مالیاتستانی بر اساس حکمرانی دادهمحور اجرایی خواهد شد
افزایش عدالت مالیاتی برای اقشار کم درآمد
علی دانیال
خبرنگار
تأمین منابع پایدار برای کشور نه تنها میتواند موتور محرک باشد و نقش پیشرانهای اقتصادی کشور را ایفا کند، بلکه اقتصاد کشور را از کسری مزمن بودجههای سنواتی نیز نجات میدهد. کشورهای در حال توسعه مانند ایران برای تأمین مالی هزینههای خود به درآمد بیشتری نیاز دارند و درآمدهای مالیاتی میتواند یکی از منابع اصلی ایجاد درآمد باشد. با محدودیتهای بودجه، ترکیب مناسبی از مالیات برای ایجاد درآمد و سهم آن در عملکرد رشد باید مورد توجه قرار گیرد. گزارهای که دولت چهاردهم باید به آن توجه کرده تا بتواند خود را از اقتصاد نفتی و تک محصولی رها سازد.
روز گذشته نخستین اجلاس سراسری مدیران مالیاتی کشور در حالی برگزار شد که سهم درآمدهای مالیاتی نسبت به گذشته در سه سال اخیر به خصوص در یک سال گذشته از کل حجم اقتصاد کشور با رشد مواجه بوده است، اما همچنان نقیصههایی در این میان وجود دارد.
چالش رشد فرار مالیاتی
باید پذیرفت وقتی درآمدهای مالیاتی در اقتصاد اثرگذاری خود را بر جای خواهند گذاشت که در بهبود توزیع درآمد و کاهش نابرابری آن و از همه مهمتر رشد رفاه مؤثر باشند. موضوعی که روز گذشته وزیر اقتصاد نیز به آن اشاره کرد و گفت که مهمتر از کسب درآمد، عدالت مالیاتی و ایجاد زمینه برای اصلاح اقتصاد کشور است.در حال حاضر با وجود تلاشهای بسیاری که دولتها انجام دادهاند، نظام مالیاتی کشور از نبود یک سیستم اجرایی توسعه یافته و کارآمد رنج میبرد و این امر باعث رشد فرار مالیاتی شده است.به نظر میرسد که در این دولت مثل دولت گذشته، محور درآمدزایی برای تأمین منابع پایدار، مالیات باشد. بنابراین تحقق عدالت مالیاتی شاهکلید این موضوع است. جایی که وزیر اقتصاد بر اجرایی شدن مواد 169 قانون مالیاتهای مستقیم تأکید دارد.
تمرکز بر مالیات ستانی عادلانه
وزیر امور اقتصادی و دارایی با تأکید بر برداشتن فشار از مشاغل خرد و حقوق بگیران گفت: مشکل ما کسانی نیستند که حقوق میگیرند، حقوق آنان هنگفت نیست؛ بنابراین نباید از آنان مالیات گرفت؛ انرژی را باید صرف کسانی کرد که در سطح کلان هستند تا جبران دریافت
مالیات شود.
عبدالناصر همتی در نخستین اجلاس مدیران مالیاتی سراسر کشور در دولت چهاردهم اظهار داشت: باید اعتماد را به مردم بازگردانیم و عنوان کنیم که ما نمیخواهیم مالیات خلاف واقع بگیریم بلکه بر اساس داده محوری مالیات عادلانه دریافت خواهیم کرد.همتی افزود: باید با مالیاتستانی عادلانه شاهد ایجاد زمینه برای اصلاح مسیر اقتصاد باشیم که سازمان نظام مالیاتی در این زمینه تلاشهایی انجام داده است.
ضرورت اصلاح ساختار
وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه باید با کاهش درآمد نفتی در اقتصاد و افزایش سهم مالیات اصلاح ساختاری انجام دهیم، گفت: هزینههای جاری دولت بالا میرود و این عیب بودجه کشور است که در گذشته تصویب شده است و امکان دارد که برای قانون سال آینده نیز اجتناب ناپذیر باشد. ما در وزارت اقتصاد پیشبینیهای خود را برای سازمان برنامه و بودجه ارسال میکنیم تا در آییننامه بودجه سال آینده مطرح شود. وی با بیان اینکه مالیات باید تغییر جهت داشته باشد، گفت: اختصاص معافیت به بخشهایی که نباید مالیات دهند باعث میشود تا هدایت و حمایت یارانهای از مردم صورت گیرد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی عنوان کرد: معتقد هستم میزان فرار مالیاتی بالاست، گردش مالی را در بانک مرکزی میبینیم و افرادی که هویت تجاری ندارند مبالغ کلانی را جابه جا میکنند، باید به سمت این برویم که اطلاعات برخط باشد تا با همکاری سازمان مالیاتی و بانک مرکزی هماهنگیها بسرعت صورت بگیرد تا شامل تورم نشود و ارزش آن کم شود.
