رئیس سازمان ملی استاندارد در گفتوگو با «ایران»:
24 ساعته مجوز واردات خودرو صادر میشود
مرجان اسلامیفر
روزنامه نگار
یکی از سازمانهای اثرگذار در واردات خودرو، سازمان ملی استاندارد است. این سازمان در راستای تسهیلگری فعالیت شرکتهای واردکننده خودرو، شرایطی را فراهم کرده که خودروهای منطبق با استانداردهای مصوب شده، 24 ساعته مجوز ترخیص بگیرند. همچنین این مجموعه اجازه نداده برخی از افراد و شرکتهای واردکننده با شگردهای خاص، خودروی تقلبی وارد ایران کنند. همین امر سبب شد که علیه سازمان ملی استاندارد، هجمههایی راه بیفتد. منتقدان اینگونه عنوان میکنند که سازمان استاندارد، جلوی واردات خودرو سد ساخته است و اجازه نمیدهد خودرو وارد کشور شود. دراین باره با مهدی اسلامپناه، رئیس سازمان ملی استاندارد، گفتوگویی انجام دادیم که در ادامه میآید؛
شرکتهای واردکننده خودرو اعلام کردند که یکی از دلایل تأخیر در واردات خودرو، عدم همکاری سازمان ملی استاندارد است و این مجموعه، شرایطی را فراهم کرده که خودروهای وارداتی نتوانند مجوزهای این سازمان را اخذ کنند، این ادعا تا چه حد درست و منطقی است؟
این روزها شاهد شایعات و حرفهای نادرست علیه سازمان ملی استاندارد هستیم؛ سازمانی که تلاش دارد با کار درست و حرفهای خدمات مناسب به مردم بدهد. سازمان ملی استاندارد روبهروی قانون نیست و قطعاً تمام تلاش خود را انجام میدهد تا قانون واردات خودرو درست پیادهسازی شود. بعضاً گفته میشود سازمان ملی استاندارد مخالف واردات خودرو است، اما معتقد هستیم که واردات خودرو باعث ایجاد فضای رقابتی در صنعت خودرو، رشد فناوری، انتقال دانش و... میشود و مهمتر آنکه واردات خودرو، میتواند فضای انحصاری صنعت خودرو را بشکند و همچنین بر تنظیم بازار خودرو اثرگذار باشد، قاعدتاً این موارد به نفع مردم است. از زمانی که مبحث واردات خودرو، به قانون تبدیل شد، طی چند بخشنامه دستور تسریع و تسهیل واردات خودروی باکیفیت را که منطبق بر استانداردهای ما باشد، صادر کردم. همچنین سازمان ملی استاندارد، اعلام کرد که با توجه به زیرساختهای مناسب، برای واردات میلیونها دستگاه خودرو آماده است. پس اینکه گفته میشود سازمان ملی استاندارد مانع واردات خودرو است، با اقدامات صورت گرفته کاملاً در تضاد است، لذا جریانسازیهای صورت گرفته علیه دولت و اقدامات توسعهای است. اشخاص حقیقی و حقوقی میتوانند واردات خودرو را انجام دهند، لذا واردات خودرو میتواند مطابق مواردی که در فرایندهای قانونی در مجلس یا دستگاه اجرایی تصویب شده، انجام شود.
موضوع دیگری که میتوان از گشایشهای واردات خودرو دانست، فرصتسازی برای تنوعبخشی در منابع واردات خودرو است. در راستای این امر، سازمان ملی استاندارد، استانداردهای خودرویی حوزه خلیج فارس را هم پذیرفت. بر این مبنا شرکتهای واردکننده خودرو میتوانند از مبدأ خودرو را وارد کشور کنند. ضمن اینکه بارها اعلام شده، اگر شرکتهای واردکننده خودرو موارد مستندی دارند که سازمان ملی استاندارد در حوزه وظایف خود کوتاهی کرده و یا جلوی واردات را گرفته است، ارائه کنند تا در اسرع وقت مورد پیگیری ویژه قرار گیرد.
اما شرکتهای واردکننده خودرو که به دنبال واردات خودروهای تقلبی هستند، بدانند که سازمان ملی استاندارد اجازه نخواهد داد خودروهای تقلبی به کشور وارد شود.
