زینب صفری
خبرنگار

چندی پیش بود که دولت رسماً میزان خرید تضمینی گندم را برای سال زراعی 1404-1403،‌ 20‌ هزار و 500 تومان تعیین کرد. این در حالی است که در سال زراعی قبل (1403-1402) این میزان 17 هزار و 500 تومان بود. به همین دلیل می‌توان گفت دولت چهاردهم میزان خرید تضمینی این کالای اساسی را 17 درصد افزایش داده است تا از این طریق کشورمان بتواند به خودکفایی این کالای اساسی تداوم بخشد.
از طرف دیگر گزارش‌ها حاکی از آن است که میزان خرید تضمینی گندم از کشاورزان تاکنون به بیش از 12 میلیون تن رسیده که برای این میزان دولت باید 210 هزار میلیارد تومان پول به کشاورزان پرداخت کند.
این در حالی است که مجلس در بودجه 1403 خرید تضمینی حدود 5/11 میلیون تن گندم از کشاورزان را پیش‌بینی کرده بود که برای این میزان طبیعتاً دولت چهاردهم باید 200 هزار میلیارد تومان پول به کشاورزان می‌پرداخت. در همین خصوص و با توجه به گله گندمکاران در خصوص عدم پرداخت بموقع مطالبات آنها، غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی گفت: تاکنون ۷۵ درصد پول خرید تضمینی گندم
(161 هزار میلیارد تومان) به کشاورزان پرداخت شده است و بقیه پول کشاورزان به محض دریافت منابع، پرداخت می‌شود.
اما از طرف دیگر پور‌محمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه وعده داد که تا پایان هفته، بخش عمده مطالبات باقیمانده گندمکاران پرداخت می‌شود.
 10 استان رکورددار شدند
سهراب سهرابی گفت: براساس آخرین گزارش از سامانه شرکت بازرگانی دولتی از ابتدای فصل برداشت تا روز گذشته ۱۱ میلیون و ۹۲۵ هزارتن با ارزش ۲۱۰ همت از کشاورزان خریداری شد که نسبت به سال قبل ۱۶ درصد رشد داشته است.
وی خوزستان با یک میلیون و ۶۲۳ هزارتن، کردستان یک میلیون و ۱۶۶ هزارتن، گلستان یک میلیون و ۱۱۰ هزارتن، فارس ۹۱۴ هزارتن، کرمانشاه ۸۲۵ هزارتن، همدان ۷۰۵ هزارتن، آذربایحان غربی ۶۶۸ هزارتن، آذربایجان شرقی ۵۹۰ هزارتن، لرستان ۵۳۵ هزارتن و خراسان رضوی ۵۲۲ هزارتن را جزو ۱۰ استان برتر خرید تضمینی گندم اعلام کرد.
سهرابی ادامه داد: بنابر آمار تاکنون بیش از ۵۰۰ هزار تن بذور اصلاح شده در طبقات پرورشی، مادری و گواهی شده خریداری شده که نسبت به سال قبل رشد چشمگیری داشته است.
 مجری طرح گندم با بیان اینکه کشت گندم از اواخر شهریور آغاز می‌شود، افزود: عملیات بوجاری در مناطق مختلف آغاز شده و تدارک کود‌های شیمیایی ازته، فسفانه و پتاسه در استان‌ها وجود دارد و نامه‌نگاری‌هایی در خصوص توزیع کود‌ها صورت گرفته است.
به گفته او، طرح جهش تولید دیمزار‌ها در سطح ۶ میلیون هکتار در استان‌ها آغاز شده و اکنون عملیات تأمین سوخت ادوات و ماشین‌آلات شروع شده است.
سهرابی با بیان اینکه قیمت تضمینی گندم نان ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان و گندم دروم ۲۱هزارتومان تعیین شده است، گفت: پروژه‌های ضریب خودکفایی تنظیم شده و در حال ابلاغ به استان‌هاست.
گفتنی است گندم ۳۶ درصد کالری روزانه مردم را تأمین می‌کند و ۴۰ درصد امنیت غذایی کشور وابسته به گندم است. بر اساس آمار، بین نرخ تضمینی و میزان خرید از کشاورزان رابطه مستقیمی وجود دارد.  میزان خرید تضمینی گندم از 7/4 میلیون تن در سال ۱۴۰۰ به 12 میلیون تن در سال‌جاری رسیده که رشدی 43 درصدی در این خصوص را به اثبات می‌رساند. از طرف دیگر در سال زراعی 1400-1399 نرخ خرید تضمینی تنها 5 هزار تومان بود که این میزان برای سال زراعی آینده (1404-1403) به 20 هزار و 500 تومان رسیده که حاکی از رشد 310 درصدی نرخ خرید تضمینی گندم است.
 در تبصره‌های یک و 3 قانون خرید تضمینی محصولات اساسی درباره تعیین قیمت مناسب تأکید شده «وزارت جهاد کشاورزی موظف است قیمت خرید تضمینی را با رعایت هزینه‌های واقعی تعیین کند و ضرر و زیان احتمالی موضوع این قانون را از منابع مالی خود تأمین کند».

بی‌نیازی از واردات
در همین خصوص علیقلی ایمانی با تأکید بر اینکه ایران از واردات گندم بی‌نیاز شده است، اظهار داشت: تأمین به‌موقع و کافی نهاده‌های کشاورزی، آموزش بهره‌برداران، تأمین بذر اصلاح شده و قیمت‌گذاری معقول و منصفانه از جمله شاخصه‌هایی است که به حفظ و استمرار خودکفایی گندم کمک می‌کند. وی اظهار امیدواری کرد با برنامه‌ریزی و اتخاذ تدابیر دقیق توسط معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی خودکفایی ایران در گندم مستمر و مداوم باشد. مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران در پاسخ به این پرسش که چرا قیمت گندم تولیدی گلستان به دلیل مرغوبیت و برخورداری از پروتئین و گلوتن بیشتر با دیگر نقاط کشور متفاوت نیست، توضیح داد: گرچه کیفیت بالای گندم در استان گلستان غیرقابل انکار است اما این مسأله در سایر استان‌ها هم وجود دارد.
ایمانی با بیان اینکه در حال حاضر میزان پروتئین ۷۰ درصد گندم تولیدی کشورمان بالای ۱۲ درصد است، تصریح کرد: متوسط پروتئین گندم در کشور به ۱۳ درصد رسیده و از سویی دیگر گندم مرغوب، افزون ‌بر گلستان در استان‌هایی همچون خوزستان، کرمانشاه، فارس و آذربایجانات نیز تولید می‌شود.