رشد خیره کننده سهم صنعت نفت از قراردادهای امضا شده در ونزوئلا، به‌عنوان اولین ایستگاه سفر خارجی رئیس‌جمهور و وزیر نفت به امریکای لاتین، سفری که ادامه آن به نیکاراگوئه و کوبا منتهی خواهد شد.
جواد اوجی دوشنبه، ۲۲ خردادماه به همراه رئیس‌جمهور و با هدف تقویت همکاری‌های انرژی در حوزه بالادست و پایین‌دست به همراه سیدابراهیم رئیسی به ونزوئلا سفر کرد.
مقام‌های عالی‌رتبه ایران و ونزوئلا در حضور رؤسای جمهوری دو کشور ۱۹ سند همکاری امضا کردند که گفته می‌شود سهم صنعت نفت از این قراردادها بسیار بالاست.
توسعه و تولید در میدان‌های نفت و گاز، ارتقا و نوسازی پالایشگاه‌ها و بهره‌گیری از ظرفیت‌های پالایشگاهی، آموزش نیروی انسانی و کارشناسی در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، صدور خدمات فنی مهندسی و انتقال فناوری و توسعه بازارهای صادراتی نفت خام و میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی از جمله محورهای این دور از سفرها اعلام شده است.
اما درایستگاه اول یعنی ونزوئلا چه قراردادهایی به امضا رسید؟
در جریان سفر سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور ایران به ونزوئلا، دو کشور سه قرارداد نفتی امضا کردند که نشان‌دهنده تحکیم روابط اقتصادی در شرایط تحریم است.
پیش از این نیز ایران و ونزوئلا دو قرارداد صادرات ماهانه 2 میلیون بشکه میعانات گازی ایران و نوسازی و بازسازی پالایشگاه 140 هزار بشکه‌ای ال‌پالیتو برای صادرات روزانه 100 هزار بشکه نفت ایران را منعقد کرده بودند.
جواد اوجی وزیر نفت درباره تعاملات قبلی ایران و ونزوئلا توضیح می‌دهد: با شروع دولت سیزدهم فعالیت‌ها در موضوع توسعه حوزه نفت، گاز و صادرات انرژی با استفاده از ظرفیت‌های موجود آغاز شد و تاکنون بیش از 2 میلیون و 800 هزار قطعه پالایشگاهی از طریق سازنده‌های ایرانی و پیمانکاران صادر شده است و توانستیم بخش زیادی از این ظرفیت پالایشگاهی را احیا کنیم.
 قرارداد بازسازی و نوسازی پتروشیمی‌های فراسرزمینی: نخستین قرارداد بازسازی و نوسازی پتروشیمی‌های فراسرزمینی پس از بحث پالایشگاه‌های فراسرزمینی در دولت سیزدهم امضا شد.
 بر این اساس شرکت ایرانی در قالب این قرارداد تعمیر بخشی از واحدهای یک مجتمع آمونیاک ونزوئلا را انجام خواهد داد و با شراکت در فروش محصولات این مجتمع بازپرداخت سرمایه‌گذاری انجام خواهد شد.
ونزوئلا دارای 12 میلیون تن ظرفیت پتروشیمی نصب‌شده است که هم‌اکنون به‌دلیل تحریم‌های امریکا تنها 2 میلیون تن از این ظرفیت فعال است.
بررسی‌های کارشناسی وزارت نفت نشان می‌دهد با صادرات خدمات فنی‌ مهندسی و تجهیزات ایرانی به‌راحتی می‌توان 4 میلیون تن از ظرفیت بالقوه ونزوئلا را به ظرفیت بالفعل تبدیل کرد.
مذاکرات درباره‌ مجتمع‌های دیگر پتروشیمی ونزوئلا برای فعال کردن ظرفیت بخش خصوصی ایرانی به‌منظور صادرات خدمات فنی مهندسی و تجهیزات به این مجتمع‌های پتروشیمی ونزوئلا در حال انجام است.
