صهیونیست ها همزمان با تشدید حملات وحشیانه به آواره کردن فلسطینیان روی آوردهاند
جنایت کوچ اجباری در غزه
به موازات تداوم و تشدید جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه به نظر میرسد، یک جریانسازی روانی و رسانهای هم علیه ساکنان این باریکه شکل گرفته که به نحوی در تلاش است با ترساندن فلسطینیان شمال غزه آنان را مجبور به کوچاندن به سمت جنوب کند. پیرو این نکته، ارتش رژیم صهیونیستی با هدف توجیه حملات خود به غیرنظامیان و مناطق مسکونی در نوار غزه مدعی شد، اعضای گردانهای عزالدین قسام در تونلها و زیر منازل غزه و همچنین در ساختمانهایی که غیرنظامیان در آن زندگی میکنند، مخفی شدهاند. لذا از فلسطینیهای ساکن در شمال نوار غزه خواسته شده خانههای خود را ترک کرده و به جنوب این باریکه بروند که در نتیجه چنین فشار روانی نوعی دودستگی در ساکنان این باریکه شکل بگیرد. در همین ارتباط گزارشهای رسانهای دیروز (شنبه) حاکی از آن بود، آویخای ادرعی، سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی از طریق حساب کاربری خود در پلتفرم X در بیانیهای که برای ساکنان شهر غزه مهم توصیف کرده، گفته بود: «از غزهایها خواسته میشود برای حفظ امنیت خود نوار غزه را به سمت جنوب باریکه غزه ترک کنند.»
حسین فاطمی
خبرنگار
به موازات تداوم و تشدید جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه به نظر میرسد، یک جریانسازی روانی و رسانهای هم علیه ساکنان این باریکه شکل گرفته که به نحوی در تلاش است با ترساندن فلسطینیان شمال غزه آنان را مجبور به کوچاندن به سمت جنوب بکند. پیرو این نکته، ارتش رژیم صهیونیستی با هدف توجیه حملات خود به غیرنظامیان و مناطق مسکونی در نوار غزه مدعی شد، اعضای گردانهای عزالدین قسام در تونلها و زیر منازل غزه و همچنین در ساختمانهایی که غیرنظامیان در آن زندگی میکنند، مخفی شدهاند. لذا از فلسطینیهای ساکن در شمال نوار غزه خواسته شده خانههای خود را ترک کرده و به جنوب این باریکه بروند که در نتیجه چنین فشار روانی نوعی دودستگی در ساکنان این باریکه شکل بگیرد.
در همین ارتباط گزارشهای رسانهای دیروز (شنبه) حاکی از آن بود، آویخای ادرعی، سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی از طریق حساب کاربری خود در پلتفرم X در بیانیهای که برای ساکنان شهر غزه مهم توصیف کرده، گفته بود: «از غزهایها خواسته میشود برای حفظ امنیت خود نوار غزه را به سمت جنوب باریکه غزه ترک کنند.» ارتش رژیم صهیونیستی نیز به مدیریت بیمارستان العوده در شمال غزه مهلت داده بود تا ساعت ۱۰ صبح به وقت محلی این بیمارستان را تخلیه کنند. اما رئیس بیمارستان العوده این ضرب الاجل را رد و تأکید کرد که غزه با «شرایط فاجعه باری» مواجه است. احمد مهنا، رئیس بیمارستان العوده در جبالیا در شمال نوار غزه نیز گفت: «تیمهای پزشکی با وجود درخواست ارتش اشغالگر برای تخلیه آن جهت بمباران بیمارستان، از تخلیه بیمارستان مذکور خودداری کردند. زیرا چنین کاری امکان پذیر نیست و بیمارانی هستند که به دلیل وخیم بودن وضعیت سلامتی قابل انتقال نیستند.»
رئیس بیمارستان العوده تأکید کرد: «کادر درمانی متشکل از ۳۵ پزشک و کادر پشتیبانی است و مصمم به ماندن و ارائه خدمات به بیماران هستند و اصرار دارند با وجود کمبود امکانات، بمانند و به بیماران خدمترسانی کنند.» جنبش مقاومت اسلامی (حماس) نیز در بیانیهای اعلام کرد: «درخواست اشغالگران از کادر پزشکی بیمارستان العوده در شمال غزه برای تخلیه و ترک غزه نشاندهنده نیات جنایتکارانه از پیش طراحی شده نسبت به مردم ما است.»