موضوع واردات خودروهای تقلبی و یا فیک چیست؟ آیا از زمانی که واردات خودرو آزاد شده، شاهد اصرار شرکتهای واردکننده خودرو برای واردات خودرو تقلبی بودهایم؟
بعضاً برخی از شرکتهای واردکننده خودرو، قصد داشتند خودرو تقلبی وارد کشور کنند. خودروهایی که به اسم یک شرکت خودروساز معتبر خارجی است اما اصالت ندارد. برخی از شرکتهای واردکننده به دنبال این بودند، این خودروها را که در خارج از کشور قیمت بسیار پایینی دارند، وارد کشور کنند. اما زمانی که سازمان ملی استاندارد متوجه شد، جلوی این اتفاق را گرفت. از همین رو این افراد قصد داشتند علیه سازمان ملی استاندارد جوسازی کنند تا این سازمان تحت فشار مردمی، اجازه واردات خودروهای تقلبی را بدهد؛ خودروهایی که به صورت مستقیم با جان مردم سروکار دارد. بر این اساس تأکید میکنم، هیچگونه مانع قانونی بر سر راه شرکتهای واردکننده خودرو وجود ندارد. هر شرکتی که نسبت به واردات خودرو اصل، باکیفیت و منطبق با استانداردها اقدام کند، سازمان ملی استاندارد با شرکت واردکننده همکاری میکند تا روند واردات خودرو تسهیل شود و سرعت پیدا کند. تسهیلگری به معنای آن نیست که ما چشممان را ببندیم و اجازه دهیم هر خودرویی وارد کشور شود. در مورد تمام کالاها چنین دیدگاهی وجود دارد.
واردات خودرو چه مشکلی دارد که با تأخیر در واردات آن روبهرو هستیم؟
سازمان ملی استاندارد، تنها سازمانی نیست که با موضوع واردات خودرو درگیر است، در این بخش سازمانهای دیگری هم هستند که میتوانند بر فرایند واردات خودرو اثر بگذارند، لذا باید سایر مجموعهها بررسی شوند تا مشخص شود که چالش چیست. تا امروز هیچ برندی از خودروهای وارداتی به دلیل عدم تأیید سازمان ملی استاندارد ایران متوقف نشده است.
مدت زمانی که شرکت واردکننده خودرو باید از سازمان ملی استاندارد مجوز بگیرد، چقدر است؟
سازمان ملی استاندارد، برای ثبت سفارش خودرو، تأیید نوع میدهد. این تأیید نوع زمانی به واردکننده خودرو داده میشود که خودرو در کشور سازنده و هنوز وارد ایران نشده است. واردکننده بر اساس تأیید نوع، خودرو را وارد کشور میکند. حال اینکه خودرو وارد کشور شود، چه زمانی بیاید و... بستگی به شرکت واردکننده خودرو دارد. به محض اینکه خودرو با تأیید نوع وارد کشور شود، اگر تمام مستنداتی که شرکت یا فرد واردکننده خودرو اظهار کرده و تمام موارد تأیید نوع را رعایت کرده باشد در کمتر از 24 ساعت در صورت تطابق تولید با تأیید نوع اخذ شده، سازمان ملی استاندارد نظر خود را برای ترخیص خودرو اعلام میکند. وقتی میگویم تسهیل میکنیم، به صورت واقعی چنین امری انجام میشود. با توجه به اینکه این موضوع کار دشواری است اما در راستای خدمت به مردم، با تمام قوا انجام میشود.
در مورد واردات خودروهای کارکرده، سازمان ملی استاندارد چه سازکاری خواهد داشت؟
رئیس جمهور ۴ مردادماه جاری «قانون الحاق موادی به قانون ساماندهی صنعت خودرو» با مضمون واردات خودروهای کارکرده را که پیشتر دولت در قالب لایحه به مجلس داده و مجلس آن را تصویب کرده بود، برای اجرا به وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت کشور ابلاغ کرد. با این اوصاف منتظر هستیم تا جلسات تخصصی برای تدوین و تنظیم آییننامه واردات خودروهای کارکرده برگزار شود، بعد از آن، این مهم اجرا خواهد شد. در این بخش هم به طور قطع و با توجه به آییننامه ابلاغی، تسهیلگری خواهیم کرد تا خودروها طبق استاندارد وارد کشور شده و در نهایت منجر به آرامش بازار خودرو شود.