 قرارداد توسعه پایانه نفتی خوزه ونزوئلا: پایانه نفتی خوزه ونزوئلا یکی از دو پایانه بزرگ نفتی در منطقه امریکای لاتین است که صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی و واردات نفت و میعانات گازی از طریق آن انجام می‌شود.
بر اساس این قرارداد، افزایش ذخیره‌سازی در پایانه نفتی خوزه، ‌تکمیل مخازن ذخیره‌سازی، ‌ارتقای سیستم‌های انتقال و افزایش ظرفیت بارگیری از اهداف‌ این قرارداد است و تأمین مالی این پروژه به‌عهده طرف ونزوئلایی خواهد بود.
این نخستین قرارداد به شیوه ئی‌پی‌سی شرکت‌های ایرانی در خارج از کشور است که گامی بلند به‌منظور صادرات خدمات فنی و مهندسی و ورود به بازارهای جهانی برای شرکت‌های نفتی ایرانی به‌شمار می‌آید.
اجرای این پروژه افزون بر آنکه اهداف همکاری‌های دوجانبه ایران و ونزوئلا درباره تبادل نفت خام، میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی را تسهیل و تسریع می‌کند، در عین حال اجرای آن برای شرکت پتروپارس سودآور و به نفع ارتباطات کلان و راهبردی تهران و کاراکاس خواهد بود.
 قرارداد صادرات و تجهیز پنج ایستگاه تقویت فشار گاز: این قرارداد در زمینه تجهیزات سیستم‌های اتوماسیون، مخابرات و ابزار دقیق، تله‌متری و دیگر تجهیزات موردنیاز ایستگاه‌های تقویت فشار امضا شده است. تجهیزات موردنیاز این ایستگاه‌های تقویت فشار گاز، توسط شرکت‌ دانش‌بنیان ایرانی ساخته و نصب خواهد شد.
برای نخستین بار است که شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی با حمایت وزارت نفت برای فروش خدمات دانش‌بنیان نفتی به یک شرکت خارجی قرارداد امضا می‌کنند.
این اقدام همسو با تحقق رویکرد وزارت نفت دولت سیزدهم به‌منظور حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی فعال در صنعت نفت انجام شده است.
همچنین مذاکرات و توافق‌های دیگری نیز بین ایران و ونزوئلا درباره نوسازی پالایشگاه 310 هزار بشکه‌ای کاردون، توسعه میادین نفتی و صادرات تجهیزات و غیره انجام شده است که تاکنون جزئیاتی از آنها در فضای رسانه‌ای به‌صورت رسمی اعلام نشده است.
از دیپلماسی انرژی به عنوان برگ برنده وزارت نفت در دولت سیزدهم یاد می‌شود.
برگ برنده که در دوسال اخیر گره‌های جدی از مشکلات حوزه انرژی کشور باز کرده است.
فریدون عباسی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفته است که وزیر نفت نقش محوری و به نوعی فرماندهی مناسبی در احیای دیپلماسی انرژی کشور داشته است که وزیران اقتصاد و امور خارجه نیز باید با وزارت نفت در این باره همکاری و هماهنگی‌های لازم را داشته باشند و افزوده که خوشبختانه وزیر نفت در دولت سیزدهم بسیار تلاش کرده تا بخش دیپلماسی انرژی بیش از گذشته فعال شود که موفقیت‌های خوبی نیز به دست آمده است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، وزیر نفت را فردی دانست که با روحیه بالا توانسته است قفل‌های زده شده روی دیپلماسی انرژی کشور را باز کند تا ما نتایج مطلوب و امیدوارکننده‌ای را مشاهده کنیم.
افزایش قرارداد‌های نفتی در جریان سفر رئیس‌جمهور و وزیر نفت به امریکای لاتین را باید بسترساز توسعه روابط نفتی ایران با این کشور‌ها دانست.
دیپلماسی که در این دولت جان تازه‌ای گرفته و در شرایط کنونی، دیپلماسی انرژی می‌تواند نقش بسیار ارزنده‌ای در تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها ایفا کند.