گزارش «ایران» از بازتاب سطح نمایشگاه کتاب مسقط در میان ناشران حاضر از کشورهای مختلف

فرصتی متمایز برای توسعه شبکه ارتباطی در صنعت نشر منطقه

نمایشگاه کتاب مسقط یکی از ۱۰ نمایشگاه کتاب برتر منطقه است که مزیت‌های نسبی مخصوص به خود را خصوصاً برای ناشران ایرانی دارد

مخاطبان پایدار برای ناشر چینی، وفادار به نمایشگاه مسقط
علا، ناشر چینی حاضر در نمایشگاه مسقط که این پنجمین سال حضورش در این نمایشگاه است، می‌گوید: مخاطبانش در عمان، این نشر را می‌شناسند و به‌دنبال کتاب‌هایی درباره چین و همین‌طور کتاب‌های عربی منتشرشده از سوی این نشر چینی، به این غرفه مراجعه می‌کنند. او، کتاب‌هایی را که درباره تاریخ چین منتشر می‌کند از جمله کتاب‌های مورد استقبال عمانی‌ها می‌داند و مشخصاً کتاب «فن الحرب» یا همان هنر رزم از سون تزو را پرفروش‌ترین اثر خود معرفی می‌کند. او می‌گوید: کتاب‌های کودک در عمان، خریداران بسیاری دارند خصوصاً کتاب‌هایی که به نوعی کودک را درگیر بازی کنند.
این ناشر چینی اضافه می‌کند: در نمایشگاه‌های سعودی، کویت و مسکو نیز حضور داشته و از این میان در نمایشگاه سعودی، موفقیت بیشتری کسب کرده چرا که مخاطبان توجه بیشتری به موضوعات آثار این نشر داشته‌اند.

نمایشگاه‌های موفق‌تر از مسقط برای ناشران اروپایی
برخی ناشران اروپایی اما تجربه متفاوت‌تری از این حضور دارند و اهمیت توجه خوانندگان برای آنان از زاویه‌ای دیگر مطرح است. محمد الغافری، غرفه‌دار «منشورات المتوسط» ناشر ایتالیایی می‌گوید: خیلی ها کتاب‌های مطلوب‌شان را انتخاب کرده و به‌دنبال آنها به نمایشگاه آمده‌اند. بنابراین وقت زیادی برای جست‌وجو در کتاب‌ها نمی‌گذارند و به خودشان برای آشنایی با عناوین جدید فرصت نمی‌دهند.
او تجربه‌اش را درباره موضوعاتی که بیشتر مورد توجه مشتریان عرب است این طور توضیح می‌دهد که اغلب خریداران به‌دنبال کتاب‌هایی درباره جنگ و فلسطین هستند و مسأله فلسطین به شدت مورد توجه مشتریان است. او که در نمایشگاه‌های شارجه، ابوظبی، قاهره، کویت، عراق و بیروت نیز حضور داشته، تجربه حضور در نمایشگاه کویت را جالب‌توجه‌تر از سایرین ارزیابی کرده و می‌گوید در این نمایشگاه، خوانندگان بسیاری به غرفه‌ آنها توجه داشته‌اند. همچنین معتقد است که در نمایشگاه مسقط در سال گذشته، حضور موفق‌تری داشته است.

نویسنده فرانسوی حامی فلسطین، کتاب پرفروش
 ناشر عراقی
علا الفریجی، ناشر عراقی کتابی از میشل فوکو را یکی از پرفروش‌ترین آثار خود معرفی می‌کند اما در پاسخ به این سؤال که کدام کتابش را در نمایشگاه مسقط بیش از سایر کتاب‌ها فروخته، کتاب «آن دختر دیگر» از آنی ارنو را نشان می‌دهد. ارنو، نویسنده فرانسوی برنده جایزه نوبل است که بارها حمایت خود را از کمپین جهانی برای تحریم اسرائیل و حمایت از فلسطین، اعلام کرده است.
الفریجی که تجربه حضور در نمایشگاه اردن، سعودی، قاهره و عراق را نیز داشته، معتقد است که در دو نمایشگاه قاهره و عراق به نسبت نمایشگاه عمان موفق‌تر بوده است. با توجه به اینکه روز پنجم نمایشگاه عمان، روز بازدید دانش‌آموزان پسر از نمایشگاه مسقط است، این ناشر عراقی، گزارش می‌دهد که نوجوانان بیشتر به خرید و مطالعه رمان علاقه نشان داده‌اند.
 
