شهید رئیسی فائق بر چالش‌های دیپلماسی از موضع عزت

چهارشنبه گذشته محمد مخبر، سرپرست ریاست جمهوری بسیاری از اهداف دولت شهید سید ابراهیم رئیسی در عرصه سیاست خارجی را تحقق‌یافته خواند و تأکید کرد این اهداف بویژه در عرصه تقویت روابط با همسایگان و کشورهای همسو و عضویت و ایفای نقش فعال ایران در سازمان‌هایی مثل «شانگهای» و گروه «بریکس» به منصه ظهور رسیده است.
ثمر دادن برنامه‌های دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی درحالی است که شهید رئیسی راهکار ویژه خود را برای فائق آمدن بر چالش‌های این حوزه در تلاش مضاعف برای استفاده از فرصت‌ها و ظرفیت‌های منطقه‌ای جست‌و‌جو کرد. رئیس‌جمهور شهید در شرایطی که میزان فروش نفت را به‌عنوان یکی از منابع اصلی درآمد کشور که در سال‌های گذشته به‌دلیل تحریم‌ها کاهش یافته بود، به میزانی حتی بیشتر از دوران پیش از تحریم‌ها بازگرداند، توسعه روابط با دو قدرت بزرگ جهان یعنی چین و روسیه و تبدیل آنها به متحدان راهبردی را در دستور کار قرار داد و خود در قامت رئیس‌جمهور نقش مؤثری برای پیشبرد این مناسبات ایفا کرد.‌ او چنان که رهبر انقلاب بعد از شهادت تصریح کردند، «به اصل ارتباط عقیده داشت و اهل تعامل بود اما از موضع عزت، نه آنچنان تند و دورکننده بحث می‌کرد که ارتباط قطع شود و نه بیهوده خود را دست پایین می‌گرفت و امتیاز می‌داد.»
تأکید بر سیاست خارجی مبتنی بر دوستی با همسایگان و قدرت‌های متحد منطقه‌ای سبب شد که ایران در دولت سیزدهم بتواند به کشوری فعال و اثرگذار در پیمان‌های همکاری مهم منطقه‌ای تبدیل شود. عضویت در سازمان همکاری شانگهای، در‌آمدن به عضویت ائتلاف کشورهای عضو بریکس، امضای موافقتنامه تجارت آزاد با اوراسیا، بهبود روابط منطقه‌ای و به‌طور ویژه تنش‌زدایی از رابطه ایران و کشورهای عربی منطقه خلیج ‌فارس که سبب ازسر‌گیری روابط با همسایگانی همچون عربستان سعودی، کویت و مصر شد، از جمله اقدامات مهم دولت شهید رئیسی بود.
دولت سیزدهم اما با تمرکز بر دیپلماسی اقتصادی کوشید راهی اثرگذار برای افزایش رشد اقتصادی و مقاوم کردن اقتصاد کشور در مواجهه با تحریم‌های اقتصادی امریکا بیابد. از این‌رو با درک ضرورت اجتناب‌ناپذیر ارتباط اقتصادی سازنده و اثربخش با جهان، این وجه از دیپلماسی را در صدر فهرست دولت نشاند. فعال کردن نمایندگی‌های کشور در عرصه اقتصادی و انجام رفت‌و‌آمدهای متقابل و سطح بالای سیاسی با همراهی پرشمار هیأت فعالان اقتصادی از جمله گام‌هایی بود که دولت سیزدهم برای محقق کردن منافع و خواست‌‌های اقتصادی کشور در دست پیگیری قرار داد.
اوج‌گیری اقتدار بین‌المللی ایران در دولت رئیسی به نقطه‌ای رسید که انتقام سخت از اسرائیل به گسیل صدها موشک و پهپاد در عملیات وعده صادق انجامید و در هدف قرار دادن اهداف نظامی در سرزمین‌های اشغالی لحظه‌ای تردید صورت نگرفت. این رویداد سبب شد ایران زیر سایه آن، مؤلفه‌های قدرت بازدارنده خود را به نمایش بگذارد؛ عملیاتی که روند تغییر چهارچوب حاکم بر مناسبات کشورهای غرب آسیا را از قلب ایران کلید زد و ایران را به بخش قابل‌اعتنایی از مجموعه سرفصل‌های یک نظم جدید در حال ظهور در منطقه تبدیل کرد.
ایرانِ شهید رئیسی هم از مذاکره و تعامل با دنیا از موضع عزت خارج نشد هم کشور را معطل تصمیم چند قدرت غربی نکرد. رهبر انقلاب در دیدار هفته قبل اعضای دولت سیزدهم، خصوصیات ممتازی از شهید رئیسی را به عنوان الگو برشمردند که حفظ تعامل در عین رعایت عزت یکی از مهم‌ترین آنها بود. الگوی شهید رئیسی نشان داد که هم می‌توان خط تعامل را حفظ کرد و اجازه نداد بهانه برای درگیر کردن کشور در گردابی از فشارهای جدید ایجاد شود هم اینکه در مسیر تعامل و گفت‌و‌گو، به شیوه‌ای عمل کرد که طرف‌های مقابل از رفتار کشور برداشت و احساس ناچاری و آمادگی برای امتیاز دادن‌های بی‌اساس نداشته باشند.