سیدمازیار شریف‌کیان
خبرنگار

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌گوید: دسته‌بندی درآمدی خانوارها از دهک به صدک، انجام شده، اما یارانه هیچ خانواری حذف نشده و همچنان طبق روال گذشته یارانه نقدی حدود 80 میلیون خانوار ایرانی پرداخت می‌شود. گسترش عدالت، کاهش نابرابری اجتماعی، افزایش سرمایه اجتماعی، تاب‌آوری خانوارها در برابر شوک‌های تورمی و تغذیه سالم از مهم‌ترین اهداف دولت سیزدهم در تغییرات دسته‌بندی درآمدی خانوارها از دهک‌بندی به صدک‌بندی بوده است. آن‌گونه که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده، دسته‌بندی درآمدی خانوارها از دهک به صدک در روزهای پایانی آبان ماه به اتمام رسیده و خانوارهایی که پس از اعمال صدک‌بندی، دهک آنها جابه‌جا شده است، یارانه نقدی‌شان دست نخورده باقی می‌ماند و قطع نمی‌شود.
بنابر اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دولت همچنان به 9 دهک جامعه که حالا به 90 صدک تقسیم شده‌اند، یارانه نقدی پرداخت می‌کند و قرار نیست که یارانه خانواری حذف شود. این در حالی است که قانون، دولت را موظف کرده است که تنها به 7 دهک یارانه نقدی پرداخت کند، اما دو دهک دیگر یعنی دهک‌های 8 و 9 را هم مشمول پرداخت یارانه نقدی کرده است.

تشریح جزئیات صدک‌بندی
طبق گفته وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، از این پس اگر تغییراتی در یارانه نقدی خانواری رخ بدهد بر اساس صدک‌بندی انجام خواهد شد. بدین‌گونه که دهک‌های درآمدی از بُعد خانواری خارج و به صورت نفری دهک‌بندی می‌شوند، تا این‌گونه فاصله دهک‌ها رُند و ساده شوند. در مرحله بعدی آنها را به صورت «صدک» درمی‌آورند تا تحلیل بین دهک‌ها کلی نباشد و خیلی ریزتر و دقیق‌تر مورد بررسی قرار گیرند؛ لذا هر دهک درآمدی تبدیل به ۱۰ قسمت و به عبارتی صدک می‌شود.
آن‌طور که معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است: صدک‌بندی انجام شده است؛ البته صدک‌بندی مبنای همان دهک است اما تحلیل، دقت و عدالت ما را افزایش می‌دهد. برای اینکه مردم راحت‌تر باشند دهک را تبدیل به ۱۰ قسمت کرده‌ایم اما بین مثلاً صدک ۳۱ تا ۳۹ هرچند فاصله هست اما هر دو اینها در دهک چهارم قرار دارند لذا سیاستگذاری‌های دهکی اعمال می‌شود اما نظارت‌ها، تحلیل‌ها و دقت‌ها به صورت صدکی اعمال خواهند شد.
ممکن است تعداد محدودی نیز به دهک دهم بروند که حذف بشوند (از لیست یارانه‌بگیران حذف شوند)؛ اما موضوع حذف قانونی (یارانه‌بگیران) نیست چرا که قانون می‌گوید شما می‌توانید سه دهک را (از دریافت یارانه) حذف کنید اما فعلاً این قانون اعمال نمی‌شود چون دولت اختیار دارد که آن را اعمال کند یا اعمال نکند.

