پزشکیان در بازدید از سازمان اداری و استخدامی کشور تأکید کرد
بسیج عمومی برای اصلاح ساختـــار اداری ناکارآمــــد
گروه سیاسی / رئیسجمهوری روز گذشته در برنامهای از پیش اعلام نشده از سازمان اداری و استخدامی کشور بازدید کرد. مسعود پزشکیان از مدیران این سازمان خواست طرحهایی برای بهسازی نظام اداری کشور ارائه کنند. سخنان روز گذشته رئیسجمهوری، از یک واقعیت مهم توسعهای حکایت دارد. نظام اداری و بوروکراسی هر کشوری بازوی اجرای تصمیمات و طرحهای توسعهای است. وقتی دولت یا کشوری در تحقق اهداف توسعهای خود ناکام میماند، همچون ناکامی در تحقق اهداف سند چشمانداز 20ساله، در اولین گام باید به بازوی اجرایی خود توجه کند تا مشخص شود چرا طرحها و تصمیمات سیاستگذاران بهدرستی اجرا نشده و اهداف محقق نمیشوند. رئیسجمهوری دیروز در دیدار با مدیران متولی بهسازی نظام اداری کشور، یعنی سازمان اداری و استخدامی، ضرورت تحول در نظام اداری کشور را تشریح کرد. او خواستار طرحهای ویژه و اتخاذ تجربههای موفق جهانی شد.
نظریه پردازان توسعه معتقدند برای ارزیابی کارآیی یا ضعف نظام اداری هر دولت، باید به نحوه جذب و استخدام نیروها در آن دولتها نگاه کرد. به عبارت دیگر اینکه دولتها در تحقق برنامههای توسعه یا اجرایی خود شکست میخورند را باید ناشی از شکست در ایجاد و ساختن یک نظام اداری توانمند جست و جو کرد. به نظر میرسد دغدغه مسعود پزشکیان نسبت به نظام اداری و اجرایی کشور هم از همین جنس است. این دغدغهها روز گذشته در جریان بازدید رئیس جمهوری از سازمان اداری و استخدامی دیده شد.
پزشکیان درباره این سازمان چند مسأله را پیش کشید. نخست اینکه «سازمان اداری و استخدامی کشور کانون اصلی مدیریت کشور است و اگر این سازمان توانمند شود، نظام مدیریت و اداره کشور نیز سامان خواهد یافت.» این رویکرد نزدیک به رویکرد نظریه پردازان توسعه است. اما اینکه نظام مدیریت و اداره کشور سامان یابد (آنطور که رئیس جمهوری گفت) یک سخن است و اینکه این سامانیابی چگونه اتفاق میافتد سخنی دیگر.
پزشکیان برای دستیابی به این هدف چند راهکار را مطرح کرد: تعریف قاعده برای هر کار و مسئولیت یا مدیریت تا مشخص شود که این کارها با چه کیفیت و هزینهای انجام میشود. دیگر، استفاده از علم و تجربههای مدیریتی دنیا و به کارگیری آنها در نظام اداری کشور. در نهایت، ارائه و به اشتراک گذاشتن قواعد و اسلوب کارها با مردم.
اما اگر این کارها اتفاق نیفتد، اصلاحات عملی نشود و روندها در نظام اداری و اجرایی کشور به همین صورت باقی بماند چه اتفاقی میافتد؟ پاسخ پزشکیان این بود: «با این وضعیت نمیتوانیم به جایگاه اول منطقه برسیم.»
کارهایی که نتیجه مورد نظر را تأمین نمیکند
رئیس جمهوری در این بازدید، پس از گوش سپردن به گزارش عملکرد 2 ماهه سپری شده از آغاز به کار مدیریت جدید این سازمان، گفت: کارهایی که انجام شده خوب است، اما نتیجهای را که ما از آن انتظار داریم تأمین نمیکند.
پزشکیان اظهارکرد: آنچه ما انتظار داریم این است که مشخص شود این حجم کار چگونه، توسط چه کسانی و چند نفر، در کجا، چه فضای کاری و در چه بازه زمانی و با چه هزینهای باید انجام شود. اگر این کار طبق همین چهارچوب انجام شد، هزینه در نظر گرفته شده برای آن باید پرداخت شود، اما اگر هر بخش کار با الگو و چهارچوب مشخص شده تطبیق نداشت، چرا باید برای آن هزینه پرداخت شود!
