با پیوستن شاخه نظامی فتح به مقاومت فلسطین، الگوی عملیات تاریخی «سیف القدس» تکرار می‌شود
دوباره «وحدت میدان‌ها»
همزمان با یورش نظامیان اشغالگر به کرانه باختری و شهادت چند شهروند فلسطینی به دست نیروهای صهیونیست، گردان‌های«شهدای الاقصی»، شاخه نظامی جنبش فتح از تشکیل شورای فرماندهی یکپارچه نظامی میان تمام گروه‌های مقاومت خبر داد.
امیر فرشباف
خبرنگار
همزمان با یورش نظامیان اشغالگر به کرانه باختری و شهادت چند شهروند فلسطینی به دست نیروهای صهیونیست، گردان‌های«شهدای الاقصی»، شاخه نظامی جنبش فتح از تشکیل شورای فرماندهی یکپارچه نظامی میان تمام گروه‌های مقاومت خبر داد.
به گزارش شبکه الجزیره، گردان‌های شهدای الاقصی از تشکیل شورای نظامی واحدی خبر داد که شامل عناصر مقاومت با نام‌های مختلف ولی تحت یک فرماندهی مشترک برای مدیریت نبرد با اشغالگران در همه جبهه‌ها می‌شود.
این گردان در بیانیه‌ای با اعلام خبر تشکیل این شورا در فلسطین، خارج از فلسطین و اردوگاه‌های آوارگان فلسطینی، تأکید کرد تا آخرین نفس، کنار دیگر گردان‌های مسلح و دیگر گروه‌های مقاومت در یمن، عراق، لبنان و اردوگاه‌های آوارگان در خارج از فلسطین خواهد ماند. در این بیانیه از همه گروه‌های حزبی، ملی و سیاسی خواسته شد برای رویارویی با تجاوز رژیم صهیونیستی همدل و متحد شوند.
خبر پیوستن گردان‌های نظامی فتح به مقاومت اسلامی فلسطین، یکی از نگران‌کننده‌ترین اخبار برای تل‌آویو در این شرایط است که فراتر از امکان تغییر معادلات میدانی، تضمین‌کننده یکپارچگی مقاومت فلسطینی در برابر اشغالگران خواهد بود؛ رویدادی که تحقق آن، زخمی عمیق‌تر از طوفان‌الاقصی را بر پیکر دولت صهیونیستی خواهد نهاد. گفتنی است پس از محاکمه رژیم صهیونیستی در یک دادگاه بین‌المللی، این اتفاق، دومین شکست غیرمنتظره اسرائیل در روزهای اخیر بود.
«وحدت الساحات»
چگونه بازتولید می‌شود؟
عملیات «سیف القدس» در ماه می‌سال 2021 براساس یک الگوی جدید پیاده شد و در آن برای نخستین بار گروه‌های مقاومت اسلامی فلسطین، حماس و جهاد اسلامی به صورت مشترک و هماهنگ وارد کارزار نبرد با دشمن صهیونیست شدند. ایجاد اتاق‌های فرماندهی مشترک در این نبرد باعث شد تا این ستادهای کوچک، «وحدت الساحات» (وحدت میدان‌ها) لقب بگیرند. پس از «سیف القدس» که منجربه پذیرش بی‌قید و شرط آتش‌بس توسط دولت صهیونیستی شد، اعتماد به نفس گروه‌های مقاومت و توان عملیاتی آنها مضاعف و به همان میزان، آسیب‌پذیری دشمن اشغالگر نمایان شد. متعاقب این رویداد، وجه تهاجمی الگوی مبارزاتی مقاومت نیز افزایش یافت و عملیات «طوفان‌الاقصی» در اکتبر 2023 را نیز باید در امتداد این ساختار جدید ارزیابی کرد.
اما مقدم بر وجه میدانی این چهارچوب مبارزاتی جدید، باید بر جنبه‌های گفتمانی آن تمرکز کرد؛ چراکه این الگوی عملیاتی و رفتاری، برآمده از یک نرم‌افزار جدید است و آن باور عمومی به هویت «فلسطین یکپارچه» و پرهیز از اختلافات روبنایی است.
