مسعود پزشکیان در مراسم سوگند ریاست جمهوری مهمترین راهبردهای دولت در زمینه سیاستهای داخلی و خارجی را تشریح کرد
منشور دولت وفاق ملی
مسعود پزشکیان روز گذشته به عنوان نهمین رئیسجمهوری اسلامی ایران سوگند یاد کرد تا در چهار سال آینده، پاسدار قدرتی باشد که ملت ایران به عنوان امانتی مقدس به وی سپردهاند. پاسداری از این قدرت، فراز پایانی سوگندنامهای است که در قانون اساسی آمده و پزشکیان روز گذشته در کنار حجتالاسلام محسنی اژهای در مجلس شورای اسلامی آن را قرائت کرد. رئیس جمهور پزشکیان همچنین قسم یاد کرد، در برابر این قدرت که ملت به او سپرده است «همچون امینی پارسا و فداکار نگاهدار» باشد «و آن را به منتخب ملت پس از خود» بسپارد. با ادای سوگند و برگزاری مراسم تحلیف در مجلس شورای اسلامی، یک فرایند تقریباً 50 روزه به پایان رسید؛ فرایندی که از حادثه سقوط بالگرد شهدای خدمت آغاز شد، با ثبت نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و اعلام تأیید صلاحیتها دنبال شد و درنهایت با رقابت نفسگیر نامزدها و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در دو دور، دیروز قدرت ریاست جمهوری تمام و کمال به منتخب ملت ایران در انتخابات 15 تیرماه منتقل شد. خدمتگزار جدید ملت ایران سوگند ریاست جمهوری را در جایی یاد کرد که خود سابقه 5 دوره نمایندگی مردم تبریز را نیز در آن دارد. حالا او دوره خدمت خود در جمهوری اسلامی ایران را نه در مجلس شورای اسلامی، بلکه در سطحی بالاتر و به عنوان دومین مقام کشور پس از مقام معظم رهبری دنبال خواهد کرد. نکته اینجاست که اگر مسعود پزشکیان تا پیش از اعلام نتایج دور دوم انتخابات صرفاً نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی بود، حالا او نماینده همه ملت ایران، بویژه در مواجهه با دولتها و قدرتهای خارجی است. پزشکیان حالا نماد جمهوریت و انتقال مسالمتآمیز قدرت است. برهمین اساس است که نهمین رئیسجمهور ایران، دولت خود را «دولت وفاق ملی» نامید. پزشکیان در نطق مراسم تحلیف خود، وفاق ملی را اینطور تعریف کرد: «دست برداشتن از اختلافاتی که جز بر پایه نفسانیت شکل نگرفته و دست در دست هم نهادن برای دستیابی به (اهداف سند) چشمانداز. مگر مردم ما در این انتخابات چیزی جز این خواستهاند؟» بخشهای دیگر نطق رئیس جمهور پزشکیان نیز اشارات مکرری به ضرورت پایان رقابتها، ختم اختلافها و تأکید بر آغاز همکاریها داشت. او همچنان که در مراسم تنفیذ نیز بیان کرده بود، دیروز بر ضرورت همکاری و همگرایی قوای دیگر برای حل مشکلات کشور و اتخاذ بهترین تصمیمها برای سعادت ملت ایران تأکید کرد. بویژه اینکه براساس تأکید رئیس جمهور پزشکیان، اهداف ملت ایران که در این انتخابات بر آن صحه گذاشتهاند، چیزی جز اهداف مقرر در سند چشمانداز بیست ساله نیست و از آنجا که این سند، متنی قانونی است، نمیتواند مورد اختلاف در کشور باشد. پزشکیان روز گذشته درحالی به عنوان نهمین رئیسجمهوری اسلامی ایران سوگند یاد کرد که بنا به اظهارات او، انتخابات 8 و 15 تیرماه، چیزی جز «فرصت وقوف به شرایط خطیر کشور و دشواریهای زندگی مردم، فرصت شنیده شدن صدای همه آحاد