در جریان سفر فشرده رافائل گروسی به تهران حاصل شد
تفاهم آژانس با ایران
آیت الله رئیسی: آژانس با رعایت بی طرفی، واقعیت فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را بیان کند
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید کرد: تفاهم ایران و آژانس به از سر گیری مذاکرات هسته‌ای کمک می‌کند
توافق برای توافق
سفر روز گذشته «رافائل گروسی»، مدیر کل آرژانتینی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران زیر سایه موج‌سازی جدید رسانه‌های غربی با ادعای غنی‌سازی 84 درصدی ایران حائز اهمیت ویژه‌ای بود.
گروسی روز گذشته رایزنی‌های فشرده‌ای را با مقام‌های بلندپایه کشور از جمله رئیس جمهور، وزیر امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی از سر گذراند و نسبت به رویکرد مبتنی بر تعهد و صداقت تهران در همکاری دوسویه با آژانس ابراز رضایت کرد. دیدار او با سیدابراهیم رئیسی را که برای نخستین بار صورت می‌گرفت، می‌توان تلاش همزمان تهران و آژانس برای بازگرداندن روابط به عالی‌ترین سطوح ارزیابی کرد. رئیس جمهور در این دیدار رایزنی‌ها و رفت‌وآمدهای فشرده مقام‌های ایران و آژانس را نشان‌دهنده
حسن نیت جمهوری اسلامی برای همکاری سازنده با آژانس دانست و خواستار رعایت اصل بی‌طرفی این نهاد بین‌المللی و پرهیز از تحت تأثیر قرار گرفتن از رویکرد قدرت‌های سیاسی‌ای شد که به دنبال اهداف خاص خود هستند.
مدیر کل هم متقابلاً از ملاقات‌های بسیار سازنده خود با مقامات کشورمان خبر داد و ابراز اطمینان کرد که این دیدارها زمینه‌ساز خوبی برای تعاملات آینده بوده و در نتیجه این سفر، همکاری‌ها تقویت خواهد شد.در جریان دیدارهای روز گذشته گروسی در تهران 3 موضوع مهم در دستور کار قرار داشت که بنا به گفته محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی تفاهماتی پیرامون آنها صورت گرفت. حل و فصل موضوع ادعایی یافته شدن ذرات غنی‌سازی 84 درصد، تفاهم برای ازسرگیری اجرای توافقی که چند ماه پیش پیرامون 3 مکان ادعایی در ایران صورت گرفته بود و همچنین دستیابی به تفاهم جدید برای تنظیم روابط با آژانس در چهارچوب تعهدات پادمانی، 3 محور مهم مورد توافق ایران و آژانس در جریان سفر مدیر کل آژانس به تهران بود.
دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز گذشته پس از انجام دو دور مذاکره با محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و همچنین دیدار با حسین امیر عبداللهیان با رئیس جمهور نیز ملاقات کرد.
امریکا اولین ناقض توافق هسته‌ای
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی بعد از ظهر شنبه در دیدار «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با اشاره به سوابق همکاری‌های گسترده ایران با آژانس، بر لزوم عملکرد حرفه‌ای، بی‌طرفانه و استقلال رأی آژانس تأکید کرد.
دکتر رئیسی با بیان اینکه ایران بر اساس حسن نیت و وفای به عهد بالاترین سطح همکاری‌ها را با آژانس داشته است، تأکید کرد: نگاه کاملاً حرفه‌ای و پرهیز از تأثیرپذیری از قدرت‌های سلطه‌گر، انتظار جمهوری اسلامی ایران از نوع فعالیت‌های آژانس در ایران است.
آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه مخالفت جمهوری اسلامی با تسلیحات کشتار جمعی از جمله سلاح اتمی پیش از هر قانون بین‌المللی، ریشه در پایبندی به فتوای مقام معظم رهبری مبنی بر حرمت سلاح اتمی دارد، اظهار داشت: برخی کشورها و در رأس آنها امریکا و رژیم صهیونیستی مسأله هسته‌ای را بهانه‌ای برای فشار بیشتر بر مردم ایران قرار داده‌اند، در حالی که این رژیم به هیچ تعهد بین‌المللی درباره عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای پایبند نیست.
رئیس جمهور با تأکید بر اینکه امریکا با خروج از برجام اولین نقض کننده توافق هسته‌ای بود، افزود: اروپایی‌ها نیز به تعهدات خود در این توافق عمل نکردند، اگر چه ایران به تعهدات خود پایبند بود و این پایبندی بیش از ۱۵ بار در گزارش‌های آژانس مورد تأیید قرار گرفته است.