نگرانی برای کوچاندن اجباری
تلاش چند روز اخیر مقامات صهیونیستی برای کوچاندن اجباری ساکنان باریکه غزه از شمال به جنوب و همچنین کوچاندن اجباری کل ساکنان غزه از این باریکه به صحرای سینا در مصر، واکنشهای منطقهای و جهانی را به دنبال داشته است. در تازهترین مورد وزارت خارجه قطر با صدور بیانیهای اعلام کرد، محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، وزیر خارجه این کشور با هاکان فیدان، فیصل بن فرحان بن عبدالله آل سعود و بدر بن حمد بن حمود البوسعیدی، همتایان ترکیهای، سعودی و عمانی به صورت جداگانه تماس تلفنی برقرار کرد و طی این گفتوگوهای تلفنی اوضاع فلسطین و رژیم صهیونیستی و راههای کاهش تنش مورد بررسی قرار گرفت. وزیر خارجه قطر ضمن هشدار نسبت به خطر تلاشهای رژیم صهیونیستی برای کوچاندن اجباری ملت فلسطین از نوار غزه، بر لزوم گشایش گذرگاههای انسانی برای تضمین ارائه کمکها به فلسطینیان بویژه در سایه وخامت اوضاع تأکید کرد.
طبق گزارش سایت النشره که ایسنا آن را منتشر کرده، در بیانیه مذکور آمده است، وزیر خارجه قطر طی این تماسهای تلفنی ضمن محکوم کردن تمامی اشکال هدف قرار دادن غیرنظامیان اعلام کرد، کشتار غیرنظامیان بویژه زنان و کودکان و در پیش گرفتن سیاست مجازات جمعی تحت هر بهانهای امری غیرقابل قبول است. وی در ادامه بر عادلانه بودن مسأله فلسطین و حقوق مشروع فلسطینیان و حق آنها در تشکیل کشور مستقل فلسطین در مرزهای ۱۹۶۷ به پایتختی قدس شرقی تأکید کرد. وزارت خارجه مصر هم نسبت به درخواست ارتش رژیم صهیونیستی از ساکنان نوار غزه برای ترک منازلشان طی ۲۴ ساعت و رفتن به سمت جنوب هشدار داد. وزارت خارجه مصر با صدور بیانیهای اعلام کرد، این درخواست رژیم صهیونیستی با حقوق بینالمللی و بشردوستانه منافات دارد و زندگی بیش از یک میلیون شهروند فلسطینی و اعضای خانوادههای آنها را در معرض خطر و بدون سرپناه ماندن در مقابله با شرایط انسانی و امنیتی خطرناک قرار میدهد. جالب اینجا است که حتی جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در یک کنفرانس مطبوعاتی در پکن در آخرین روز از سفر دیپلماتیک سه روزه به چین گفت: «من میگویم که... به نمایندگی از موضع رسمی اتحادیه اروپا... (طرح تخلیه) کامل ساکنان شمال غزه به جنوب غیرممکن است که اجرا شود.» او افزود: «تصور اینکه شما بتوانید در ۲۴ ساعت یک میلیون نفر را در موقعیتی مانند غزه جابهجا کنید، تنها میتواند یک بحران انسانی باشد.»
همچنین کویت و عربستان هم درخواست اشغالگران برای کوچاندن فلسطینیان از نوار غزه را محکوم کردند. به گزارش خبرگزاری فلسطینی «سما»، سالم عبدالله الجابر الصباح، وزیر خارجه کویت ضمن مخالفت قاطعانه کشورش با درخواست رژیم صهیونیستی مبنی بر کوچاندن اجباری فلسطینیان از نوار غزه و تداوم تنش، کشتار و تخریب بیهدف زیرساختهای این منطقه که ناقض تمامی قوانین بینالمللی است، خاطرنشان کرد: «این درخواستها، منجر به افزایش درد و رنجهای ملت فلسطین خواهد شد که در حال حاضر از بمباران و محاصرهای رنج میبرند که صدها قربانی برجای گذاشته است.»
