دولت با اجرای طرح حمایتی خرید تضمینی برنج به کمک شالیکاران می‌آید
خروج بازار برنج مازندران از رکود
شیما جهانبخش
خبرنگار
با آنکه سال گذشته وضعیت شالیزار‌ها و تولید برنج در استان‌های شمالی برای کشاورزان رضایت بخش بود و آنها به سود مناسب و تأمین بموقع هزینه‌هایشان دل بسته بودند اما مسائلی مانند واردات بدون ضابطه برنج در فصل برداشت باعث شد این امیدها از بین برود و محصول آنها روی دستشان بماند. امسال هم با آنکه به گفته شالیکاران یکی از بهترین سال‌های تولید محصول بوده است اما تجربه سال گذشته باعث شده آنها نگران باشند.
البته امسال، دولت به این موضوع ورود کرده و با همکاری انجمن تأمین‌کنندگان و تولیدکنندگان برنج در صدد رفع این مشکل است. در همین زمینه امسال برای اولین بار خرید محصول برنج از طریق شرکت بازرگانی دولتی با حمایتی که دولت انجام داده در دستور خرید قرار گرفته است.
چندی پیش «علی نیکبخت»، وزیر جهاد کشاورزی با اعلام این خبر اظهار داشت: «با توجه به شرایطی که در شمال کشور برای شالیکاران به وجود آمده خرید حمایتی برنج از طریق شرکت‌های بازرگانی و فروشگاه‌های زنجیره‌ای آغاز شده و تلاش ما بر این است نگرانی کشاورزان از بابت فروش نرفتن برنج سال گذشته، مرتفع شود.»
وی ادامه داد: ما حدود ۳۰ مرکز خرید در استان‌های شمالی کشور برای خرید برنج دایر کرده‌ایم که امید است از این لحاظ دغدغه‌ای برای کشاورزان وجود نداشته باشد از طرفی نیز برای غرب استان مازندران و گیلان خرید برنج با کیفیت طارم و هاشمی را در دستورکار قرار داده‌ایم و راهبرد و سیاست ما در وزارتخانه این است که کسانی که تاجر هستند و برنج به کشور وارد می‌کنند به همان نسبت باید برنج شمال کشور را خریداری و در فروشگاه‌های سراسر کشور توزیع کنند. در واقع شرط واردات برنج را همین راهبرد قرار داده‌ایم و به احدی اجازه واردات برنج را نخواهیم داد تا زمانی که به همین اندازه از شمال کشور برنج خریداری کنند.
حالا با اعلام این خبر از سوی دولت شالیکاران امیدوارند دوباره به روزهای پررونق در فصل برداشت بازگردند.
دولت از ما حمایت کرده ما هم پای کار هستیم
«محمد طاهری» یکی از شالیکاران مازندرانی که مانند بسیاری از کشاورزان دیگر هنوز موفق نشده محصول سال قبل خود را بفروشد در این زمینه به «ایران» گفت: سال گذشته بارش‌ها مناسب بود و هیچ مشکلی در زمینه آب نداشتیم و امیدوار بودیم بعد از برداشت محصول خستگی یکساله‌مان از بین برود اما امیدمان ناامید شد. سال گذشته به یکباره قیمت محصول شکسته شد و ما ماندیم و هزینه‌ای که از قبل انجام داده بودیم. شالی مرغوب ما اول فصل با قیمت مصوب 53 هزار تومان خریداری شد. از آنجایی که از هر کیلو شالی 43 تا 45 درصد برنج مرغوب به دست می‌آید، قیمت نهایی برای ما کیلویی 110 تا 115 هزار تومان آب می‌خورد. اما قبل از اینکه محصول ما به بازار عرضه شود واردات برنج باعث شد به یکباره قیمت بشکند تا کیلویی 70 هزار تومان پایین بیاید.
وی ادمه می‌دهد: ما کشاورزان پس‌اندازی نداریم و اغلب ادوات و حتی پول کارگرها را با چک و به امید فروش مناسب محصول پرداخت می‌کنیم. برای همین سال گذشته مجبور شدیم دسترنج چندین ماهه خود را با ضرر بفروشیم. خیلی از کشاورزان تن به این موضوع ندادند و برای همین با گذشت یکسال هنوز محصولشان در انبار مانده است. الان نمی‌دانیم باید نگران محصول جدید باشیم یا نگران فاسد شدن محصول سال گذشته؛ فقط از دولت درخواست داریم به داد ما برسد.
البته شنیده‌ایم قرار است امسال محصولات سال گذشته را از ما خریداری کنند. حالا که دولت از ما حمایت می‌کند ما هم پای کار هستیم. البته امیدواریم این طرح بدرستی انجام شود و پول محصولات خریداری شده بموقع به ما پرداخت شود.