دکتر رئیسی با اشاره به مذاکرات گروسی با مقامات ایرانی در سفر به تهران ابراز امیدواری کرد که آژانس براساس رفتار حرفه‌ای، قانونی و رعایت اصل بی‌طرفی نسبت به بیان واقعیت فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و شفاف‌سازی پایبندی کشورمان به قوانین اقدام کند.
گفت‌وگو‌ها با تهران مثبت بود
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در این دیدار با ابراز خرسندی از سفر به ایران و به ویژه دیدار با رئیس جمهوری اسلامی ایران، همکاری ایران و آژانس را دیرینه و مثبت خواند.
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با تأکید بر اینکه امروز استفاده از انرژی هسته‌ای برای رفاه مردم اجتناب ناپذیر است، گفت و گوهای اخیر خود با مقامات ایرانی را سازنده و مثبت توصیف کرد.
غنای بالای 60 درصد نداشتیم
رئیس سازمان انرژی اتمی در نشست خبری روز گذشته از حل‌وفصل شدن موضوع ادعایی درباره غنی‌سازی 84 درصدی میان ایران و آژانس خبر داد و به گزارش اخیر این نهاد اشاره کرد و گفت:«در آن گزارش آمده بود شناسایی ذره ۸۴ درصد قید شده بود، نه غنی‌سازی ۸۴ درصد. میزان تولید و مخازنی که تولیدات در آن ذخیره می‌شود غنای بالای ۶۰ درصد نداشته است. از این‌رو این ابهام قابل تعمیم نیست و به طور مشخص حل‌وفصل شده است.»
در روزهای اخیر ادعای غنی‌سازی 84 درصدی توسط ایران که از سوی رسانه امریکایی «بلومبرگ» مطرح شد، آغازگر دور جدیدی از فشار اعضای آژانس علیه جمهوری اسلامی بود. پس از آن نیز آژانس در جدیدترین گزارش خود درباره برنامه هسته‌ای ایران مدعی شد نمونه‌برداری در تاریخ ۲۲ ژانویه (۲بهمن‌ماه) در ایران، وجود ذرات اورانیوم غنی‌سازی شده با خلوص ۸۳.۷ درصد را نشان می‌دهد. نادرستی این ادعا در پی بازرسی‌های اخیر ناظران آژانس و تبادل‌نظر روز گذشته گروسی در تهران به اثبات رسید.
از سرگیری اجرای تفاهم موجود درباره 3 مکان ادعایی
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین در سخنان خود از تفاهم با مدیر کل آژانس برای تداوم اجرای توافق چند ماه پیش ایران و آژانس برای شفاف‌سازی درباره سه مکان ادعایی خبر داد و گفت:« درباره سه مکان ادعایی، الگویی را در سفرم به وین در سال گذشته با گروسی توافق کرده بودیم که همان را دنبال می‌کنیم. بخش‌هایی از آن در رفت‌وآمدهای ماسیمو آپارو و بهروز کمالوندی، معاونان آژانس و سازمان انرژی اتمی بیان شده است و درباره بخشی از ترتیبات در این دیدار گفت‌وگو کردیم. بررسی‌‌ها ادامه دارد و در قالب یک الگو‌ی تعاملی آن را به سمت حل‌وفصل پیش می‌بریم.»
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی به تفاهمی اشاره کرد که در جریان سفر چندی پیش او به وین برای تعیین‌تکلیف موضوع آژانس درباره سه مکان ادعایی در ایران صورت گرفت. آژانس سال گذشته ادعاهایی را درباره سه مرکز «شیان»، «ورامین» (تورقوزآباد) و «مریوان» مطرح کرده بود که این ادعاها پیش‌تر در پی توافق 2015 در قالب پرونده موسوم به مطالعات ادعایی خاتمه یافته بود. به‌رغم رویکرد سازنده جمهوری اسلامی برای ابهام‌زدایی، این مسائل ادعایی همچنان روی میز ایران و آژانس قرار دارد و حالا به گفته رئیس سازمان انرژی اتمی قرار است تفاهم اخیر تهران و آژانس در وین برای تبادل مرحله به مرحله جهت گره‌گشایی از این موضوع ازسرگرفته شود.
تفاهم برای تنظیم روابط با آژانس در چهارچوب پادمان
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین به فشار سه کشور اروپایی عضو برجام به ایران در شورای حکام اشاره کرد و یادآور شد:«این کشورها بر تعهدات برجامی تمرکز می‌کنند اما این تعهدات صفحه مقابل دارد که تعهدات طرف مقابل است و نمی‌توانند وقتی به تعهداتشان عمل نمی‌کنند به ما و آژانس فشار بیاورند که ما به تعهداتمان عمل کنیم.»