از سوی دیگر، وزارت خارجه عربستان نیز با صدور بیانیهای مخالفت قاطع خود را با درخواست رژیم صهیونیستی برای کوچاندن اجباری فلسطینیان از نوار غزه اعلام و تداوم هدف قرار دادن غیرنظامیان را محکوم کرد. وزارت خارجه عربستان از جامعه جهانی خواست برای توقف فوری حمله به غیرنظامیان و ممانعت از بروز یک فاجعه انسانی و تأمین مایحتاج زندگی و نیازهای دارویی ساکنان غزه اقداماتی را اتخاذ کند. وزارت خارجه عربستان اعلام کرد، محروم کردن ساکنان غزه از نیازهای اولیه خود، نقض قوانین بینالمللی و بشردوستانه به شمار میآید که باعث تشدید بحران این منطقه و درد و رنج ساکنان آن خواهد شد.این وزارتخانه خواستار پایان یافتن محاصره غزه، خارج کردن زخمیها، پایبندی به قوانین بینالمللی و انسانی و پیشبرد روند صلح طبق قطعنامه سازمان ملل برای ایجاد یک راهکار عادلانه و فراگیر و تشکیل کشور مستقل فلسطین در مرزهای ۱۹۶۷ به پایتختی قدس شرقی شد.
در امریکا هم نمایندگان حامی فلسطین مخالفت خود را با کوچ اجباری فلسطینیان اعلام کردند. ایلهان عمر از جمله چنین نمایندگانی بود که کوچ اجباری بیش از یک میلیون فلسطینی را «پاکسازی قومی» خواند و خواستار به کارگیری تمامی ابزارهای دیپلماتیک برای توقف این روند شد.
وقتی ماشین کشتار خاموش نمیشود
در کنار فشارهای روانی برای کوچاندن اجباری ساکنان شمال غزه، ماشین کشتار صهیونیستها در سکوت محافل غربی همچنان روشن است. به دنبال این جنایتها، طبق آخرین آماری که صبح دیروز (شنبه) منتشر شد، وزارت بهداشت فلسطین اعلام کرد، از آغاز حملات صهیونیستها از روز شنبه گذشته (15 مهر) تعداد شهدای فلسطینی در نوار غزه و کرانه باختری به ۱۹۵۳ نفر رسید. روز جمعه در کرانه باختری و بیتالمقدس اشغالی ۱۷ نفر از جمله خردسالان بر اثر اصابت گلوله نیروهای رژیم صهیونیستی شهید شدند. شمار شهدای کرانه باختری از آغاز نبرد طوفان الاقصی به ۵۲ نفر افزایش یافته است.
وزارت بهداشت فلسطین در غزه نیز با اشاره به افزایش تلفات شهدای تجاوزات مستمر رژیم صهیونیستی به نوار غزه به 1900 شهید، تأکید کرد که سرعت افزایش آن سریع است. وزارت بهداشت فلسطین در غزه دیروز (شنبه) گفت: طی ۲۴ ساعت گذشته ۲۵۶ فلسطینی شهید شدهاند که بین آنها ۲۰ کودک هستند. به گفته این وزارتخانه، طی این مدت ۱۷۸۸ نفر دیگر نیز زخمی شدهاند. همچنین به گزارش الجزیره، حملات رژیم صهیونیستی به مناطق پرجمعیت نوار غزه ادامه دارد و تعداد قربانیان به حدود 2215 شهید و 8700 مجروح رسیده است. وزارت بهداشت غزه با بیان اینکه در میان شهدا ۶۱۴ کودک و ۳۷۰ زن هستند، اعلام کرد، نیروهای اشغالگر کاروانی از آوارگان را بمباران کردند که منجر به شهادت ۷۰ نفر و زخمی شدن بیش از ۲۰۰ نفر شد. سازمان ملل نیز اعلام کرد، حملات رژیم صهیونیستی در غزه منجر به ویرانی ۵۵۴۰ باب منزل به شکل کامل و خساراتی به ۳۷۵۰ باب منزل دیگر شده است.
