات گزارش‌شده پرداخته است. در حالی که سطح نفوذ این اختلال فعالیت رسانه‌ها و حتی خرده‌فروش‌ها را تحت تأثیر خود قرار داد، اختلالی که مربوط به مشکلات در شرکت امنیت سایبری کرود استرایک (Crowdstrike) و مایکروسافت بود‌، باعث شد تا شرکت مایکروسافت آن را گردن بگیرد. مایکروسافت ضمن تأیید نقص فنی در سیستم‌های خود در سراسر جهان از انجام اقدامات جبرانی برای رفع این مشکل مرتبط با ویندوز خبر داد.
پس از این تأیید بود که بازار بورس واکنش منفی خود در مقابل سهام مایکروسافت و Crowdstrike را نشان داد و باعث شد تا در معاملات سهام این دو شرکت در اروپا سیر نزولی و سقوط به ثبت برسد.

برش

بیانیه مایکروسافت
 پس از بالا گرفتن چالش «صفحه آبی مرگ» در سطح جهان، مایکروسافت در بیانیه‌ای دلیل اختلال ایجاد‌شده را توضیح داد.
در این بیانیه آمده است: کاربران ویندوز شاهد صفحه آبی یا اختلال BSoD بودند که سبب می‌شود سیستم‌ها به طور ناگهانی خاموش یا ری استارت شوند. اکنون به نظر می‌رسد یک به‌روز‌رسانی معیوب جدید نرم‌افزار آنتی ویروس شرکت CrowdStrike دلیل اختلال بوده است.  دستگاه‌هایی مانند رایانه‌ها و تلفن‌ها از کار افتاده‌اند، زیرا به دلیل نرم‌افزار خراب نمی‌توانند درست فعالیت کنند.
 در ادامه این بیانیه مایکروسافت اعلام کرد، مشغول فعالیت است تا اپ‌های مختلف تحت تأثیر این رویداد از جمله مایکروسافت ۳۶۵ و سرویس‌های دیگر را دوباره فعال کند.
طبق به‌روزرسانی Service Health Status در صفحه اپراتور ویندوز، ریشه اصلی این اختلال تغییر پیکربندی در بخشی از بار ابر‌رایانشی Azure بوده که باعث ایجاد وقفه بین منابع ذخیره‌سازی و رایانشی شد و اختلال در ارتباطات را در پی داشت. همین امر بر خدمات پایین‌دستی مایکروسافت ۳۶۵ وابسته به این اتصال تأثیر گذاشت.
 مایکروسافت اعلام کرد، این مشکل بر کاربرانی که سعی در استفاده از برنامه‌ها و سرویس‌های مایکروسافت ۳۶۵ دارند، تأثیر می‌گذارد.
 این شرکت همچنین اعلام کرد اقداماتی برای برطرف کردن مشکل در حال انجام است. گفتنی است، در پی اختلالات سایبری جهانی، فعالیت خطوط هوایی، بانک‌ها، شرکت‌های مخابراتی، داروخانه‌ها، معاملات شرکت‌های بزرگ نفتی و بازرگانی، بورس لندن و... مختل شده و این اختلال به کشورهای دیگر از جمله فرانسه، نیوزیلند، استرالیا، ژاپن، هند، امارات متحده عربی و... نیز رسیده و نزدیک به ۱۴۰۰ پرواز در دنیا لغو شده است که البته در آخرین خبرها از سوی مایکروسافت اعلام شده، علت اساسی این اختلال برطرف شده اما تأثیر باقی‌مانده همچنان بر برخی از سرویس‌ها وجود دارد. آنچنان که مایکروسافت اعلام کرد، «علت اساسی» رفع شده است. مایکروسافت می‌گوید «علت اساسی» قطع گسترده سیستم‌های رایانه‌ای برای برنامه‌هایش برطرف شده است، اما «تأثیر باقی‌مانده» همچنان بر برخی از سرویس‌ها وجود دارد.