اسلامی همچنین از تفاهم جدید با گروسی خبر داد و افزود:«بنابراین برای برداشتن گام‌های اطمینان‌بخش با آقای گروسی تفاهم کردیم که در چهارچوب پادمان روابط خودمان را تنظیم می‌کنیم. این باعث می‌شود مادامی که آنها به تعهداتشان برنگشتند، آژانس به این شکل از عملکرد ما اطمینان داشته باشد. این نکته حائز‌اهمیتی است که امروز مورد توافق ما قرار گرفت.»
توصیه به آژانس
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین از فرصت نشست خبری مشترک روز گذشته با مدیر کل آژانس بهره برد و در سخنان خود این نکته را یادآور شد و گفت: «ارتباطات، رفت‌وآمدها و گزارش‌ها باید به گونه‌ای صورت بگیرد که همواره اعتمادآفرین باشد و بتوان با اطمینان‌بخشی کامل و با پرهیز از ورود و نفوذ دادن عناصر و عوامی که نیت و هدف آنها برهم زدن روابط عادی و حرفه‌ای است، مسائل را حل‌و فصل کرد به شکلی که این شیوه تعامل پایدار بماند و همواره آژانس بتواند وظایفش را در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران در چهارچوب ضوابط پادمان پابرجا و اطمینان‌بخش نگه دارد.» اسلامی همچنین با اشاره به اینکه هفته گذشته بیست‌ونهمین کنفرانس هسته‌ای در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، اعلام کرد: در دیدار با گروسی توافق شد کنفرانس سی‌ام به بعد، بین‌المللی و با مشارکت آژانس باشد.
توافق برای کمک به احیای توافق
مدیرکل آژانس در نشست خبری مشترک با رئیس سازمان انرژی اتمی با اعلام اینکه «آماده هستیم کار را به پیش ببریم»، درباره چشم‌انداز اختلاف در مورد سه مکان ادعایی و همچنین فضای نشست آتی شورای حکام، بر اهمیت همکاری نزدیک طرفین تأکید کرد و گفت: «مهم است که ایران و آژانس همکاری نزدیکی داشته باشند تا این فشارها کاسته یا خنثی شود. این نشان می‌دهد کار مشترک ما در چهارچوب پادمان بسیار مهم است و الان داریم این کار را انجام می‌دهیم.»
گروسی همچنین با اعلام اینکه مذاکرات احیای برجام در دستور کار است، تصریح کرد: «توافقی که قرار است به آن برسیم کمک‌کننده به احیای برجام خواهد بود.»
وقتی خبر درز اطلاعات می‌رسد، عصبانی می‌شوم!
گروسی در پاسخ به پرسشی درباره درز اطلاعات برنامه هسته‌ای ایران در رسانه‌های غربی، به واکنش خود پس از مواجهه با این اتفاق تکراری اشاره کرد و گفت: «هر وقت خبری درباره درز گزارشات محرمانه به گوشم می‌رسد، شخصاً عصبانی و ناامید می‌شوم ولی به من حق بدهید به‌عنوان مدیرکل نمی‌توانم چک کنم، چون این گزارش‌ها دست همه اعضا است و آنها این کار را انجام می‌دهند. با شما موافقم و این موضوع خوشایندی نیست که من از آن رضایت داشته باشم. این مسأله نشان می‌دهد چقدر ضروری است که با یکدیگر گفت‌وگو و دیالوگ مستقیم داشته باشیم و اجازه ندهیم شایعات و گمانه‌زنی‌ها تأثیرگذار باشند و باید در تماس مستقیم با هم باشیم.»
مدیر کل آژانس در ادامه وقتی با پرسشی مبتنی بر رویکرد دوگانه آژانس نسبت به برنامه هسته‌ای دیگر بازیگران صحنه بین‌الملل از جمله رژیم‌صهیونیستی روبه‌رو شد، از مخاطبان خود خواست قصور این رویکرد ناعادلانه را متوجه او ندانند. گروسی با بیان اینکه از جامعه ایران می‌خواهم این را درک کنید که ما بر پایه توافقات و معاهده ان.پی. تی بازرسی انجام می‌دهیم، بنابراین مرا مقصر ندانید، افزود: «من به‌عنوان مدیرکل آژانس این‌گونه نیست که با یک کشور منصفانه یا غیرمنصفانه برخورد کنم. من نیستم که مشخص می‌کنم از کجا بازرسی انجام شود؛ بر پایه توافقاتی که با کشورها داریم این کار را انجام می‌دهیم، البته کشورهایی هستند که عضو معاهده ان.پی.تی نیستند و اسرائیل (رژیم‌صهیونیستی) هم جزو آنها است.»