همچنین رژیم صهیونیستی به هدف قرار دادن بیمارستانها و مراکز پزشکی نیز ادامه میدهد. به گفته مقامات دولت غزه تا کنون ۱۵ مرکز پزشکی در این حملات دچار آسیب شده و فعالیتشان متوقف شده است. حملات رژیم صهیونیستی منجر به تخلیه بیمارستان کودکان الدره در شرق غزه و انتقال بیماران و کادر پزشکی آن به بیمارستان کودکان النصر شده است. این بیمارستان با بمبهای فسفری هدف قرار گرفت و بعد از بیمارستان بیت حانون دومین بیمارستانی است که فعالیت آن به دلیل حملات رژیم صهیونیستی متوقف شده است. دردناکتر آنجاست که تشدید تجاوزات رژیم صهیونیستی و هدف قرار دادن محلههای مسکونی و مسدود کردن راههای منتهی به بیمارستانها یک چالش بزرگ در مقابل کادر پزشکی برای خارج کردن قربانیانی است که تعداد زیادی از آنها همچنان زیر آوار هستند.
از سوی دیگر یونیسف از شهادت ۵۰۰ کودک در غزه و زخمی شدن ۱۶۰۰ نفر دیگر از آغاز حملات رژیم صهیونیستی علیه این منطقه، ظرف یک هفته گذشته خبر داد. سلیم عویس، مسئول اطلاعرسانی دفتر صندوق حمایت از کودکان ملل متحد (یونیسف) در خاورمیانه و شمال آفریقا، گفت: تعداد کودکان فلسطینی در غزه که تاکنون در حملات رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدهاند به ۵۰۰ نفر رسیده است. در حالی که ۱۶۰۰ کودک نیز زخمی شدهاند و این تعداد همچنان رو به افزایش است. دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل (اوچا) هم با صدور بیانیهای اعلام کرد، تعداد آوارگان در این منطقه پرجمعیت تا شامگاه پنجشنبه با ۸۴ هزار و 444 نفر افزایش به ۴۲۳ هزار و 378 نفر رسیده است.
صفحه تازه جنایت در غزه
رژیم صهیونیستی 8 روز پس از ضربه بیسابقهای که از حماس خورده، مرتباً در حال ثبت صفحات جدیدی از جنایت و کشتار علیه ساکنان نوار غزه است. صفحه تازه جنایت در غزه آنجا شکل گرفته که ارتش رژیم صهیونیستی پس از اینکه به ۱.۱ میلیون ساکن شمال نوار غزه اطلاع داده بود ظرف ۲۴ ساعت به سمت جنوب حرکت کنند، دست به قتل عام جدیدی زد. دفتر رسانهای دولت غزه در بیانیهای اعلام کرد، قتل عام جدیدی که اشغالگران در سه کاروان از شهروندان در مکانهای مختلف در خیابانهای صلاحالدین و الرشید انجام دادند پس از آن بود که این شهروندان قصد داشتند بنا به درخواست و هشدار ارتش رژیم صهیونیستی مبنی بر تخلیه شمال غزه، خود را به جنوب غزه برسانند. این کشتار ۷۰ شهید بر جای گذاشته که بیشتر آنها کودک و زن هستند، در حالی که بیش از ۲۰۰ نفر نیز زخمی شدند.
همچنین اشرف القدرة، سخنگوی وزارت بهداشت فلسطین در غزه ضمن درخواست برای توقف فوری جنایتهای رژیم صهیونیستی علیه ملت فلسطین، اعلام کرد، رژیم صهیونیستی شهروندان را فریب داده و آنها را مجبور به کوچ اجباری میکند و بعد آنها را هدف قرار میدهد. در نتیجه این فریب با حمله عصر جمعه بیش از ۲۷۰ شهروند شهید و زخمی شدند که به اذعان سخنگوی وزارت بهداشت فلسطین در غزه تمام قربانیان این حمله اعضای کامل خانوادهها و حتی جنینی در شکم مادر است.
در عین حال صهیونیستها 3 آمبولانس را نیز هدف قرار دادند که ۱۰ نفر از کارکنان آن در زمان تخلیه مجروحان زخمی شدند. جنایتهای رژیم صهیونیستی منجر به کشتار اعضای کامل ۵۰ خانواده در داخل منازلشان و در زمان کوچ اجباری آنها شده است. کشتار این ۵۰ خانواده منجر به شهادت ۵۰۰ نفر شده است. رژیم صهیونیستی همچنان به هدف قرار دادن کادر پزشکی ادامه میدهد که منجر به شهادت ۱۵ نفر و زخمی شدن ۲۷ نفر دیگر از آنان شده است. همچنین این حملات منجر به انهدام ۲۳ آمبولانس شده است.