قانون ممنوعیت واردات برنج لغو نشود
«حسن عنایتی»، مدیر کل جهاد کشاورزی مازندران هم در گفت‌و‌گو با «ایران» در زمینه جزئیات اجرای طرح حمایتی خرید توافقی برنج در این استان به «ایران» توضیح داد: سازکار اجرای این طرح بعد از سفر وزیر جهاد کشاورزی به مازندران عملیاتی شد و بر اساس آن ادارات غله در شهرستان‌ها و برخی شالیکوبی‌های منتخب استان در اجرای این طرح مشارکت دارند. تأکید ما بر خرید برنج پرمحصول است اما برنج محلی نیز از کشاورزان خریداری می‌شود.
عنایتی با تأکید بر اینکه خرید محصول تا زمان عرضه محصول از سوی کشاورزان ادامه دارد، افزود: مراکز خرید برنج در تمام شهرستان‌ها با مدیریت شرکت بازرگانی غله دایر شده و مقدمات خرید از سوی کشاورزان آغاز شده اما هنوز هیچ محصولی خریداری نشده است. البته مذاکره برای خرید بیش از 2 هزار تن برنج انجام شده است.
مدیر کل جهاد کشاورزی مازندران افزود: قیمت هر کیلوگرم برنج پرمحصول با حداکثر 8 درصد شکستگی برای رقم ندا ۳۳ هزار تومان و رقم شیرودی ۳۹ هزار تومان تعیین شده است. همچنین قیمت هر کیلوگرم برنج محلی طارم بین ۵۸ تا ۶۰ هزار تومان بوده است. البته این قیمت پایه است و تأکید براین است که قیمت توافقی و مورد رضایت کشاورزان هم باشد.
وی هدف از اجرای این طرح را خارج کردن بازار برنج از رکود و حمایت از کشاورزان اعلام کرد و ادامه داد: تمام جزئیات با همکاری فرمانداری‌ها و بخشداری‌ها به کشاورزان اطلاع‌‌رسانی شده و آن دسته از کشاورزانی که تمایل به فروش برنج مازاد خود دارند می‌توانند با مراجعه به ادارات غله و برخی شالیکوبی‌های منتخب استان نسبت به این موضوع اقدام کنند.
عنایتی با اشاره به اینکه ما تلاش داریم با خرید از کشاورزان این برنج‌ها را وارد چرخه فروش در فروشگاه‌های بزرگ کنیم، گفت: در این طرح شالی هم از کشاورزان خریداری می‌شود. اگر تکلیفی که به برخی از دستگاه‌های پرمصرف کشور برای خرید برنج ایرانی انجام شده بود محقق شده بود، بسیاری از مشکلات موجود برطرف می‌شد.
باوجود تأکید مقام‌های ارشد دولت، دستگاه‌های پرمصرف برای خرید برنج ایرانی پا پیش نگذاشتند و اقدامی انجام نداده‌اند.
ما از دولت تقاضا داریم در راستای حل این مشکل در استان‌های شمالی برای خرید تضمینی برنج یک خط اعتباری ویژه در نظر گرفته شود. در واقع با این اقدام برنج‌های دپوشده در شالیکوبی‌ها و برنج تولید سال‌جاری کشاورزان خریداری و مشکل کشاورزان به‌صورت کامل برطرف می‌شود.
این مقام مسئول با بیان اینکه امسال شاهد کاهش قیمت برنج خواهیم بود، اظهار داشت: سال گذشته سال بسیار خوبی برای تولید محصول برنج بود و شاهد افزایش ۲۰ درصدی تولید برنج در استان بودیم. امسال هم پیش‌بینی می‌شود بیش از یک میلیون و 300 هزار تن محصول از شالیزار‌های استان برداشت شود. البته عملکرد خوب به تنهایی کافی نیست و ما باید با کنترل بازار واردات از کشاورزان حمایت کنیم. معتقدم با شرایطی که به وجود آمده امسال قیمت برنج کاهشی خواهد بود.
مدیرکل جهاد کشاورزی مازندران افزود: لغو ممنوعیت ۴ ماهه واردات، توزیع و ترخیص برنج در سال گذشته آسیب جدی به کشاورزان وارد کرد. معتقدم سقف و کف واردات باید مشخص شود و قیمت برنج وارداتی بر اساس کف قیمت برنج داخلی عرضه شود تا شاهد رونق بازار برنج داخلی باشیم.
تقاضای جدی ما این است که قانون ممنوعیت واردات برنج در زمان برداشت این محصول همانند سال گذشته لغو نشود و این قانون سفت و سخت در سال‌جاری اجرا شود.
بــــرش
سازوکار اجرایی طرح خرید تضمینی برنج بعد از سفر وزیر جهاد کشاورزی به مازندران عملیاتی شد و بر اساس آن ادارات غله در شهرستان ها و برخی شالیکوبی‌های منتخب استان در اجرای این طرح مشارکت دارند. تأکید ما بر خرید برنج پرمحصول است اما برنج محلی نیز از کشاورزان خریداری می شود.