فرزانه پیری
خبرنگار

از این هفته علاوه بر دهک‏های «یک» تا «پنج» درآمدی، دهک‏های «ششم» و «هفتم» نیز می‏توانند از مزایای «یارانه تشویقی 120 هزار تومانی» طرح کالابرگ الکترونیک برخوردار شوند.
طرح کالابرگ الکترونیک درحالی در راستای تأمین سبد غذایی خانوارها از خردادماه امسال به صورت سراسری به اجرا درآمده است که بعد از گذشت حدود پنج ماه از اجرای آن، حالا علاوه بر دهک‏های «یک» تا «پنج» درآمدی، دهک‏های «ششم» و «هفتم» نیز می‏توانند از مزایای «یارانه تشویقی 120 هزار تومانی» طرح کالابرگ الکترونیک برخوردار شوند.
دولت سیزدهم با حمایت از اقشار مختلف جامعه بویژه دهک‏های کم‏درآمد و توزیع عادلانه ثروت، طرح کالابرگ الکترونیک را با هدف تأمین سبد غذایی مغذی و ریشه‏کن کردن فقر غذایی اجرایی کرد.
این طرح در سه فاز اجرا شد و اکنون با سیاست‏های حمایتی و تشویقی حدود 61 میلیون نفر یعنی جمعیتی معادل 80 درصد مردم ایران مشمول این طرح شدند. ثبات قیمت‏ها، جداسازی تورم از سبد غذایی، افزایش رفاه اجتماعی و افزایش سلامتی مردم یکی از مهمترین سیاست‏های دولت سیزدهم در طرح کلان مردمی‏سازی اقتصاد و اجرای طرح کالابرگ الکترونیک بود؛ دولت با این طرح سعی کرد تا قدرت خرید مردم را افزایش دهد و قشرهای آسیب‏پذیر جامعه بتوانند سبد غذایی خانوار را با حفظ منابع مغذی و دارای کالری تأمین کنند.
براساس سیاست‏های حمایتی این طرح، در صورت افزایش احتمالی قیمت کالاها، قیمت کالاهای اعلام شده در سبد خرید خانوارها تا انتهای سال ثابت خواهد ماند و 11 قلم جنس اعلامی، شامل تغییرات نوسانی و تورمی نخواهد شد. حتی اگر افزایش قیمت صورت بگیرد مابه‏التفاوت قیمت روز با قیمت مبنا توسط دولت (از محل یارانه فعلی و یارانه جدید) جبران خواهد شد و خانوارها همان مبلغ اعلامی را بر اساس مبنای سال 1401 پرداخت خواهند کرد.

افزایش یارانه در راستای کاهش شکاف طبقاتی
دولت سیزدهم با افزایش بیش از 6 برابری یارانه نقدی دهک‏های سه تا 9 و هشت برابری یارانه دهک‏های یک تا سه نسبت به سال 89، اعتبار یارانه را از 45 هزار تومان به 350 تا 400 هزار تومان افزایش داد و بالاترین افزایش یارانه را به اقشار آسیب‏پذیر در دهک‏های اول تا سوم اختصاص داد. در مرحله بعد، این دولت طرح کالابرگ را بر اساس مبنای قیمت‏های سال 1401 اجرایی کرد. ثبات قیمت‏ها منجر به افزایش قدرت خرید مردم به خصوص اقشار کم‏درآمد شد که این امر بخشی از نگاه عدالت‏محورانه و حمایت از خانوارهای کم‏درآمد است.
طرح کالابرگ الکترونیک که کمتر از 5 ماه است به صورت سراسری در کشور اجرایی شده است، فاز اول سراسری ویژه سه‏دهک اول درآمدی و مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره) بود. این اقشار یارانه 400 هزار تومانی دریافت می‏کردند، در فاز بعدی، دهک‏های درآمدی 4 و 5 و از اواسط مهرماه نیز دهک‏های 6 و 7 به این طرح پیوستند. این خانوارها نیز یارانه 300 هزار تومانی دریافت می‏کنند.

