فائزه سادات یوسفی
خبرنگار

امریکای جنوبی که در نظام بین‌الملل از آن به عنوان حیاط خلوت امریکا یاد می‌شود، روزگاری است که به دلیل بازی نکردن در زمین بازی ایالات متحده، در اولویت‌های پروژه‌های خارجی کاخ سفید قرار گرفته است. ده‌ها سال تلاش برای کودتا، براندازی، تحریم و برچسب‌گذاری روی حکومت‌های ضد‌امپریالیستی، تنها ‌گوشه‌هایی از اقدامات امریکا در جهت بازنشانی اوضاع جمعی امریکای‌لاتین به دوران سنتی سلطه محسوب می‌شود.
در این روزهای پس از 7 اکتبر و عملیات طوفان‌الاقصی، تحولات معطوف به تعیین رئیس‌جمهور جدید آرژانتین ظرفیت مناسبی برای نفوذ کاخ سفید در پهنه امریکای‌لاتین و زمینه‌سازی در جهت عقبگرد به دوران استعمار و شروع استعماری نوین فراهم کرده است. بر همین اساس بود که بعد از پیروزی خاویر میلی در رقابت‌های ریاست جمهوری آرژانتین، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا ضمن تأکید بر لزوم توسعه روابط، خود را مشتاق همکاری‌های مشترک دو کشور نشان داد.

یک پوپولیست تمام‌عیار
خاویر میلی از حزب راست افراطی ملقب به «ترامپ آرژانتینی» و یک پوپولیست دارای عقاید و ایده‌های جنجالی، چون جایگزینی دلار با پول ملی (پزو)، فروش آزادانه اسلحه و فروش قانونی اعضای حیاتی بدن است. میلی توانست در رقابت‌های انتخاباتی، یک پیروزی قوی‌تر از حد انتظار را به دست آورد و در 10 دسامبر قرار است، سکان دومین اقتصاد بزرگ امریکای جنوبی را در دست بگیرد.
آن‌طور که مشهود است، کپی‌برداری از ایالات متحده در سیاست و در یک کلام تمام شئون حاکمیتی، راهبرد محوری او برای دوران ریاست جمهوری است. نخستین سفر او به ایالات‌متحده هم مؤید این موضوع بوده و هم تردیدهایی را در سرانجام تندروی‌های او برانگیخته است. او در حالی راهی این سفر شد که تنها یک هفته از پیروزی او در انتخابات می‌گذرد. میلی که به معنای واقعی کلمه به‌طور ضرب‌الاجلی به امریکا سفر کرده، کوشیده است با تقلید از کاخ سفید، نمونه‌ای بولد شده در امریکای‌لاتین در حمایت از رژیم صهیونیستی باشد.
این سیاستمدار آرژانتینی با ورود به نیویورک به مقبره یک خاخام معروف یهودی ادای احترام کرد و سپس در ضیافت ناهار با بیل کلینتون، ‌رئیس‌جمهور سابق ایالات‌متحده به گپ و گفت پرداخت. از نظر کارشناسان، دیدار با کلینتون دموکرات که عمدتاً در طرف مقابل حصار ایدئولوژیک میلی قرار دارد، بخش شگفت‌انگیزی از اولین سفر خارجی او پس از پیروزی در دور دوم انتخابات در اوایل ماه جاری بود. او در این دیدار ضمن حمایت بی‌دلیل از جنایات رژیم صهیونیستی اعلام کرد که سفارت آرژانتین را از شهر «هرتزلیا» به «قدس» منتقل خواهد کرد. جالب اینجاست که در قالب همان رفتار پوپولیستی، او با بر سر داشتن کلاه یهودی کیپا و لباس مشکی مخصوص، با همراهان خود به این سفر رفته است. میلی پس از نیویورک راهی واشنگتن شد تا با مقام‌های دولت دموکرات جو بایدن نیز دیدار کند.
سایر دیدارهای میلی در ینگه دنیا
طبق برنامه‌ای که دفتر میلی منشر کرده، او همچنین قرار است با مقامات صندوق بین‌المللی پول (IMF) نیز با هدف تشریح برنامه‌های اقتصادی که در مسیر مبارزات انتخاباتی شامل دلاریزه کردن پول رایج آرژانتین و تعطیلی بانک مرکزی آن بود، دیدار داشته باشد. این در حالی است که آرژانتین بزرگ‌ترین کشور بدهکار صندوق بین‌المللی پول است که در تلاش برای مهار تورم نزدیک به 150 درصد است. در همین راستا، کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بین‌المللی پول گفت که این صندوق بین‌المللی بسیار مشتاق حمایت از آرژانتین است و این کشور می‌تواند کاندیدای دریافت کمک مالی از طریق صندوق مقاومت و پایداری (RST) باشد.
 