گروسی: اطلاعاتی نداریم که بگوییم ایران دنبال ساخت بمب هسته‌ای است
«رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شامگاه شنبه پس از بازگشت از تهران در فرودگاه وین گفت که با ایران توافق کردیم که اجازه دسترسی به اطلاعات و مکان‌ها به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داده شود. به گزارش فارس، وی در ادامه سخنانش گفت که نشست‌های فنی با طرف ایرانی بزودی برگزار خواهد شد و برخی از تجهیزات نظارتی در ایران بزودی راه اندازی می‌شوند.
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اضافه کرد: «بازرسی‌ها از سایت فردو 50 درصد افزایش خواهد داشت که پیشرفت بسیار مهمی از نظر شفافیت به شمار می‌آید و تجهیزات نظارتی فعالیت‌های هسته‌ای در تعدادی از اماکن دوباره نصب می‌شود». گروسی گفت: «تلاش خواهیم کرد که در سریع ترین زمان ممکن تحقیقات درباره ذرات هسته‌ای پیدا شده در سایت‌های اعلام نشده انجام شود.»
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزود: «چیزی که مهم بوده این است که ما بر روی بازرسی‌ها، دسترسی به افراد و دسترسی به مواد بخصوص توافق کردیم که این یک تغییر است.»
گروسی درباره پیدا شدن ذرات اورانیوم 84 درصد غنی شده نیز گفت: «توجه به این نکته مهم است که هیچ تولید یا انباشتن اورانیوم غنی شده در این سطح وجود نداشته است. این بسیار مهم است و مردم نباید گمراه شوند.» وی تصریح کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک روندی با ایران خواهد داشت و این زمان‌بر خواهد بود.
مدیرکل آژانس اتمی همچنین خاطرنشان کرد که گفت‌وگوی خود با رئیس‌جمهور ایران در «جوی کاری و صادقانه» انجام شده است.
بــــرش
توافق 3 بندی در بیانیه مشترک ایران و آژانس
در پایان سفر ۲ روزه رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران و دیدار و مذاکره با مقامات عالی‌رتبه کشور، سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بیانیه مشترکی صادر کردند.
به گزارش سازمان انرژی اتمی ایران، متن کامل این بیانیه به شرح زیر است:
بیانیه مشترک سازمان انرژی اتمی ایران (AEOI) و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)
۴ مارس ۲۰۲۳ (۱۳ اسفند ۱۴۰۱)
تهران
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آقای رافائل گروسی در تاریخ ۳ و ۴ مارس ۲۰۲۳ (۱۲ و ۱۳ اسفند ۱۴۰۱) از جمهوری اسلامی ایران بازدید کرد. وی در این سفر با جناب آقای دکتر ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران و جناب آقای دکتر حسین امیر عبداللهیان وزیر محترم امور خارجه و جناب آقای مهندس محمد اسلامی معاون محترم رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.
این نشست‌های سطح بالا به اهمیت برداشتن گام‌هایی به منظور تسهیل همکاری‌های گسترده‌تر جهت تسریع در حل مسائل پادمانی باقی مانده به نحو مقتضی، پرداخت. دو طرف اعتقاد دارند که چنین تعاملات مثبتی می‌تواند راه را برای توافق‌های گسترده‌تر میان دولت‌های عضو هموار کند.
سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص موارد زیر به توافق رسیدند:
۱ - تعاملات بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران با روحیه همکاری و با رعایت کامل صلاحیت‌های آژانس و حقوق و تعهدات جمهوری اسلامی ایران بر اساس موافقتنامه‌های جامع پادمانی صورت خواهد پذیرفت.
۲ - در خصوص مسائل پادمانی باقی‌مانده مربوط به سه مکان، ایران آمادگی خود را برای ادامه همکاری و ارائه اطلاعات و دسترسی بیشتر به منظور رسیدگی به مسائل پادمانی باقی‌مانده اعلام کرد.
۳ - ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه می‌دهد تا چنانچه مقتضی باشد فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند. روش اجرای آن طی یک نشست فنی که به زودی در تهران برگزار می‌شود، میان دو طرف مورد توافق قرار خواهد گرفت.