تجربه‌هایی برای گروه‌ نوازی سازهای ایرانی


اگرچه فکر تأسیس گروه‌‌های بزرگ و یا حتی ارکسترهایی از سازهای ایرانی، سودای دیرسالی در ایران بوده، اما تنها در دو سه دهه اخیر است که عملاً زمینه‌های واقعی آن کمابیش فراهم آمده است: از یک سو توسعه کمّی و کیفی شمار هنرمندانی که به نوعی به تکنیک «استاندارد» نوازندگی دست یافته‌اند، از یک طرف پیشرفت‌های قابل ملاحظه در زمینه ساخت سازها، و باز از سوی دیگر، تغییر‌ نسبی ذائقه اجرایی و شنیداری برای به رسمیت شناختن نوعی چندصدایی محدود یا حتی گاه گسترده. باوجود این تحولات سازنده، این عرصه اما همواره با محدودیت کارگان و منابع مکتوب مواجه بوده است. حتی درس «گروه‌ نوازی ایرانی» که از جمله واحدهای ثابت تحصیل در نظام رسمی موسیقی کشور در دوره‌‌های متوسطه و عالی است، هنوز چندان که باید و شاید از منابع قابل اتکایی برخوردار نیست.
در مجموعه حاضر محمدرضا فیاض کوشیده تجربیات و پیشنهادهای خود را در زمینه واحد عملی گروه‌ نوازی ایرانی به نحو نظام‌‌مندی ارائه کند. اما به علاوه، این 10 قطعه با بیشترین میزانِ ممکنِ تقید به مَدرَسی‌گرایی و کلاسیک‌گرایی و با پرهیز از فرم‌‌های آزاد رایج، تعمداً به گونه‌ای طراحی شده که برای واحد نظری «آفرینش در موسیقی ایرانی» هم حرف‌‌هایی برای گفتن داشته باشد.
نت‌ نگاشت مجموعه، تا آنجا که به هر ساز مربوط می‌شود، بیشتر از همه به سنت صبا پایور تکیه دارد؛ اما در کلیت پارتیتور، کوشش شده حتی ‌الامکان و در انطباق با بافتار موسیقی، چهارچوب‌های بین‌المللی پارتیتورنویسی لحاظ شود. در عین حال کم نیستند مواردی که برای سازگارتر کردن وجوه ویژه اجرایی و عاطفی موسیقی ایرانی با منطق بین‌المللی پارتیتورنویسی، راه‌حل‌‌های تازه به کار گرفته شده‌اند.
نسخه صوتی همراه کتاب، در عین حالی که می‌تواند راهنمای اجرایی پارتیتور تلقی شود، از قابلیت آن برخوردار است که به‌تنهایی به عنوان یک اثر مستقل موضوع شنیدار متعارف موسیقایی قرار گیرد.
آهنگساز: محمدرضا فیاض
ویراستار فنی: متین آهنگری
ویراستار سازهای کوبه‌ای: ماهان ببری
ناشر: ماهور
سال: ۱۴۰۲

 

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و دویست و سی و دو
 - شماره هشت هزار و دویست و سی و دو - ۲۴ تیر ۱۴۰۲