در گفت‌وگوی «ایران» با مدیرکل دفتر توسعه فناوری سینمایی و سمعی بصری مطرح شد
1000 سالن نمایش در سال 1404
تا پایان دولت سیزدهم 400 سالن به ظرفیت سینماهای کشور اضافه می‌شود
عدم تناسب صندلی‌های سینما با جمعیت کشور
ایجاد سالن‌های نمایش به جهت کمی و کیفی و همچنین جلوگیری از تعطیلی سالن‌های نمایش اگر چه به یکی از اولویت‌های صنعت سینمای کشور تبدیل شده اما هنوز از میانگین آمار جهانی در این حوزه دور هستیم. آن طور که محمدرضا فرجی، مدیرکل دفتر توسعه فناوری سینمایی و سمعی بصری سازمان سینمایی به «ایران» می‌گوید: «بر حسب نظر کارشناسان سینمایی به ازای هر 100 نفر ما باید یک صندلی داشته باشیم لکن این امر در کشور ما فاصله زیادی دارد و باید کمک کنیم به حداقل برسد.» طبق اطلاعات ارائه شده از سوی این مدیر سینمایی در حال حاضر ظرفیت سینمای کشور 161517 صندلی است.
گفتنی است در تمام آمار و اطلاعات ارائه شده در این گزارش، طرح سینما ماشین و سینما سیار لحاظ نشده و این‌گونه سینماها با توجه به موقعیت‌های زمانی و مکانی از جمله ایام کرونا به ظرفیت اکران اضافه می‌شوند. فرجی در این باره می‌گوید: «بیشترین استفاده از این طرح در شهرهای فاقد سینما و کم برخوردار است که مورد استقبال مردمی هم قرار گرفته است.»
شهرهای بالای 50 هزار نفر در اولویت
به گفته این مدیر سینمایی، میزان جمعیت و خواست خانواده و بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در پردیس‌ها و مراکز تجاری فرهنگی نقش مهمی در سالن‌سازی دارد و استفاده از ظرفیت بخش‌های عمومی، دولتی و خصوصی برای توسعه زیرساخت سالن نمایش در اولویت‌های سازمان سینمایی قرار دارد. او در پاسخ به سؤالی درباره اولویت‌بندی برای سالن‌سازی سینما در شهرستان‌های کم برخوردار و همین طور مناطقی همچون تهران که از زیرساخت‌های سینمایی برخوردار هستند، توضیح می‌دهد: «پیگیری‌های جدی برای تبدیل سالن‌های همایش، مجتمع‌های فرهنگی و هنری، شهرداری‌ها و... به عمل آمده است تا در مناطق کم برخوردار و فاقد سالن نمایش فیلم، خصوصاً در شهرهای بالای 50 هزار نفر که فاقد سالن نمایش فیلم هستند، سالن‌هایی که به استانداردهای سینما نزدیک هستند، تجهیز و به ظرفیت سینمای کشور اضافه شوند. همراهی و همکاری مسئولان محترم استانی قطعاً می‌تواند این مهم را به انجام رساند که با توجه به سفرهای استانی و نشست با مسئولان محترم استان در دستور کار قرار دارد.»
فرجی در پاسخ به سؤالی درباره بیشترین استقبال از سالن‌های تازه تأسیس سینما، توضیح می‌دهد:«در آستانه جشنواره فیلم فجر تعدادی از سینماها موفق به دریافت مجوز بهره‌برداری شدند که انصافاً استقبال خوبی از آنها شد و بازخورد خوبی نیز در میان مخاطبان داشت و به شور و نشاط جامعه کمک شایانی کرد از جمله سینمای شهر قرچک (ورامین)، پرند مال شهر جدید پرند و مهر کوهسنگی مشهد و اطلس مال و پرده طلایی در جنوب تهران. استقبال از سالن‌های تازه تأسیس مخصوصاً سالن‌هایی که در مجتمع‌های تجاری هستند در شرایط خاصی مثل جشنواره‌ها و ایام خاصی از سال از سوی مخاطبان قابل تحسین است.»
تغییر کاربری 7 سینما
همزمان با ایجاد سالن‌های نمایش اما آمار نگران‌کننده‌ای از تغییر کاربری سینماها و تعطیلی سالن‌های خاطره‌ساز هم منتشر شده است. انتشار این اخبار با گزارش‌هایی از لیست بلند بالای سینماهای فرسوده و در معرض انحلال و تصمیم صاحبان برخی سینماها برای تغییر کاربری، همراه بود. فرجی درباره آمار دقیق و وضعیت سازه‌های فرسوده سینما می‌گوید: «شاید سر و صدای انحلال بیشتر از افتتاح باشد و آن هم به‌دلیل تعصباتی است که به اصل سینما و سینماداری داریم، لکن در طول این دو سال تنها 7 سینما تغییر کاربری داده‌اند (سینما بهمن اندیمشک، سینما بهمن دزفول، سینما فرهنگ درگز، سینما سعدی، سینما استقلال کرمانشاه، سینما فرهنگ زابل، سینما فلسطین بانه) مجموعه سینماهایی که گفته شد، به‌دلیل بافت فرسوده و یا موقعیتی که به‌دلیل جغرافیای سینما درآن قرار گرفته بودند، تمایل تماشاگران و خانواده‌ها به سینما رفتن در آن سالن‌ها بسیار کم بوده است.»