ملت و خواست آنان برای تحول و تغییر، فرصت خلق امید و وفاق برای عبور از تنگناها و فرصت اصلاح برخوردهای ناپسند قدرتمندان جهان با مردم دلاور ایران» نبوده است. دولت وفاق ملی که در عین حال چهاردهمین دولت جمهوری اسلامی ایران نیز هست، به نوبه خود فرصتی برای بهرهمندی از این فرصتها خواهد بود. به عبارت دیگر، دولت چهاردهم که نماد وفاق ملی خواهد بود، عزم خود را برای استفاده از فرصتهایی جزم خواهد کرد که ملت ایران با انتخاب خود خلق کرده است و پزشکیان، همچنان که نطق روز گذشتهاش در مقابل مقامهای داخلی و میهمانان خارجی نشان داد، کاری جز پاسداری از این امید خلق شده و فرصتهای آفریده شده نخواهد داشت؛ امید و فرصتی که با رأی مردم و کنش میلیونها ایرانی ایجاد شده است. ضمن اینکه او در مسیر پاسداری از این امید، بر پاسداری و حفظ کرامت ایرانیان بویژه زنان نیز تأکید کرد. این بخش از نطق رئیس جمهور پزشکیان مبنی بر اینکه «باید به عزت، کرامت و حرمت انسان بویژه نسل جوان و زنان و دخترانی که از نادیده گرفته شدن و تحقیر و تحمیل آزردهاند، بازگردیم» مؤید همین واقعیت است. بر این اساس، آنچه دیروز در مجلس شورای اسلامی برگزار شد، نه صرفاً مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید که روز پاسداشت امید و کنش تاریخی ایرانیان نیز بود، امیدی که نمیتواند بدون بازگشت امید و حفظ کرامت ایرانیان تداوم یابد.
رئیس جمهور نطق خود در مراسم تحلیف را «با سلام و ادب به مردم بزرگ ایران، نمایندگان محترم مردم، سران و نمایندگان کشورهای دوست ایران در سراسر جهان» آغاز کرد. او با بیان اینکه انتخابات فرصتی نو برای ایران و جهان گشود، فرصتها را اینطور صورت بندی کرد: فرصت وقوف به شرایط خطیر کشور و دشواریهای زندگی مردم، فرصت شنیدن صدای همه آحاد ملت و خواست آنها برای تحول و تغییر، فرصت اصلاح رویکردها و رویههای ناکارآمد در حکمرانی، فرصت خلق امید و وفاق برای عبور از تنگناها و بحرانهای پیچیده پیشرو و فرصت اصلاح برخوردهای ناپسند قدرتمندان جهان با مردم دلاور ایران.
دولت وفاق ملی
رئیسجمهور با بیان اینکه فرصت برآمده از انتخابات، میدان جدید همراهی و همکاری ملی در درون حکومت، میان حکومت و جامعه و درون جامعه است، تصریح کرد: دولتی که با رأی اعتماد نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی عهدهدار مسئولیتهای اجرایی خواهد بود، «دولت وفاق ملی» است؛ دولتی که خود را دولت همه ملت ایران، موظف به تأمین حقوق شهروندی همه ایرانیان و ملتزم به اولویت منافع ملی بر هر امر دیگر است. مسعود پزشکیان محور همگرایی را التزام به قانون اساسی، سند چشمانداز و سیاستهای کلی مصوب مقام معظم رهبری برشمرد و افزود: آنچه امروز نیاز داریم، بازخوانی چشمانداز و طراحی راهکارها بر اساس سیاستهای کلی برای دستیابی به ویژگیهایی است که سند چشمانداز برای جامعه ایران ترسیم کرده است.
نفی اختلاف از سوی رئیسجمهور
رئیسجمهور در ادامه با برشمردن برخی از اصول و اهدافی که سند چشمانداز برای کشور ترسیم کرده است، تأکید کرد: انتخابات چهاردهم نشان داد که مردم ما تنها خواهان دستیابی به همین اهداف هستند.