یکی از مقامات بیمارستان العوده در جبالیا، در شمال نوار غزه تأکید کرد که این بیمارستان توسط نیروهای اشغالگر صهیونیست تهدید به تخلیه شده است. مقامات این بیمارستان خاطرنشان کردند، این تهدید در زمانی مطرح میشود که در نتیجه تجاوزات جاری اشغالگران بخشهای بیماران مملو از افراد مجروح شده است. خبرنگار المیادین گزارش داد، هواپیماهای رژیم صهیونیستی نزدیک بیمارستان العوده را هدف قرار دادند.
عوامل این بیمارستان از مقامهای بشردوستانه در جهان درخواست کردند، به رژیم اشغالگر برای کنار گذاشتن حملات به مراکز بهداشتی و درمانی فشار بیاورند و توضیح دادند که به دلیل تجاوزات مداوم، سیستم بهداشتی در خطر فروپاشی قرار دارد. وزارت بهداشت فلسطین در غزه نیز زنگ خطر را به دلیل تمام شدن تجهیزات و امکانات پزشکی و سوخت در بیمارستانها به صدا درآورد و از پر شدن کامل تختها خبر داد. این وزارتخانه از شهادت ۱۵ نفر از کادر پزشکی خود و همچنین انهدام ۲۳ آمبولانس و از کار افتادن آنها خبر داد.
اشغالگران کشتارهای غیرنظامیان در غزه را در اردوگاههای النصیرات، بیت لاهیا و خان یونس ادامه دادهاند که به دلیل ادامه انتقال اجساد به بیمارستانها امکان اعلام دقیق آمار شهدا وجود ندارد. به گفته خبرنگار المیادین، بیمارستانها دیگر قدرت پذیرش شهدا را در سایه وضعیت فاجعهآمیز بهداشتی غزه ندارند. این خبرنگار افزود: یخچالهای مخصوص نگهداری بستنی تبدیل به سردخانه برای جا دادن اجساد شهدا شده است.
ادامه شراکت در کشتار
در حالی که صهیونیستها طی هشت روز گذشته نسلکشی بیسابقهای را به نمایش گذاشتهاند، امریکاییها هم هر نوع حمایتی را برای تداوم جنایت در غزه از خود نشان دادهاند. در تازهترین مورد به نوشته وال استریت ژورنال، امریکا به دنبال تقویت نیروی دریایی خود در نزدیکی سرزمینهای اشغالی است و در همین راستا ناو هواپیمابر دوایت آیزنهاور از اقیانوس اطلس به سوی مدیترانه راهی شده است. ایسنا که بخشهایی از گزارش این روزنامه را منتشر کرده، نوشت، این اقدام در پی اظهار نظر جان کربی، سخنگوی پنتاگون صورت گرفت که گفته بود این ناوگروه هواپیمابر در صورتی که در منطقه به آن نیاز باشد، در دسترس خواهد بود.
این استقرار بهویژه با توجه به درگیریهای مداوم بین رژیم صهیونیستی و حماس و همچنین حضور ناو هواپیمابر دیگر ایالات متحده به نام جرالد فورد در حال حاضر در دریای مدیترانه قابل توجه است. استقرار ناو هواپیمابر آیزنهاور مدتها بود که در دستور کار قرار داشت و پاسخی مستقیم به درگیری کنونی در خاورمیانه نیست. فرماندهی این ناوگروه نیز گفت: حضور این ناو بیشک باعث تقویت روابط با متحدان و شرکای امریکا میشود. لوید آستین، وزیر دفاع امریکا نیز گفته که به ناوگروه جرالد فورد دستور داده تا آماده کمک به تل آویو باشد و بر اهمیت استراتژیک حضور دو ناوگروه مذکور در منطقه تأکید کرده است. «استقرار این دومین ناوگروه در مدیترانه میتواند یک سیگنال قوی برای بازدارندگی در مقابل هرگونه عامل متخاصم در منطقه باشد.»
