پس از ترکیه، مجارستان هم درباره پیوستن استکهلم به ناتو تردید دارد
رؤیای ناتمام سوئد
فائزه سادات یوسفی
خبرنگار
بعد از عضویت ضرب الاجلی فنلاند در ناتو اما سوئد همچنان در ایستگاه موافقت برخی اعضای ناتو در انتظار به سر میبرد. در جدیدترین چالش این کشور، پارلمان مجارستان سد راه آن در مسیر ناتو شده است.
همزمان که این کشور در فراز و نشیب رضایت آنکارا قرار دارد، آخرین گزارشها نشان میدهد که مانع دیگر یعنی موافقت مجارستان نیز همچنان پابرجاست. به گزارش رویترز به نقل از لاسلو کوور، رئیس پارلمان مجارستان گفت که: «مجارستان مطمئن نیست، باید پیشنهاد سوئد برای پیوستن به ناتو را تأیید کند یا خیر و این موضوع روند عضویت را به تأخیر میاندازد.»
علاوه بر آن، او اتهامات جانبدارانه و ناعادلانه برخی سیاستمداران سوئدی علیه دولت مجارستان را یکی از عوامل این امر بیان کرد. وزارت خارجه سوئد در روز 14 سپتامبر نامهای را از پیتر سیجارتو، وزیر خارجه مجارستان دریافت کرد که در آن هشدار داده شده، اگر سیاستمداران سوئدی و رادیو عمومی ملی این کشور از انتقاد از دموکراسی در مجارستان دست برندارند، این کشور پیوستن سوئد به ناتو را تأیید نخواهد کرد.
طبق قانون ناتو، اجماع نظر همه کشورهای عضو برای الحاق یک کشور به این سازمان لازم است. در ابتدا ترکیه به دلیل اختلافاتی با این کشور بر سر فعالیتهای سازمانی گروههای مخالف کرد در خاک سوئد در جایگاه مخالف قرار داشت. پس از چندی که سوئد در مسیر حل و فصل اختلافات قرار گرفت و توانست به آنکارا تعهد دهد، اردوغان موافقت خود را البته به طور مشروط اعلام کرد و از اتحادیه اروپا خواست در ازای این موافقت، عضویت ترکیه به اروپا را تضمین کند. اما در پی هتک حرمت به قرآن کریم در سوئد، آنکارا دوباره موضع جدیدی در برابر سوئد اختیار و اعلام کرد سوئد نباید انتظار تأیید درخواست عضویت در ناتو را داشته باشد. روز گذشته نیز اردوغان ضمن تأکید بر اجرایی کردن تعهدات توسط استکهلم، روند را منوط به عملکرد این کشور دانست و گفت: «هر چقدر هم که در سوئد اصلاحات قانون اساسی یا قانونی انجام دهند، فرستادن تروریستها به تظاهرات تحت حمایت پلیس سوئد به معنای این است که آنها به وظیفه خود عمل نمیکنند و همچنین به این معنی است که تظاهرات تروریستها در خیابانهای استکهلم ادامه دارد.»
مزایای الحاق کشورها به ناتو برای این سازمان
گرچه ناتو تلاش میکند، راهبرد گسترش به سمت شرق را در خلال جنگ اوکراین و با بهانه ایجاد بلوک دفاعی، تسریع بخشد اما روی دیگر سکه دلالت بر این دارد که این سازمان علی رغم ادعای ارتش جهانی قوی اما همچنان به ظرفیتهای نظامی و لجستیکی کشورها چشم دارد. به معنایی عضویت این کشورها دارای مزایای متنوعی برای ناتو است که فراتر از آنچه چتر دفاعی نامیده میشود، به طور منحصر برای این سازمان مفید است. در کنار ارسال تجهیزات و حمایت مادی میتوان از این ظرفیتها در جهت تأمین قوای رزمی ناتو استفاده کرد. از این رو است که ناتو اهتمام ویژهای بر تسهیل مسیر الحاق اعضای جدید دارد و عضویت فنلاند را در یک مرحله پذیرفته است.
سوئد دارای ناوگان زیردریایی کمنظیری در جهان است که حتی به عقیده برخی کارشناسان، نیروهای دریایی ایالات متحده و روسیه همتای آن نیستند. همچنین زیردریاییهای «گوتلاند» این کشور دارای پیشرفتهترین فناوری زیردریاییهای غیرهستهای در مقایسه با کشورهای غربی است که میتواند زمان زیادی را زیر آب باقی بماند. از طرفی دریای بالتیک که در بین چندین کشور اروپایی محصور است و موقعیت استراتژیک آن پس از جنگ پررنگتر شده، با روسیه هم مرز بوده و میتواند زمینه استفاده از این تسلیحات را برای ناتو فراهم کند. در ژوئن امسال، برای اولین بار در تاریخ سوئد جتهای بمبافکن امریکایی در این کشور فرود آمدند.
فنلاند نیز دارای مرز مشترک با روسیه است و از این رو میزبانی آن، میتواند مجموعه جدیدی از زیرساختها همچون جاده و راهآهن را برای حرکت نیروها، در اختیار ائتلاف ناتو قرار دهد. همچنین خاک این دو کشور توانسته، ذخیرهای از تجهیزات و مهمات ناتو را در خود جای دهد. با وجود این اما ناظران معتقدند توانایی نظامی این کشورها حدود 10 سال از روسیه در قطب شمال عقبتر هستند.
یکی دیگر از مزایای گسترش ناتو، توسعه سپر تدافعی برای کشورهای اروپای غربی و ایالات متحده در برابر دشمنان استراتژیک و قدرتهای شرقی است. با توجه به فرایند پیچیده معادلات جنگ اوکراین و مستعد بودن بسط آن در مناطق دیگر، عضویت در ناتو معنایی همپا با تلاش برای حفاظت از بلوک غرب خواهد بود. بویژه که ریشه شکلگیری جنگ نیز به همین موضوع بر میگردد و خود جزئی از عوامل آن است. بنابراین ناتوی غربی تلاش میکند با روند الحاق کشورها، خود را در برابر هر گونه تهدیدی بیمه کرده و از آنها در برابر این تهدیدات استفاده کند.
همچنین ناتو در تلاش است با یارگیری و افزایش قدرت ژئوپلیتیکی در برابر مسکو و سایر دشمنان استراتژیک خود، هم تهدیدات امنیتی را بسط دهد و هم هژمونی رزمی و نظامی خود را در جهان اثبات کند. البته ناتو راهبرد گسترش خود را تنها به گزاره عضویت کشورها محدود نکرده و در هر جایی از جهان که فرصت نفوذ آن مهیا گردد، ورود پیدا میکند. اکنون ناتو تلاش میکند تا حضور مخاطرهآمیز و مداخله جویانه خود را در منطقه قفقاز به بهانه مناقشه ارمنستان و جمهوریآذربایجان عملی کند. روندی که این سازمان طبق سیاست تسلط دولتها توسط بازوی نظامی، طی میکند نه تنها آورده امنیتی برای کشورها ندارد بلکه آنها را در یک چالش امنیتی فرو میبرد که افغانستان، عراق و اوکراین از نمونههای بارز آن در منطقه هستند.