نحوه برخورداری از یارانه مضاعف 120 هزار تومانی
طبق گفته علیرضا عسگریان، معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دهک اول تا سوم 400 هزار تومان یارانه دریافت می‏کنند که این قشر باید 200 هزار تومان از یارانه را از سبد تعریف شده خرید کنند تا 120 هزار تومان یارانه تشویقی اضافه شامل آنها شود که بدین ترتیب مجموع یارانه دریافتی آنها به 520 هزار تومان می‏رسد. این در حالی است که دهک‏های چهارم تا هفتم 300 هزار تومان یارانه دریافت می‏کنند که این عده نیز باید همان مبلغ 200 هزار تومان را از سبد مذکور خرید کنند تا 120 هزار تومان یارانه تشویقی و اضافی شامل حال آنها شود؛ به عبارتی یارانه دریافتی این دهک‏ها در صورت خریدشان به 420 هزار تومان افزایش می‏یابد.

اقلام طرح کالابرگ الکترونیک
مشمولان این طرح می‏توانند 11 قلم کالای اساسی (برنج ایرانی، حبوبات، شیر کم‏چرب، پنیر، ماست کم‏چرب، مرغ، تخم‏مرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند و شکر که طبق نظر انستیتو تغذیه ایران به تأیید رسیده است) را بر اساس تعداد خانوارها خریداری و مورد استفاده قرار دهند.
این طرح دارای مزایای تشویقی است؛ در صورتی‏که مشارکت‏کنندگان در این طرح، 50 درصد از یارانه خود را به خرید این کالاها اختصاص دهند، 120 هزار تومان، یارانه تشویقی دریافت می‏کنند که بایستی همان یارانه را نیز صرف خرید کالا کنند.

145 هزار فروشگاه به طرح کالابرگ الکترونیک متصل شدند
طرح کالابرگ الکترونیک، اکنون دهک‏های اول تا هفتم را تحت پوشش قرار داده که با پیوستن بیش از 145 هزار فروشگاه، دسترسی و خرید آسان را برای خانوارها رقم زده است. عمده‏فروشی‏ها، خواربارفروشی‌ها، سوپرمارکت‏ها و فروشگاه‏های مواد غذایی، فروشگاه‏های محصولات لبنی و پروتئینی، تعاونی‏های مصرف و فروشگاه‏های زنجیره‏ای در این طرح حضور دارند. این طرح نه در شهرها بلکه در بسیاری از روستاها نیز در حال اجراست. خانوارهایی که یارانه دریافت می‏کنند، برای بهره‏مندی از طرح کالابرگ الکترونیک و اعتبار تشویقی می‏توانند از طریق شبکه کاربردی «شما» اقدام کنند. بر این اساس مشمولان می‏توانند از طریق برنامه‏های بازار یا مایکت یا مراجعه به سایت شما به آدرس shoma.sfara.ir، برنامه را نصب کنند.
خانوارها می‏توانند با نصب نرم‏افزار شما، فروشگاه‏های عضو شبکه ملی اعتبار را که امکان فروش کالاهای یارانه‏ای و تنظیم بازار دارند، مشاهده کرده و بر اساس حساب یارانه ماه بعد خود، از فروشگاه‏های منتخب خرید اعتباری کنند. همچنین این برنامه به خانوارها این امکان را می‏دهد تا بر اساس محل سکونت خود به نزدیکترین فروشگاه مراجعه کنند و از این طریق با دسترسی آسان اقدام به خرید کالا کنند.

برش

گسترش طرح کالابرگ در فروشگاه‌های برخط
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای تسهیل در دسترسی مردم با فروشگاه‏های اینترنتی وارد مذاکره شده است تا امکان خرید اینترنتی فراهم شود. از این رو امکان خرید از فروشگاه اینترنتی «اسنپ‏مارکت» در طرح کالابرگ الکترونیک فراهم شده است. افراد پس از نصب اسنپ مارکت در تلفن همراه خود و ورود به برنامه «خریدار»، کالاهای موردنیاز خود را انتخاب کرده و پس از طی مراحل خرید، در مرحله آخر و قبل از واریز وجه، گزینه «استفاده از کالابرگ» را انتخاب و باید رمز یکبار مصرف 8 رقمی دریافتی از اپلیکیشن شما (شبکه ملی اعتبار) یا کد USSD اعلام شده به شماره #1463*500*را وارد کنند.
سپس اعتبار کالا برگی سرپرست خانوار محاسبه می‏شود و می‏توانند هنگام خرید از یارانه خود استفاده کنند. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شرایطی را فراهم کرده است تا براساس آن مردمی که یارانه دریافت می‏کنند، حق انتخاب بین دریافت نقدی یارانه و شرکت در طرح کالابرگ الکترونیک را داشته باشند. بر این اساس خرید از طرح کالابرگ الکترونیک کاملاً «اختیاری» است.