در همین حال سنتکام، فرماندهی امریکا در غرب آسیا نیز اعلام کرد: «جنگندههای اف – 15 سری E امریکا برای تقویت موضع امریکا در منطقه به خاورمیانه رسیدهاند.
نگرانی در عین حمایت!
در حالی جو بایدن قول حمایت بیقید و شرط از رژیم صهیونیستی را که برای حمله زمینی قریب الوقوع به نوار غزه آماده میشود، داده است که دولت او نگران است کابینه نتانیاهو برای پیامدهای تهاجم گستردهای که ممکن است در هر لحظه رخ دهد، آماده نباشد. در این راستا، افراد مطلع از موضع دولت جو بایدن، به شبکه بلومبرگ گفتهاند که کاخ سفید میترسد تلآویو برنامهای برای آینده غزه پس از تهاجم نداشته باشد و آنها را تحت فشار قرار میدهد که فراتر از هدف فوری مقابله با حماس فکر کنند. این منابع که خواستند نامشان فاش نشود، تأکید داشتند که تیم بایدن همچنین نگرانی خود را درباره درخواست رژیم صهیونیستی برای تخلیه ساکنان شمال غزه در ۲۴ ساعت ابراز کرده است؛ ضربالاجلی که اتحادیه اروپا و سازمان ملل میگویند غیرواقعی است. بلافاصله پس از طرح این درخواست، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا اذعان کرد که تخلیه غزه «یک تقاضای غیر منطقی و دشوار» است.
تمایل به حمایت از تلآویو در مقابل ترس از آنچه ممکن است در آینده اتفاق بیفتد، موازنه حساسی را که بایدن با آن مواجه است، نشان میدهد. عملیات علیه غزه و نداشتن نقطه پایانی مشخص، خطر وقوع بدترین بحران رژیم صهیونیستی در ۵۰ سال اخیر و وقوع بحران منطقهای را ایجاد میکند که ایالات متحده و متحدانش تلاش دارند مهار کنند. نزدیکان بایدن از زیر سؤال بردن علنی استراتژی رژیم صهیونیستی در درگیری علیه حماس خودداری کردهاند، اما آنها احتیاط هم پیشه کردهاند. بعدازظهر جمعه بایدن گفت که مردم نباید «این واقعیت را فراموش کنند که اکثریت قریب به اتفاق فلسطینیها نیروی حماس نیستند.»
مقامات امریکایی نگران تلفات انسانی در غزه هستند، جایی که هزاران غیرنظامی فلسطینی پس از شنیدن دستور تخلیه، به خیابانها آمدند. امریکاییها همچنین روی سرنوشت دهها گروگان خارجی و حدود ۵۰۰ شهروند امریکایی که هنوز در غزه هستند متمرکز هستند. یک مقام ارشد دفاعی پنجشنبه به خبرنگاران گفت که ایالات متحده در مورد چگونگی بازگرداندن گروگانها به تلآویو مشاوره میدهد. بایدن هم جمعه با خانوادههای آنها صحبت کرد. یک مقام برجسته امریکا نیز خبر داد، این کشور با مصر، رژیم صهیونیستی و قطر برای گشودن گذرگاه رفح از غزه به سمت مصر تلاش میکند. بنا بر اطلاعات این منبع، امریکا قصد داشت خروج این افراد را تا پایان شب گذشته به سرانجام برساند.
مقامات اسرائیلی فراتر از اینکه برای آنچه که خود آن را «نابودی» حماس نامیدند، تلاش دارند، در مورد برنامههای خود برای غزه چیزی نگفتهاند. بلومبرگ گزارش داد، یکی از افسران ارشد سابق ارتش رژیم صهیونیستی که همچنان در ارتباط نزدیک با ارتش است و نخواست نامش فاش شود، گفت: زمانی که جنگ به پایان برسد، اسرائیل ممکن است یک رژیم نظامی موقت ایجاد کند و غزه را به یک نیروی بینالمللی تحویل دهد. این در حالی است که رسانههای رژیم صهیونیستی اعلام کردند، امریکا از این رژیم درخواست کرده که حمله زمینی به نوار غزه را تا زمان ایجاد گذرگاه انسانی به تأخیر بیندازد.