او با تأکید بر اینکه علاوه بر توسعه صنعت ساخت و ساز پردیس سینمایی، حفظ سالن‌های موجود در دستور کار سازمان قرار داد، در ادامه درباره اقدامات برای جلوگیری از تعطیلی سالن‌های سینمایی در وضعیت مشابه توضیح می‌دهد: «سینماهایی بودند که درخواست صدور مجوز انحلال از سازمان امور سینمایی و سمعی بصری به دلایل مختلف داشتند، از جمله سینمای شهرهای الیگودرز و سمنان و چند سینمای شهرستانی که با کمک‌هایی که برای تجهیزات آن توسط سازمان صورت گرفت، از تعطیلی آن جلوگیری به عمل آمد.»
تبدیل 20 سالن همایش به سالن نمایش فیلم
تجهیز و تبدیل سالن‌های همایش مجتمع‌های فرهنگی و هنری، خصوصاً در شهرها و شهرستان‌های فاقد سینما از اولویت‌های سازمان امور سینمایی و سمعی بصری است تا با همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها و سینماشهر و مسئولان استانی از امکانات و ظرفیت‌های موجود، بیشترین استفاده ممکن شود. به استناد اطلاعات ارائه شده از مدیرکل دفتر توسعه فناوری سینمایی و سمعی بصری، حدود 20 سالن همایش به سالن نمایش فیلم تبدیل شده و تجهیزات لازم برای آن در نظر گرفته شده است، که برخی از آنها به چرخه اکران وارد و برخی دیگر نیز به مرور به ظرفیت نمایش کشور اضافه خواهد شد.
تهران صدرنشین و ایلام کم‌برخوردارترین شهرها به لحاظ زیرساخت سینمایی
استان تهران با فاصله نسبتاً زیادی اولین استان کشور از نظر زیرساخت‌های سینمایی است. 250 سالن (سالن های فعال بدون احتساب فرهنگسراها و سینماهای در دست تعمیر) از 756 سالن فعال در ایران، یعنی34 درصد کل سالن‌های کشور، در این استان قرار دارد. بعد از تهران استان‌های خراسان رضوی، اصفهان و فارس بیشترین تعداد سالن‌های فعال کشور را به خود اختصاص داده‌اند. فرجی با اعلام این اطلاعات در توضیحات تکمیلی می‌افزاید: «این روزها سینما رفتن را می‌توان با پردیس سینمایی تعریف کرد. گردش مالی بالای پردیس‌ها باعث شده است که بخش خصوصی ورود جدی پیدا کند. پردیس‌ها مجهز به سیستم‌های مدرن صوت و تصویر و صندلی‌های استاندارد و فضاهای مناسب و خانواده پسند شده‌اند. به همین دلیل لذت تماشای فیلم در پردیس‌ها چند برابر شده است و بیش از 75درصد فروش فیلم‌ها در دست پردیس‌هاست.»
استان تهران همچنین به‌دلیل جمعیت و استقبال و فروش خوب فیلم‌ها بزرگترین پردیس‌های سینمایی کشور را در اختیار دارد. فرجی با تأکید بر اینکه پراکندگی سالن‌سازی در تهران رعایت شده، در پاسخ به این سؤال که کدام مناطق تهران، بیشترین سهم را از برنامه‌های آتی سالن‌سازی دارند، توضیح می‌دهد: «با توجه به مطالعه آماری پیش‌بینی شده نهضت سالن‌سازی اعم از موافقت اصولی و در دست احداث و افتتاح و آماده بهره‌برداری، در حال انجام است و پیش‌بینی ما این است تا دو سال آینده مناطق 22 گانه تهران سالن نمایش فیلم به‌صورت منطقی داشته باشند.»از میان استان‌های کشور ایلام، کهگیلویه و بویراحمد و اخیراً به‌دلیل پاره‌ای مشکلات سینماداری استان مرکزی و ایلام به ترتیب کمترین ظرفیت سالن‌های سینما را در اختیار دارند. مدیرکل دفتر توسعه فناوری سینمایی و سمعی بصری با ذکر این اطلاعات درباره سیاست‌های تشویقی سازمان سینمایی جهت ترغیب بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در مناطق کم‌برخوردار می‌گوید: «با همکاری شهرداری‌های مناطق کشور و مسئولان امر، معرفی زمین‌های مناسب می‌تواند زمینه ساز سرمایه‌گذاران خاص بخش خصوصی جهت ساخت پردیس‌های سینمایی باشد. بدیهی است مراکز تجاری- سینمایی می‌توانند در تولید اقتصاد کشور سهیم باشند.»