مشمول شدن سه صدک دهک 10 از یارانه نقدی
علیرضا عسگریان به خبرگزاری ایسنا گفته است که پیش از این عنوان می‌شد دهک دهم درآمدی باید از دریافت یارانه حذف شود اما از این پس اگر قرار است حذفی صورت بگیرد، به صورت صدکی است. به عنوان نمونه می‌گویند سه یا شش صدک آخر از دریافت یارانه حذف می‌شوند یا اگر قرار باشد کمک‌های ویژه‌ای ارائه شود هم از این روش استفاده خواهد شد. عسگریان با مثالی در این زمینه، موضوع صدک‌بندی را شفاف‌تر کرده و گفته است که فرض کنید یک نفر الان دهک هفتم است و یارانه می‌گیرد و مشمول یارانه تشویقی کالابرگی هم شده است، حالا اگر دهک او جابه‌جا و مثلاً هشتم شود، این فرد یارانه‌اش را می‌گیرد اما دیگر مشمول خرید تشویقی و یارانه مضاعف نمی‌شود.
بنابراین، طبق گفته عسگریان، با اعمال صدک‌بندی، یارانه هیچ فردی قطع نخواهد شد و همچنان روال قبلی برقرار است.
عسگریان در پاسخ به این سؤال که بنابر اظهارات شما یعنی ممکن است فردی از دهک نهم به دهک دهم برود اما همچنان مشمول دریافت یارانه باشد، گفت: بله؛ در حال حاضر هم تعدادی از دهک دهمی‌ها را پوشش می‌دهیم (یارانه پرداخت می‌کنیم) و ممکن است با تغییر دهک، خانواری مثلاً صدک ۹۲ یا ۹۳ شوند که باز هم این صدک‌ها زیر پوشش (مشمول دریافت یارانه) هستند اما اگر از صدک ۹۲ و ۹۳ بالاتر بروند حذف می‌شوند (از دریافت یارانه حذف می‌شوند) و البته افراد دیگری جایگزین آنها می‌شوند چون فاصله دهک‌ها ثابت است یعنی یک فردی استحقاق دارد و دهک بالاتر می‌رود و کسی که استحقاق (توانایی مالی) ندارد، پایین می‌آید، اما بین دهک‌ها یعنی تا دهک نهم هر چقدر جا به جایی صورت بگیرد، یارانه‌ افراد وصل است و قطع نمی‌شود.

شاخص‌های مدنظر در صدک‌بندی خانوارها
شاخص‌های مدنظر در صدک‌بندی خانوارها برای دریافت یارانه مفصل هستند که مهم‌ترین آن بعد و ساختار خانوار است؛ اینکه خانوار چند نفره است؟ چند نفر از اعضای خانوار درآمد دارند؟ آیا آن خانوار فرزند معلول یا بیمار خاص دارد؟ و... لذا در این طرح شاخص‌های مختلفی بررسی می‌شود. همچنین شاخص دیگر بررسی تراکنش‌های بانکی افراد و حساب بانکی آنها در ابتدا و انتهای دوره، بررسی مانده حساب، سود بانکی، ساتنا، پایا و... لذا تمام حوزه و امور بانکی است. داشتن خودرو شاخص دیگری است که در طرح صدک بندی خانوارهای یارانه‌بگیر مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ البته داشتن خودرو از نظر تعداد و کیفیت و قیمت در این طرح مهم است.

برش

گسترش عدالت و رفاه اجتماعی با اجرای طرح‌های یارانه‌ای
دولت در حال پرداخت یارانه نقدی طبق روال گذشته است و در حال حاضر دولت اصرار دارد که این روال باقی بماند و به همه 80 میلیون ایرانی مشمول شده یارانه پرداخت شود. دولت همچنین به دهک‌های اول تا هفتم درآمدی نیز یارانه مضاعف 120 هزار تومانی در قالب طرح کالابرگ اعطا می‌کند.
طرح دیگر دولت، شناسایی کودکان آسیب‌پذیر ناشی از سوءتغذیه در دهک‌های اول تا هفتم و درمان آنهاست. بر این اساس وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کودکان5 تا 59 ماهه‌ای را که در این دهک‌های گفته شده با لاغری مفرط، کوتاهی قد و... شناسایی کرده و مشمول این طرح خواهند شد. کودکانی که با این عارضه‌ها مواجه بوده و در دهک‌های اول تا پنجم قرار دارند، مبلغ یک میلیون تومان در قالب طرح کالابرگ الکترونیک برایشان واریز می‌شود و آن کودکانی که در دهک‌های 6 تا 7 قرار دارند، 600 هزار تومان به مبلغ یارانه نقدی‌شان اضافه می‌شود. این طرح در قالب کالابرگ الکترونیک خواهد بود و به ازای هر کودکی که مبتلا به عارضه‌های گفته شده است، پرداخت می‌شود. در این طرح 11 قلم کالایی به 16 قلم افزایش یافته و میوه‌ها و سبزیجات را نیز شامل می‌شود.