تأثیر استغفار بر نزول برکات مادی
علی طالب‌لو
طلبه پژوهشگر
قرآن کریم و روایات اهل بیت عصمت و طهارت، پیوند روشنى میان مسائل معنوى و مادى برقرار مى‌سازد. براساس آیات قرآن کریم، استغفار از گناه و بازگشت به سوى خداوند متعال مایه آبادانی و سرسبزى و اضافه شدن نیرویى بر نیروها شمرده می‌شود.
مانند سخنی که هود به قوم خویش گفت:« وَ یا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیهِ یرْسِلِ السَّماءَ عَلَیکمْ مِدْراراً وَ یزِدْکمْ قُوَّه إِلى قُوَّتِکمْ وَ لا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمین. اى قوم من! از پروردگارتان آمرزش بخواهید، آن گاه به سوى او بازگردید، تا براى شما باران فراوان و پى در پى فرستد و نیرویى بر نیرویتان بیفزاید و مجرمانه روی از حق برمگردانید.»
ارتباط بین جهان معنوی و استغفار و رزق و روزی در روایات اهل بیت علیهم‌السلام نیز وارد شده است. در روایتی آمده است که ربیع بن صبیح مى‌گوید نزد امام حسن علیه‌السلام بودم، مردى از در وارد شد و از خشکسالى شهرش شکایت کرد. امام حسن علیه‌السلام به او گفت: استغفار کن. فرد دیگری آمد و از فقر شکایت کرد، حضرت به او نیز گفت: استغفار کن. سپس فرمود: من این دستورات را از پیش خودم نمی‌گویم بلکه آیات قرآن بر این مطلب دلالت دارد.
ممکن است ما بعضى از مراحل پیوند استغفار یا مسائل معنوی را با نزول برکات مادى، درست درک نکنیم ولى بدون شک قسمت بیشترى از آن براى ما قابل درک است. هیچ مسأله اخلاقى نیست مگر اینکه اثر مفید و سازندهاى در زندگى مادى مردم دارد و هیچ اعتقاد و ایمان صحیحى پیدا نمىشود مگر اینکه در ساختن یک جامعهاى آباد و مستقل و نیرومند سهم به سزایى دارد. اگر مسائل اخلاقى و ایمان مذهبى و توحید را از مسائل مادى جدا کردیم یعنی نه مسائل معنوى را درست شناختهایم و نه مسائل مادى را.
یکی از بزرگترین دلایل ابتلا به بیماری یا فقر عدم توجه به فقر و کثرت گناهان است. خداوند متعال بوسیله گناهان یک جامعه آنان را به عذاب‌های مادی و روانی مبتلا می‌کند و مورد مؤاخذه قرار می‌دهد.
اگر دین به صورت یک سلسله تشریفات و آداب ظاهرى و خالى از محتوا در میان مردم باشد بدیهى است تأثیرى در نظام مادى اجتماع نخواهد داشت، لکن دین اسلام با توجه به اعتقادات معنوی و روحانی آنچنان در عمق روح انسان نفوذ می‌کند که آثارش در تمام ذرات وجود انسان ظاهر می‌شود و این آثار در جامعه بر هیچ کسی مخفی نمانده و نمی‌ماند.