پیش از این، در دهه‌های نخستین شکل‌گیری هسته‌های اولیه مقاومت اسلامی در اواخر دهه 80 میلادی و زمانی که سازمان آزادی‌بخش فلسطین به رهبری عرفات پرچمدار اصلی مبارزه با اشغال فلسطین شناخته می‌شد، دولت صهیونیستی سعی می‌کرد از اختلاف گفتمانی فتح و گروه‌های اسلامگرا استفاده کرده و به نوعی با این تعارضات بازی کند. با این حال، چند سال بعد که عرفات در اسلو سلاحش را زمین گذاشت و شاخه زیتون را بلند کرد، فصل تازه تقابل اسرائیل با اسلامگرایی به عنوان الگوی جدید مبارزاتی و نیرویی سازش‌ناپذیر آغاز شد.
اسرائیل حتی سعی می‌کرد میان گروه‌های اسلامگرا نیز اختلاف بیفکند که عملیات سیف القدس، نقطه پایان این سیاست و مبدأ اتحاد آنها بود. با بیانیه گردان‌های شهدای الاقصی، شاخه نظامی جنبش فتح مبنی بر ضرورت پیوستگی مقاومت مسلحانه علیه اشغال نظامی فلسطین، این یکپارچگی تشدید و تجدید شد. پیش از این گروه‌های نظامی وابسته به فتح، به مثابه جریانی که ناسیونالیسم عربی را نمایندگی می‌کنند، به دلیل تمایز گفتمانی با مقاومت اسلامی فلسطین، به صورت منشعب و کم‌رمق عمل می‌کردند؛ درحالی که این پیوند نمایانگر وضعیت جدیدی است که از یک سو، برآمده از نگاه جدید به مقاومت است و از سوی دیگر، بیانگر تحولی است که معادلات میدانی را از چند جهت تغییر خواهد داد.
چرا کرانه مهم است؟
از ابتدای عملیات طوفان‌الاقصی و جنگ غزه دو موضوع درخصوص کرانه باختری به‌طور همزمان خودنمایی می‌کند؛ نخست افزایش یورش نیروهای صهیونیست به این منطقه و کشتار و بازداشت فلسطینیان ساکن کرانه و دوم، هشدارهای چندباره نهادهای امنیتی اسرائیل درخصوص وضعیت در آستانه انفجار کرانه باختری.
نقش کرانه باختری در نبرد کنونی را از چند جهت می‌توان بررسی کرد؛ از لحاظ اجتماعی، پس از جنگ، صهیونیست‌ها ورود ساکنان کرانه را به اراضی اشغالی برای کار، ممنوع کردند. این اقدام دولت صهیونیستی با هدف تحمیل یک تنگنای اقتصادی شدید به ساکنان کرانه باختری و قرار دادن آنها میان قحطی مصنوعی و کوچ اجباری صورت گرفته است. گفتنی است که بنابر گزارش بانک جهانی، سطح درآمد سرانه در اراضی اشغالی ۱۴ تا ۱۵ برابر بیشتر از درآمد سرانه در سرزمین‌های فلسطینی بوده و نرخ فقر در این مناطق بسیار بالا است.
به لحاظ امنیتی بارها مقامات «شاباک» و «امان» نسبت به وقوع یک انفجار غیرقابل کنترل در کرانه هشدار دادند، اخیراً نیز وزیر جنگ رژیم صهیونیستی نسبت به وضعیت امنیتی کرانه باختری اعلام خطر کرد. به گزارش روزنامه مصری «الیوم السابع» یوآو گالانت وزیر دفاع اسرائیل نسبت به وقوع انفجار در کرانه باختری هشدار داد و خواستار تنظیم شرایط کارگران فلسطینی در خط سبز شد.
علاوه بر وجوه در هم تنیده اجتماعی، اقتصادی و امنیتی، به لحاظ ژئوپلیتیک و راهبردی نیز موقعیت کرانه باختری یک موقعیت منحصر به فرد است و فعال شدن این جبهه می‌تواند ورق معادلات نبرد را برگرداند. تسلط نیروهای مقاومت بر ارتفاعات مشرف بر دشت مسطح در سمت غرب - که مهم‌ترین محورهای مواصلاتی اسرائیل و فرودگاه‌های بین‌المللی و صنایع سنگین و گلوگاه‌های اقتصادی را در بر دارد - می‌تواند عمق سرزمین‌های اشغالی را تبدیل به هدف مشروع نیروهای یکپارچه مقاومت کند و سرنوشت سیاسی جنگ را طور دیگری رقم بزند.