توجه ویژه ناشران عمانی به رده سنی کودک و نوجوان
در این میان، نگاه ناشران عمانی به بازار نشر کشورشان نیز مهم است. ناشران عمانی بسیاری در نمایشگاه مسقط حضور دارند که بخشی از آنان دولتی و برخی دیگر خصوصی هستند. از شمایل فعالیت غرفه‌های عمانی و برنامه‌ریزی‌های نمایشگاه می‌توان متوجه شد که کودکان و نوجوانان بیش از سایرین، مخاطب بازار نشر این کشور هستند و عمده تولیدات و برنامه‌ها معطوف به این رده سنی است. حضور بانوان نیز در نمایشگاه مسقط پررنگ است و بخش‌ها و برنامه‌های جالبی هم برای مادران به همراه فرزندان‌شان تدارک دیده شده است.زینب الغریبی، از غرفه‌داران یک نشر عمانی درباره این نمایشگاه می‌گوید، بیشتر مشتریان در این نمایشگاه عمانی هستند و به همین خاطر چندان نمی‌توان درباره علایق خریداران از سایر کشورهای عربی اظهارنظر کرد. اما وی تجربه حضورش در نمایشگاه قطر و امارات را موفق‌تر دانسته و می‌گوید، رمان‌ها بیشتر مورد توجه خریداران هستند، نوجوانان دختر بیش از پسران به خرید و مطالعه کتاب علاقه دارند و عموماً به رمان خواندن، تمایل بیشتری نشان می‌دهند.
 
نمایشگاه مسقط فرصتی خوب برای فعالان حوزه نشر عمان
فعالان حوزه نشر کشورمان هم حضور در این نمایشگاه را فرصتی خوب ارزیابی می‌کنند. احمد ذوعلم، مدیر آژانس ادبی «دایره مینا» که در حوزه خاورمیانه فعالیت می‌کند و تاکنون در نمایشگاه‌های بغداد، شارجه، ابوظبی، مسقط، عراق و نمایشگاه عربی استانبول حضور داشته، معتقد است در این میان نمایشگاه شارجه از حیث تعداد بازدیدکنندگان و بازار و محوریت در جهان عرب، قابل‌توجه‌تر از سایرین است با این همه، عمان، صنعت نشر بزرگی ندارد اما در حال رشد است و از این جهت نمایشگاه کتاب مسقط مجال خوبی برای شناخت فرصت‌های جدید در این بازار است.
 
همکاری محتوایی با کشورهای منطقه، فرصت‌ساز برای فروش در مسقط
طه، ناشری از کشور ترکیه نیز اولین حضورش در نمایشگاه مسقط را تجربه‌ای جذاب و ارزشمند ارزیابی می‌کند. این ناشر که غالباً در حوزه تاریخ اسلام، هنر و خطاطی فعالیت می‌کند، پیش از این در نمایشگاه شارجه و ابوظبی نیز حضور داشته و می‌گوید که مشتریان عرب، اقبال زیادی به کتاب‌های این ناشر داشته‌اند چرا که درباره دوره سلطه حکومت عثمانی بر برخی از این کشورها، کتاب‌های مهمی حاوی اسناد موجود در ترکیه به چاپ رسانده است.این ناشر که کتاب‌های نفیسی را در قطع‌ها و چاپ‌های بزرگ حاوی عکس‌ها و اسناد منتشرنشده، به نمایشگاه مسقط آورده، می‌گوید: «نشر ما ذیل نهاد همکاری‌های اسلامی قرار دارد که عمان نیز عضو آن است. به همین خاطر ما کتاب‌هایی مرتبط با عمان در دوره عثمانی داریم.» تاریخ اورشلیم، مسجدالاقصی، اردن و یمن در دوره عثمانی نیز همراه با تصاویر و اسناد توسط همین انتشارات به چاپ
 رسیده است.