پنجمین نخست وزیر انگلیس طی ۶ سال اخیر با یک انتخابات زودهنگام راهی داونینگ استریت می شود
جزیره به دنبال ثبات
آرزو نوروزجم
خبرنگار
«اکنون زمان آن است که بریتانیا آینده خود را انتخاب کند»، این جملهای بود که نخستوزیر محافظهکار بریتانیا چند هفته قبل، زیر باران شدید بهاری در پلاک شماره 10 خیابان داونینگ، خطاب به پادشاهی این کشور بر زبان آورد و درخواست کرد پارلمان منحل شود. اعلام یک انتخابات زودهنگام که سنگینی نارضایتیهای داخلی در بریتانیا و حل نشدن مسأله مهاجران غیرقانونی در مرزهای انگلیس و وجود مشکلات اقتصادی و تورم در این کشور بر سر نخستوزیری که محکوم به شکست است، سایه انداخته است. آنچه در نظام سیاسی بریتانیا مشخص شده است، نخستوزیر این کشور میتواند از اختیاراتی که قانون برای او قائل شده است، استفاده کند و انتخابات را زودتر از موعد آن برگزار کند، اختیاراتی که حالا ریشی سوناک 44 ساله از آن استفاده کرده و مهرههای بازیاش را به گونهای چیده است که آینده انگلستان به نفع او و همحزبیهایش باشد.
تحلیلگران ارشد سیاسی این کشور میگویند نظرسنجیهای موجود در این کارزار انتخاباتی حرفهای متعددی میزنند اما آنچه پرواضح است، پیشتازی حزب کارگر نسبت به محافظه کاران است، آنها با 20 امتیاز نسبت به محافظه کاران برتری دارند و اصلاحات بریتانیا در رتبه سوم و لیبرال دموکراتها در رتبه چهارم قرار دارند. هر چند نخستوزیر هندیتبار این کشور با کاهش چشمگیر تورم داخلی که به کمکش آمده معتقد است در انتخابات عمومی پیروز خواهد شد و آینده و اقتصاد انگلیس رو به جلو خواهد رفت، اما بررسی کارنامه 2 ساله او نشان میدهد سیاستهای شاخص او برای بهبود شرایط مانند مسأله پناهجویان در این کشور با شکست روبهرو شده است. او پیش از این وعده داده بود مهاجران غیرقانونی در انگلستان را به کشور رواندا انتقال میدهد و با مقامات آن کشور هم رایزنی کرده است، این در حالی است که حزب محافظهکار انگلیس، رقیب خود در حزب کارگر را متهم به بازگرداندن مهاجران و رایزنی با افغانستان و ایران کرده بودند. نخستوزیر میگوید که برنامههای منسجمی برای کاهش مهاجرتهای قانونی و غیرقانونی دارد و بزودی اخراج مهاجران غیرقانونی را آغاز میکند و آن را شدت میبخشد .اما استارمر متعهد شده است که در صورت پیروزی حزب کارگر، طرح رواندا را کنار بگذارد و در عوض، برای جلوگیری از قاچاق انسان در کانال مانش از قدرت و اختیارات مربوط به مقابله با تروریسم استفاده کند. سوناک البته بجز متهم کردن حزب کارگر برای سازش با طالبان و به چالش کشیدن برنامه کنترل مهاجرت کییر استارمر در نشریه ساندی تلگراف نسبت به روی کار آمدن این حزب هشدار داده و گفته است «به حزب محافظه کار برای نجات بریتانیا از دست [حزب] کارگر رأی دهید.»
اما آنچه برای نخستوزیر این کشور چالشی مهم به شمار میرود و برنامههایش برای برونرفت از این بحران بینتیجه مانده، میزان استقراض خارجی دولت انگلیس است، به رغم اعلام مرکز آمار این کشور مبنی بر کاهش نرخ تورم اما اقتصاددانان این کشور هشدار دادهاند که با نزدیک شدن به انتخابات عمومی، هر حزبی که برنده شود با چالشهای مشابهی در زمینه مالیات، هزینه و بدهی مواجه خواهد شد.
بدهیهایی که جامعه انگلیس آن را دستاورد دولت ریش سوناک میداند و اگر حزب کارگر برنده رقابت انتخاباتی 4 ژوئیه باشد، باید با تبعات و آثار ناشی از استقراض خارجی دولت سوناک دستوپنجه نرم کند.
محافظهکاران تاکنون سیصد و چهل و پنج انتخابات و ششصد و پنجاه کرسی در مجلس عوام را در اختیار داشتند. اما این حفظ قدرت باعث نشده مردم انگلیس نسبت به بقای این حزب در کشورشان اقبال نشان دهند، برخی کارشناسان معتقدند رأیدهندگان این شانس را دارند که «نه تنها یکی از بدترین دولتهایی را که این کشور تا به حال تحمل کرده است بیرون کنند، بلکه آن را با یک دولت کارگری جایگزین کنند که مشخصه آن صداقت و احترام به مناصب دولتی است، و درک درستی از مردم عادی، زندگی و میل صادقانه برای تبدیل بریتانیا به مکانی عادلانهتر و سبزتر دارند.
حالا حزب کارگر بعد از 14 سال تسلط محافظهکاران راست افراطی بر انگلستان، در آستانه پیروزی قرار دارند و اگر نتایج نظرسنجیها بر اساس آنچه تا کنون اعلام شده بماند، رخت نخستوزیری این بار بر تن منتخب این حزب خواهد رفت.