پزشکیان با طرح این سؤال که پس اختلاف ما بر سر چیست، ادامه داد: مگر نشانه ولایتمداری و التزام عملی به قانون اساسی، چیزی جز کوشش مشترک برای احترام به این خواستههای ملت است؟ وفاق ملی یعنی دست برداشتن از اختلافاتی که جز بر پایه نفسانیات شکل نگرفته و دست در دست هم نهادن برای دستیابی به این چشمانداز.
رئیسجمهور با طرح پرسش دیگری مبنی بر اینکه مگر مردم ما در این انتخابات چیزی جز این خواستهاند، اضافه کرد: باید به مردم ایران، به زنان، جوانان و قومیتها به عنوان فرصتهای بینظیر ملی بنگریم و این فرصتها را بالنده کنیم، آنان میتوانند راههایی نو برای حل مشکلات مزمن کشور ارائه دهند. باید فرصت حضور و مشارکت را برای کسانی که تاکنون در حاشیه بودهاند، فراهم کنیم. رئیسجمهور در ادامه گفت: مردم، صرفنظر از سلیقه، قومیت، مذهب و جنسیت، محور توسعه کشورند و خردمندی و دوراندیشی در حکمرانی پایههای پیشرفت و اعتلای کشور و مردم است. باید به عزت، کرامت و حرمت انسان بویژه نسل جوان و زنان و دخترانی که از نادیده گرفته شدن و تحقیر و تحمیل آزردهاند، بازگردیم.
پزشکیان با بیان اینکه فرصت پیشروی ما فرصت تغییر و اصلاح و پاسخ به ضرورتهای تازه است، تصریح کرد: حرکت در مسیر خواست ملت و انجام اصلاحات رویکردی، ساختاری و رفتاری در آن جهت به سود همه است. در این مسیر همه برنده هستند و هیچ بازندهای وجود ندارد.
من به آینده امیدوارم
رئیس جمهور با بیان اینکه من به آینده امیدوارم، گفت: گرچه گزارشهای کارشناسی، وضعیت امروز کشور را پیچیده و دشوار نشان میدهد و همه ما شاهدیم که زندگی و معیشت مردم با سختیهای فراوانی مواجه است، اما بیگمان، توکل به قدرت لایزال الهی و توانمندیهای ایران عزیز و بویژه ظرفیت انسانی مردم فهیم این مرز و بوم، عبور از هر چالشی را امکانپذیر میسازد.
ترسیم اصول سیاست خارجی
رئیسجمهور گفت: من به پشتوانه مردم، با حمایت مقام معظم رهبری و با ایجاد اجماع میان همه ارکان و جناحهای سیاسی کشور، قاطعانه و شرافتمندانه از عزت و منافع ایران و از حقوق ملت در صحنه بینالمللی پاسداری خواهم کرد.
پزشکیان، تأمین منافع ملی، پاسداری از امنیت مردم، توسعه اقتصادی کشور و بهبود کیفیت زندگی مردم در چهارچوب سه اصل «عزت، حکمت و مصلحت» را مهمترین اهداف سیاست خارجی دولت خود عنوان کرد و افزود: برای رسیدن به این اهداف، «تعامل سازنده و متوازن با جهان» و احقاق حقوق مردم سرلوحه کار دولت قرار خواهد گرفت.
وی همچنین اولویت سیاست خارجی دولت خود را بهبود و تحکیم روابط با کشورهای همسایه عنوان و تأکید کرد: دولت من خواهان یک «منطقه قوی» خواهد بود؛ منطقهای که در آن همه کشورهای همسایه بتوانند با همافزایی برای توسعه اقتصادی، پیشرفت و بهبود زندگی نسلهای آینده گامهای مشترک بردارند.