تن‌پوش گشاد حمایت از اسرائیل
در مجموع، رفتار رئیس‌جمهور جدید آرژانتین این پیام را می‌رساند که حمایت شدید از اسرائیل در اولویت برنامه‌های سیاست خارجه این کشور قرار دارد. البته به نوشته بلومبرگ، این ژست‌های نمادین، ریشه در باورهای جدید میلی دارد. به گفته یکی از نزدیکان رئیس‌جمهور منتخب آرژانتین، وی در حال گرویدن به یهودیت است و روز شنبه در یک مراسم یهودی در بوئنوس‌آیرس شرکت و در آنجا یک خاخام برای او دعای خیر (از رسومات یهودیان) کرد. اما هنوز مشخص نیست میلی که دارای دین مسیحیت کاتولیک است، چه زمانی را برای تغییر دین انتخاب کرده است.
از طرفی، به نظر می‌آید که رئیس‌جمهور جدید آرژانتین بسیار تمایل دارد، با سنجاق کردن خود به سیاست‌های امریکا بویژه سیاست‌های تهاجمی چون حمایت از رژیم صهیونیستی، خود را مشمول حمایت‌های امریکا و برخی سازمان‌های بین‌المللی چون صندوق بین‌المللی پول کند و در این راستا، مزیت‌هایی را به زعم خود در عرصه جهانی کسب کند. این در حالی است که باقی کشورهای امریکای‌لاتین که اتفاقاً در مسیر حذف دلار قرار گرفته‌اند، حامی فلسطین بوده و علیه اقدامات نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در بمباران غزه و برای آنچه «حذف حماس» نامیده می‌شود، موضع گرفته‌اند.
در همین راستا اوایل این ماه، گوستاوو پترو رئیس‌جمهور کلمبیا، پس از آنکه مقامات اسرائیلی برخی از اظهارات وی را یهود‌ستیزانه خواندند، تهدید کرد که روابط دیپلماتیک خود را با رژیم صهیونیستی به حالت تعلیق در خواهد آورد، در حالی که گابریل بوریچ رهبر شیلی، سفیر خود را به طور موقت از دولت جعلی صهیونیستی در اعتراض به حمله این کشور در غزه خارج کرد. دولت چپ‌گرای بولیوی نیز با متهم کردن اسرائیل به جنایت علیه بشریت روابط دیپلماتیک خود را با این رژیم به‌کلی قطع کرد. در این بین، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا از برزیل که گفته می‌شود، رویکرد بی‌طرفانه‌تری اتخاذ کرده از واکنش اسرائیل انتقاد کرده است.

 آغوش باز امریکا برای میلی
در سوی مقابل نیز تدارک این سفر از سوی کاخ سفید بیانگر نیاز امریکا به یک متحد بی‌بدیل برای نفوذ در ساختار ضد امپریالیستی امریکای‌لاتین است. جایی که تحرکات شگرف آن در راستای خروج از نظام سلطه و پیوند با دیگر بازیگران فرامنطقه‌ای در این ورطه، نه‌تنها از نفوذ امریکا کاسته، بلکه صفوف متراکمی را در مقابل توسعه‌طلبی‌های امریکا در این منطقه و جهان قرار داده است. خصوصاً که سیر تعمیق روابط راهبردی کشورهای عضو امریکای‌لاتین با دشمنان استراتژیک ایالات‌متحده چون ایران و چین، زنگ خطری برای این کشور محسوب می‌شود و بارها کاخ سفید نگرانی‌های عمیق خود را در این رابطه ابراز کرده است.
اما امریکا از سوی دیگر برای آنکه بر خوش‌خیالی‌های رئیس‌جمهور جدید آرژانتین، جامه عمل نپوشاند، بدون در نظر گرفتن ترتیبات لازم برای تنظیم دیدار رؤسای جمهور، استقبال درخوری از خود نشان نداد.
در همین رابطه جان کربی هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «میلی و بایدن در حال حاضر یکدیگر را رودررو نخواهند دید، زیرا رئیس‌جمهور امریکا برای انجام پاره‌ای امور، خارج از پایتخت خواهد بود.»
به طوری کلی، مفسران عقیده دارند، چشم‌انداز حمایت از رژیم صهیونیستی انعکاسی از نتایج حمایت کشورها در قبال اوکراین را به تصویر می‌کشد. نبود دستاورد در این جنگ و در نتیجه آن پوچ بودن هر گونه عوایدی از حمایت از اوکراین در انتظار کسانی خواهد بود که پای خود را در حمایت از رژیم اشغالگر محکم‌تر می‌کنند.  هر چند که ماهیت منازعه در فلسطین اشغالی با اوکراین در تجانس قرار ندارد اما از زاویه‌ای، حامیان سیاست‌های خودخواهانه ایالات‌متحده امریکا همواره قربانی آن باقی خواهند ماند.