دیروز معاملات بازار سهام در بهمن ماه با رشد 8 هزار و 570 واحدی و ایستادن شاخص کل بورس در ارتفاع یک میلیون و 553 هزار واحد به پایان رسید و به این ترتیب هرچند که بازدهی بهمن‌ماه در مجموع منفی بود، اما این بازار با رنگ سبز به استقبال معاملات در آخرین ماه از سال 1401 رفت.
در پایان معاملات دیروز، شاخص کل فرابورس نیز رشد 129 واحدی را به ثبت رساند و دومین ماه فصل زمستان را در محدوده 20 هزار واحد به پایان رساند تا سهامداران با امیدواری بیشتری روند معاملات اسفندماه را نظاره‌گر باشند.
با این حال، شروع معاملات در اسفند ماه هر سال به دلیل شروع تسویه‌حساب‌های شرکت‌های حقوقی و افزایش نیاز حقیقی‌ها به نقدینگی، همواره با کاهش حجم معاملات روبه‌رو شده و این روند باعث شده است تا کارشناسان بازار اسفندماه را بازاری کم‌فروغ ارزیابی کنند.
از طرفی کارشناسان بازار، با استناد به تغییرات مثبت شاخص‌های بنیادی و همچنین اثر مثبت گزارش‌های تولید و فروش شرکت‌های بزرگ‌مقیاس بر انتظارات سهامداران، پیش‌بینی می‌کنند، طی روزهای باقی‌مانده از سال، قیمت سهام تا حدودی افزایش یابد که این روند می‌تواند از طریق برخی چالش‌های سیاستی تحت تأثیر قرار گیرد. تغییرات احتمالی در بودجه 1402، بخصوص تغییر در نرخ خوراک و نرخ انرژی نیز از جمله دیگر چالش هایی است که می تواند بر بازار اسفندماه اثر گذار شود.
اینکه بازار سرمایه در اسفندماه چه روندی را در پیش خواهد گرفت و مهم‌ترین عوامل تأثیر‌گذار بر این روند چه خواهد بود، سؤالاتی است که با کارشناسان بازار سرمایه در میان گذاشته‌ایم و در ادامه پاسخ آنها از نظر می‌گذرد.
 بازار سهام باید عقب‌ماندگی از سایر بازارها را جبران کند
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به این موضوع که معمولاً در ماه اسفند بازار سرمایه با کمبود نقدینگی مواجه می‌شود، گفت: با توجه به نیاز‌های افراد حقیقی و حقوقی در بازار به طور معمول معاملات کم‌حجمی را در این ماه تجربه می‌کنیم. از این رو چشم‌انداز اسفندماه بازار سرمایه، بازدهی قابل توجهی ندارد.
وی افزود: با این حال در این زمان انتشار گزارش عملکرد بهمن‌ماه شرکت‌ها و ایجاد انتظارات مناسب از عملکرد این واحد‌ها می‌تواند اندکی بهبود ایجاد کند، چرا که بازار سرمایه در مدت اخیر از بازارهای دیگر عقب‌مانده است و انتظار می‌رود این عقب‌ماندگی جبران شود، اما با توجه به شرایطی که معمولاً در اسفندماه حاکم می‌شود و جمیع موارد مطروحه، بازار تا پایان سال متعادل اما ضعیف خواهد بود.
دارابی عنوان کرد: یکی دیگر از عواملی که منجر به ضعیف بودن بازار سرمایه در یک ماه پیش رو می‌شود، بازارهای رقیب از قبیل طلا، سکه، ارز و... است که با توجه به روند قیمتی که در پیش داشته‌اند، اجازه جذب نقدینگی به بازار مالی را نداده‌اند. از این رو، تا این بازار‌ها آرام نگیرند برای یافتن چشم‌انداز مثبت و چشمگیر در بازار سهام باید صبر کنیم.
 
انتظار رشد 15 تا 20 درصدی برای ابتدای سال 1402
حسین نصیری، دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز با اشاره به این موضوع که معمولاً بازار سرمایه در اسفندماه با کمبود نقدینگی همراه می‌شود، عنوان کرد: عموماً سال مالی اکثر شرکت‌ها در همین زمان به پایان می‌رسد، از این رو شرکت‌هایی که اقدام به دریافت اعتبارات کرده بودند، در این زمان سعی در تسویه آن دارند که با توجه به آن، فروش حقوقی‌ها در بازار سرمایه افزایش می‌یابد.
وی افزود: همچنین، معمولاً نقدینگی بازار سرمایه در پایان سال به خارج از بازار مالی و به سمت بازارهای فیزیکی و خریدهای شب عید منتقل می‌شود که این موضوع نیز به‌عنوان عامل دیگری در کاهش معاملات بازار سهام مطرح است.
نصیری ادامه داد: در همین راستا، کسری بودجه دولت نیز مورد توجه است، به همین سبب، دولت نیز معمولاً در این زمان اقدام به فروش دارایی‌های خود جهت تأمین مالی و مرتفع‌سازی کسری خود می‌کند؛ لذا طبیعتاً قیمت‌ها با کاهش روبه‌رو خواهند بود.
این کارشناس بازار افزود: موضوع دیگری که اهمیت دارد، نرخ تسعیر ارز است و باید توجه داشت که تصمیم‌گیری راجع به فروش ارز شرکت‌ها در سامانه نیما یا در بازار آزاد به دور از تعهد ارزی می‌تواند تأثیر مهمی بر شرکت‌ها در روز‌های آینده بگذارد.
وی افزود: از طرفی با توجه به نااطمینانی‌هایی که وجود دارد، بازار سرمایه با تلاطم روبه‌رو خواهد بود. از این رو، ریسک بازار افزایش می‌یابد و معمولاً در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران به خرید اوراق با درآمد ثابت رو خواهند آورد.
نصیری در پایان گفت: اما با توجه به سیکل‌هایی که تا کنون در بازار سرمایه تجربه شده است، غالباً باید رشدی حدود 15 تا 20 درصدی را در دو ماه اول سال آتی انتظار داشته باشیم و می‌توان معاملات در ماه‌های ابتدایی سال آینده را مثبت ارزیابی کرد.