زهره صفاری
خبرنگار

انتشار تصاویر اسناد محرمانه و امنیتی امریکا در شبکه‌های اجتماعی، پس از چند روز پرالتهاب، کارآگاهان اف‌بی‌آی را به سرنخ‌هایی رساند که توانستند عامل اصلی این رسوایی اطلاعاتی را در یکی از بخش‌های سایبری وابسته به نیروی هوایی ارتش شناسایی و مظنون کم‌سن و سال را در خانه‌اش در حومه ماساچوست بازداشت کنند؛ رسوایی‌ای که امنیت کل وزارت دفاع امریکا را به چالش کشیده است.
به گزارش نیویورک تایمز، براساس اعلام اف‌بی‌آی، جک داگلاس تیسیرا 21 ساله که از افسران کم‌سابقه مرکز سایبری وابسته به نیروی هوایی بوده است، روز پنجشنبه در منطقه روستایی دایتون در حومه ماساچوست و در حالی که با کامیونت خود وارد محدوده خانه‌اش شده بود، بدون هیچ مقاومتی توسط مأموران دستگیر شد و دیروز طبق قانون جاسوسی 1917 امریکا که انتقال فیزیکی یا الکترونیکی اطلاعات محرمانه دفاعی را جرم محسوب می‌کند، با اتهامی کیفری در برابر قاضی دادگاه بوستون قرار گرفت. آن‌طور که تحقیقات این پرونده نشان می‌دهد تیسیرا که فارغ از سن کمش انگیزه‌اش برای ایجاد این رسوایی امنیتی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، از چند ماه پیش انتشار تصاویر این اسناد را در گروه 13-12 نفره خود در شبکه اجتماعی دیسکورد که گیمرها در آن مشارکت فعال دارند، آغاز کرده بود. عمده فعالیت این گروه بر سر بازی‌های رایانه‌ای و جوک‌های مختلف بود و با اینکه اعضای این کانال از ملیت‌های مختلف اوکراینی، روسی، آسیایی و امریکای‌لاتین بودند، انتشار تصاویر این سندها سبب موضع‌گیری خاصی در گروه کوچک آنها نشده بود، اما در این میان اقدام یکی از اعضای نوجوان گروه در انتشار این تصاویر در شبکه‌های اجتماعی دیگر، پس از چند ماه این پست‌ها را که حاوی اطلاعات بسیار مهم امنیتی امریکا بودند در تور کانال‌های روسی‌زبان تلگرام انداخت و دردسری بزرگ برای واشنگتن رقم زد. گرچه وزارت دفاع امریکا در روزهای ابتدایی تلاش بسیاری برای پاکسازی این پست‌ها از کانال‌های تلگرامی و توئیتری کرد، اما انتشار قارچ‌گونه آنها و برخی اطلاعات دستکاری شده نتوانست مانع از بحران‌سازی برای وزارت دفاع امریکا شود.
نکته جالب توجه در جریان تحقیقات اف‌بی‌آی، این است که همه اعضای این گروه مجازی، تیسیرا را به اسم نمی‌شناختند و در مصاحبه اخیر واشنگتن‌پست یکی از اعضای گروه او را جوانی کاریزماتیک، علاقه‌مند به سلاح و شاغل در یک پایگاه نظامی معرفی کرده اما مدعی شده بود، نامش را نمی‌داند.

نگرانی‌های امنیتی
جک تیسیرا متخصص آی‌تی و شاغل در بخش امنیتی گارد ملی ماساچوست بود. او از چند سال قبل در این بخش که به نوعی زیرشاخه‌ای وابسته به نیروی هوایی امریکا است و کارکنان آن در استخدام تمام‌وقت ارتش نیستند مشغول به کار شده بود، اما مقامات امنیتی هنوز به طور دقیق مشخص نکرده‌اند که سطح دسترسی امنیتی این نیروی جوان تا چه حدی بوده و به چه علتی او به اطلاعات محرمانه درباره جنگ اوکراین و سایر کشورها دسترسی داشته است؛ چراکه براساس اسنادی که منتشر شده او گزارش‌هایی را در اختیار داشته است که مقامات ارشد امریکایی با سطح امنیتی بالا به آنها دسترسی دارند.
به گزارش بی‌بی‌سی، مقامات پنتاگون در پی این افشای اطلاعاتی، بررسی مجدد پروتکل‌های مربوط به محرمانه ماندن اطلاعات دسته‌بندی شده را در دستور کار قرار داده‌اند، با این حال سخنگوی پنتاگون برای سرپوش گذاشتن بر شکاف ایجاد شده و القای اینکه نگرانی‌ها آنقدر جدی نیست، اعلام کرد:«ارتش امریکا همواره بر اعتماد به نیروهای جوان با سطح مسئولیت‌پذیری بالا استوار بوده است.»
بنا بر اعلام دادستان امریکا، با توجه به حساسیت این پرونده و نوع اسناد افشا شده، جک تیسیرا در صورت متهم شدن در این پرونده با حبس طولانی‌مدت روبه‌رو خواهد بود.

زنگ خطر برای شرکای امریکا
در این افشای اطلاعاتی دست‌کم 100 سند طبقه‌بندی شده پنتاگون در شبکه اجتماعی دیسکورد و آن‌هم در یک گروه چت بازی‌های ویدیویی منتشر شده است که ماهیت برخی از این اسناد به نوعی مسائل امنیتی مشترک امریکا و شرکایش را دربرمی‌گیرد و شامل طیفی از گزارش‌ها، تحلیل‌های نظامی و اطلاعاتی درباره جنگ اوکراین می‌شود. به نوشته گاردین، ژنرال پاتریک رایدر، سخنگوی پنتاگون معتقد است:«آنچه در این موضوع دارای اهمیت است تنها بخش دفاعی امریکا و پنتاگون را درگیر نکرده بلکه موضوع اصلی دولت امریکا است. 
اینکه ما چطور از اطلاعات طبقه‌بندی شده محافظت می‌کنیم و چه افرادی به آنها دسترسی دارند باید همواره مورد ارزیابی قرار گیرد. این اتفاق فرصتی بود تا بتوانیم بار دیگر این محدودیت‌ها را بررسی کنیم.»
این اظهارات سخنگوی پنتاگون برای توجیه رسوایی امنیتی پیش آمده دور از انتظار نبود، چراکه کارشناسان امنیتی دفاعی امریکا به خوبی می‌دانند یکی از راه‌هایی که درز اطلاعات می‌تواند بر امنیت امریکا اثربگذارد این است که اطلاعات مشترک با همپیمانان فاش شود؛ اتفاقی که در این پرونده رخ داده و نه تنها بسیاری از منافع مشترک امریکا و شرکایش بلکه برخی اقداماتی که علیه آنها انجام داده نیز افشا شده است.
فارس به نقل از آکسیوس نوشت، در میان اسناد فوق محرمانه فاش شده که عمدتاً طرح‌های ناتو و امریکا برای تجهیز ارتش اوکراین در حمله به روسیه را نشان می‌داد، مدرکی یافت شد که جنجال بسیاری نیز به پا کرد. این سند حاوی پاراگراف کوتاهی درباره امنیت رژیم‌صهیونیستی و دخالت مقامات موساد در فراخوان‌های اعتراضی علیه اصلاحات قضایی دولت این رژیم بود و محکوم کردن کابینه نتانیاهو را ثابت می‌کرد یا در سندی دیگر رایزنی‌های امریکا و صهیونیست‌ها درباره حملات هوایی علیه مواضع ایران در سوریه و نگرانی‌ها از همکاری‌های نظامی روسیه و کشورهای خاورمیانه فاش شده است.