استاندارد خودروهای وارداتی چگونه است؟
سازمان ملی استاندارد به عنوان یک سازمان فنی و تخصصی که در بین سازمانهای کشور مرجعیت دارد و تنها پایگاه اطمینانبخشی به کالا و خدمات است، موضوع آن در مواجهه با هر کالا و خدمتی اطمینانبخشی است. دستورالعملهای کیفی خودروی وارداتی با خودروی داخلی تا حدودی متفاوت است. این تفاوت به خاطر تفاوت ظرفیتها و قابلیتهای متفاوت در داخل و خارج کشور است. روشن است که ما در ایران پورشه تولید نمیکنیم، اما دستورالعمل واردات با دهها بند و تبصره تصویب و ابلاغ شده است. علاوه بر آن سازمان ملی استاندارد چند مورد بخشنامه هم ابلاغ کرده است. قسمت عمده استانداردها به عنوان زبان مشترک تجارت بین کشورهای عضو به اشتراک گذاشته میشود. بنابراین استانداردها یعنی حداقلها که یکسان است. اختلاف بر سر استانداردهای کارخانهای و آپشنهای رقابتی است که میتواند رضایت مشتری را جلب کند که این موارد در کشورهایی که در فضای رقابتی تولید و فروش میکنند، بیشتر است. از همان روز نخست که مقرر شد مجوز واردات صادر شود، از آن استقبال کردیم و آن را کمکی پایدار، رقابتی و انحصارشکن برای اقتصاد کشور و بازار خودرو دانستیم. خودروهایی اجازه واردات به کشور را خواهند یافت که به طور حتم بتوانند استانداردهای 85 گانه مدنظر این سازمان را پاس کنند.
کیفیت خودروهای داخلی چگونه دنبال میشود؟
زمانی که کار تعیین استاندارد اجباری برای قطعات خودرو را شروع کردیم کمتر از 54 قطعه استانداردسازی شده بود، در حالی که خودرو متشکل از چند هزار قطعه است. هدفگذاری شده تا پایان سال 1402 تعداد استانداردهای اجباری برای قطعات خودرو را به یکهزار برسانیم؛ البته این کار سادهای نیست و پشتوانه علمی و فناورانه میخواهد که عزم ما برای انجام این کار جزم است. استانداردهای اجباری 85 گانه خودرو، جزو استانداردهای ایمنی و عملکردی است که طبق دستور رئیسجمهور و قانون باید اجرایی شود.کیفیت خودروهای داخلی باید بالا برود و این خواست و حق مردم است، اگر این مسیر در سالهای گذشته پیموده میشد، شاهد مسائل و مشکلات کنونی در صنعت خودرو نبودیم.
فرصت لازم برای اجرای استانداردهای 85 گانه به خودروسازان داده شده است. امیدوارم که بقیه خودروسازان هم این استانداردها را رعایت کنند و خواست مردم درباره کیفیت و ایمنی محصول را پاسخ دهند. اگر خودروسازان استانداردها را رعایت نکنند برابر قانون عمل میشود، به کمیسیون ماده 42 قانون فراخوانده میشوند و به آنها تذکر داده میشود.
همه تلاش نظام استاندارد و تأیید صلاحیت کشور پافشاری بر اقدامات کیفی و مطالبه کیفیت مؤثر است تا ارتقای تولیدات داخلی رقم بخورد. سازمان ملی استاندارد ایران در راستای ارتقای تولیدات کشور در حوزههای صنعتی، غیرصنعتی و خدمات، محکمتر از همیشه ایستاده است و امیدواریم با مطالبه همگانی و ملی این حرکت تسهیل و تسریع شود. در این مسیر حرکتی، جریان صنعتی کشور نیز کاملاً همراه بوده و فصلالخطاب قانونی تنظیمگری این موضوع نیز با سازمان ملی استاندارد ایران است.