رئیس جمهوری انتظار خود از این سازمان برای اصلاح این فرآیند را بیان کرد: انتظار من این است که حجم هر کار و خدمتی و چگونگی انجام آن را در همه سطوح که قرار است به جامعه ارائه شود، بر اساس یک قاعده و فرمول، مشخص کنید تا هزینه آن بر اساس انجام شدن یا نشدن کار و کیفیت انجام آن پرداخت شود، اگر نه اینکه بخواهید مدل پرداخت بر اساس عملکرد را اجرا کنید، خود این کار بعداً به یک سازمان نیاز پیدا میکند و دوباره گرفتار چرخه تشکیل سازمانهایی میشویم که ناکارآمدی آنها به تجربه ثابت شده است.
اهمیت استفاده از
تجربیات جهانی
پزشکیان بر اهمیت کمک گرفتن از تجربیات موفق جهانی تأکید کرد و درباره مسأله فساد اداری نیز گفت: تعداد زیادی سازمان نظارتی داریم، اما از لحاظ سلامت اداری به هیچ وجه کارنامه قابل قبول نداریم که این مشکل با اجرای صحیح دولت هوشمند قابل حل است.
رئیس جمهوری با تأکید دوباره بر بهرهگیری از تجربیات موفق جهانی و کمک گرفتن از دانش سازمانهای بینالمللی در زمینه سامان دادن به نظام اداری افزود: این وظیفه و مسئولیت شماست که با همکاری صاحبان تجربیات موفق داخلی و خارجی، مدل و الگوی سازمان اداری متناسب با کشورمان را تهیه کنید.
ضرورت اصلاح نظام اداری
پزشکیان در ادامه روی ضعف مهم نظام اداری دست گذاشت. وی گفت: رویه حاکم این است که در ساختار برای افراد پست تعریف میکنیم، در حالی که باید بر مبنای بهترین مدل انجام کار یا ارائه خدمت، ساختار و پست تعریف و سپس افراد مناسب برای آنها انتخاب شوند.
رئیس جمهوری با تأکید بر آموزش نیروی انسانی اظهارکرد: وقتی نیروی انسانی بر اساس توانمندی و تخصص در جای مناسب خود قرار نگیرد، هم کار به شکل صحیح انجام نمیشود، هم مردم ناراضی خواهند شد و هم این نیروی انسانی در طول زمان نسبت به عدم ارتقای شغلی و حقوق ناراضی خواهد شد.
تکمیل سریعتر طرحها
پزشکیان با تأکید بر اینکه برای اصلاح ساختار اداری ناکارآمد نیاز به یک بسیج عمومی داریم، تصریح کرد: امروز بخش بسیار بسیار کوچکی از مدیران میدانند که برنامه راهبردی سازمانشان چیست و برای اجرای آن باید چه کنند! اگر میدانستند کارها را با استاندارد چند دهه قبل انجام نمیدادند؛ ما با این وضعیت نمیتوانیم به جایگاه اول منطقه برسیم.
رئیس جمهوری، سازمان اداری و استخدامی را کانونی اصلی مدیریت کشور بر شمرد و تأکید کرد که باید توانمندترین متخصصین را در اینجا گرد هم بیاورید، چرا که اگر سازمان اداری و استخدامی توانمند شود، نظام مدیریت و اداره کشور نیز سامان خواهد یافت.
علاءالدین رفیعزاده رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور هم با بیان اینکه اجرای برنامههای اصلاح ساختار اداری در همه دنیا سخت است، گفت: در همه کشورهای دنیا چنین اصلاحاتی نیاز به حمایت قاطع رئیسجمهوری و کلیت دولت دارد. متأسفانه با درخواستها و اعمال فشار از ناحیه بخشهای مختلف تعداد زیادی سازمان اداری غیرقانونی در کشور ایجاد شده که باید هر چه سریعتر ساماندهی
شوند.