تردید و دودلی اروپاییها مسألهساز است
تحلیل 5
اندرس فوگ راسموسن
دبیرکل
سابق ناتو
در نخستین هفته از سال سوم ورود ارتش روسیه به اوکراین، این فرضیه بیش از پیش بر زبانها جاری است که شکست نهایی کییف بسیار نزدیک مینماید و آنچه میبینیم آخرین قطرات مقاومت اوکراینیهاست؛ با این حال این فقط کم شمردن بالقوهای است که دنیای غرب در تعیین سرنوشت این جنگ دارد؛ دنیایی که اگر اوکراین را واقعاً تجهیز کند، این کشور پرچم سفید را برنخواهد افراشت. این امر مستلزم آن است که اولاً امریکا توجه وسیع قبلیاش به اوکراین را دیگر بار به مرحله اجرا بگذارد و ثانیاً سران کشورهای بزرگ اروپای غربی در ادعای خود در زمینه لزوم تجهیز تسلیحاتی و اقتصادی کییف جدی و سختکوش باشند.
امروز نه تنها بخشی از سلاحهای مورد نیاز اوکراین برای ادامه ایستادگی در جنگ با روسها در دسترس آن نیست بلکه هیچ کس حاضر نیست به آنها تضمین بدهد که در صورت پیروزی بودجه عظیم بازسازیهای ضروری در سطح کشور را به دست آنها برساند. میزان تردید و دودلی سران کشورهای اروپای غربی در دور جدید کمکرسانیهای نظامیاش به اوکراین به حدی رسیده که اینک ارتش این کشور از برخی سلاحهای اولیه و بدیهی نیز برای دفاع از خود بیبهره است و به همین سبب هر روز خاکریزهای تازهای را به دشمنان روسی خود میسپارد. درست است که اروپای غربی از ضعف در ساختارهای نظامیاش رنج نمیبرد و ارتشهای پر و پیمانی دارد اما آنقدر هم تسلیحات و مهمات ذخیره شده و سلاحهای انباشته از قبل ندارد که مکرراً به اوکراین ارسال کند و امنیت خودش را قربانی حفظ کییف نخواهد کرد، بخصوص که از نظر انگلیس، آلمان و فرانسه بدخواه اصلی آنها روسیه است و برای تقابلی جانانه با لشکر این کشور باید انبوهی از سلاحهای متنوع داشت.
با این حال 9 ماه باقیمانده از سال 2024 زمانی است که اروپا باید تکلیفش را در ارتباط با اوکراین مشخص و این مقوله را نهایی کند. سه وجه بر این قضیه مترتب است؛ یکی دادن گارانتیهای طولانیمدت امنیتی و نظامی به اوکراین، دیگری بخشیدن عضویت رسمی در اتحادیه اروپا به این کشور و سپس اهدای عضویت تام و تمام در ناتو به دولت کییف. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین که در هنگامه جنگ این کشور با روسیه انواع تردیدها و عدم استحکامها را در رفتارهای خود بروز داده، با پذیرش ضروری بودن نیازهای فوق، از سران ناتو خواسته است کارگروهی حاذق را مأمور تحقق این موارد کنند و نظرات مشورتی لازم را به وی بدهند. تابستان گذشته هم در اجلاس «گروه هفت» در ویلنیوس، پایتخت لیتوانی مقرر شد با مشارکت چند کشور زیرساختهای امنیتی جدیدی برای اوکراین طراحی و تعبیه شود و هم در این ارتباط و هم در مورد بازسازی فیزیکی اوکراین که در جریان جنگ آسیبهای شدیدی دیده، بحث و تبادل نظر بین مسئولان ناتو و اوکراین و کشورهای کمککننده برقرار است. البته این روند دیربازده است و آنچه میتواند در کوتاهمدت پایههای به لرزش افتاده کییف را قوام بخشد، عضویت یافتن رسمی اوکراین در ناتو است. چیزی که دولتهای بزرگ اروپای غربی با دست روی دست گذاشتن و نگاهی تردیدآمیز به آن ثابت کردهاند که اجماع و اطمینان مورد نظر را در این خصوص ندارند. کافی است آنها دریابند استمرار دودلیهایشان روسها را به وسعت بخشیدن تهاجمهای خود به این و آن تشویق خواهد کرد و ناامنی را به سطح گستردهتری از اروپا تعمیم خواهد داد، به همین خاطر است که سوئد و فنلاند در دو،سه سال اخیر نهایت تلاش خود را به کار گرفتند تا زیر چتر امنیتی ناتو بروند و حالا به درست یا غلط احساس امنیت بیشتری میکنند.