همتی با اشاره به اینکه ۸۰ درصد مردم وضع مالی خوبی ندارند بنابراین نباید ما روی آنها فشار مالیاتی قرار دهیم، گفت: رئیسجمهور به ماده ۱۶۹، بسیار اعتقاد دارد و بدرستی بر اجرای کامل آن تأکید دارد چرا که شفافیت اقتصادی و مالی را به دنبال دارد و همه بخشها از جمله اخذ مالیات را عادلانه میکند.وی ادامه داد که با طرح پیشنهاد رشد یک واحد درصدی سهم درآمدهای مالیاتی بهصورت سالانه میتوان امیدوار شد که در طی چند سال آینده میزان سهم مالیات از اقتصاد کشور به 10 درصد برسد.
ضربالاجل برای سند تحول
وی بیان کرد: تصویر دقیقی از وضعیت مالی و درآمدی مردم نداریم طبق قانون مالیاتی باید پایههای اطلاعاتی و حکمرانی داده در کشور داشته باشیم، اجرای ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم در کنترل تورم و نرخ ارز و توسعه کشور کمک میکند، برگزاری جلسهها و همکاریها در این زمینه ضروری است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی با تأکید بر اینکه در کشورمان گردش مالی و نقدینگی عظیمی وجود دارد، گفت: سهم ما در تولید ناخالص ملی پایین است باید این تولید افزایش پیدا کند مالیات نباید باعث رکود اقتصاد شود نباید فشار به مشاغل خرد وارد شود در حالی که بعضی از افراد فرار مالیاتی دارند، از طریق سامانهها میتوانیم این افراد را شناسایی کنیم باید اسناد مستند باشد. سازمان امور مالیات به مدت یک ماه فرصت دارد تا مطالبات را در قالب سند تحول ارائه کند. به گفته وی، ۶۷ درصد از حقوق کارمندان از مالیات تأمین میشود.
بــــرش
مالیات ۹۰درصد مشاغل زیر ۲۰ میلیون
رئیس سازمان امور مالیاتی کشور نیز در این مراسم بر دریافت عادلانه مالیات تأکید کرد و گفت: شرکتهای بزرگی با دهها هزار میلیارد تومان گردش مالی، مالیات پرداخت نمیکنند، حاکمیت باید کمک کند تا مالیاتستانی عادلانه انجام شود. سید محمد هادی سبحانیان افزود: حرکت پرشتابی در سازمان مالیاتی صورت گرفته است تعامل با مؤدیان و گرهگشایی در نظام مالیاتی و همراهی مدیران بدنه سازمان مالیاتی را شاهد هستیم. به گفته سبحانیان، ۷۳ درصد از مالیات مشاغل صفر و ۹۰ درصد مشاغل زیر ۲۰ میلیون بوده است.وی بیان داشت: رشد درآمدهای مالیاتی [امسال] به میزان [مدت مشابه] سال گذشته بود و متعهد هستیم به تکلیف خود در بودجه اهتمام ویژه داشته باشیم و شناسایی مؤدیان جدید و فراریان مالیات منابع مالیاتی را محقق کنیم.رئیس سازمان امور مالیاتی کشور با تأکید بر کاهش مداخلات انسانی و افزایش حسابرسیهای اینترنتی گفت: از سال ۱۴۰۰ باید سامانه مؤدیان اجرایی میشد که به تعویق افتاده بود که در زمستان سال ۱۴۰۲ این سامانه راهاندازی شد و به صورت تدریجی اجرایی شد این سامانه جزو نمونههای نادر در کشور است، در صورتی که کامل اجرایی کنیم منافع زیادی برای حکمرانی اقتصادی کشور خواهد داشت.