نمیتوان برابر جنایتها در غزه سکوت کرد
وی به مسأله غزه و جنایتهای رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین اشاره کرد و گفت: هیچکس در دنیا نمیپذیرد که رئیس رژیمی که در غزه با زنان و کودکان میجنگد و بر سر آنها بمب میریزد، مورد تشویق و حمایت قرار گیرد.
پزشکیان گفت: ما خواهان جهانی هستیم که در آن مردم سرفراز فلسطین از چنگ اشغال و ظلم و اسارت و نسلکشی رها شده باشند و رؤیاهای هیچ کودک فلسطینی زیر آوارهای خانه پدری مدفون نماند.
تعادل و توازن در سیاست خارجی
رئیسجمهور با بیان اینکه دولت من با ایجاد «تعادل» و «توازن» در روابط خارجی، منافع ملی و نیازهای صلح و امنیت منطقه و جهان را پیگیری خواهد کرد، تأکید کرد: ما قدر دوستان روزهای سختمان را خواهیم دانست؛ با بازیگران نوظهور در جنوب جهانی روابطمان را تحکیم خواهیم کرد، برای تثبیت دوستی و مودت با همسایگان شرقی و حوزه فرهنگی فارسیزبان، تلاش خواهیم کرد، کشورهای غربی را به درک واقعیتها و ایجاد روابط مبتنی بر احترام متقابل و جایگاه برابر فرا میخوانیم و آمادهایم مدیریت تنش با دولتهایی که هنوز شأن و جایگاه ایران را درک نکردهاند، گفتوگو کنیم.
پزشکیان تصریح کرد: من «عادیسازی روابط اقتصادی و تجاری ایران با جهان» را حق مسلم مردم ایران میدانم و برای رفع تحریمهای ظالمانه از پای نخواهم نشست.
وی با بیان اینکه دولت من هرگز تسلیم زورگویی، فشار و استانداردهای دوگانه نخواهد شد، ادامه داد: تجربه بیش از دو دهه مذاکره با ایران باید دولتهای طرف مذاکره با ایران را به این درک رسانده باشد که ما پایبند به تعهداتمان بودیم و خواهیم بود؛ ولی مردم، رهبری و نظام سیاسی ایران به فشار و زیادهخواهی پاسخ نمیدهند. با مردم ایران باید با زبان احترام و تکریم صحبت کرد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه ایران همواره در سمت درست تاریخ و انسانیت ایستاده است، افزود: ما به دنبال آرامش و ثبات در منطقه و جهان و پیشرفت و رفاه برای مردم ایران و منطقه هستیم. بیایید با هم از نگرانیها و نارضایتیهای مردمان خود کم کنیم.
قالیباف: حمایت مجلس از دولت در مسیر خدمت
رئیس مجلس نیز با بیان اینکه امروز شروع دوره جدید و پرافتخاری از انقلاب اسلامی است، گفت: مجلس تمامی ابزارهای خود را برای حمایت از دولت در مسیر خدمت به مردم به کار میگیرد. محمدباقر قالیباف تصریح کرد: امروز روزی تاریخی است، روزی که نه تنها دکتر پزشکیان به عنوان رئیس جمهور ایران برای خدمت به مردم قسم میخورد بلکه ما نیز متعهد میشویم که برای پیشرفت و اعتلای کشور و تأمین رفاه مردم و تحقق آرمانهای انقلاب اسلامی، قوه مجریه را یاری کنیم.
رئیس قوه قضائیه هم با بیان اینکه انتخابات در کمال آرامش، امنیت، رقابت و سلامت برگزار شد، اظهار کرد: رئیس جمهور باید از آزادی و حرمت اشخاص و حقوق که قانون اساسی برای ملت شناخته است، حمایت کند و در حراست از مرزها و استقلال سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور از هیچ اقدامی دریغ نورزد. حجتالاسلام محسنی اژهای افزود: همان گونه که رهبر فرزانه انقلاب فرمودند، قوه قضائیه در هر نقطه که لازم باشد، در کمک به دولت حضور فعال خواهد داشت .