فاطمه ترکاشوند
روزنامه‌نگار

سال 1940 وقتی کمپانی متروگلدوین‌مایر تصمیم گرفت پس از اقبال عمومی به شخصیت «میکی‌موس» والت‌دیزنی، دو شخصیت کارتونی دیگر خلق کند، شاید کمتر کسی فکر می‌کرد قدمت «تام و جری» و نفوذ آنها در جهان تا این اندازه گسترش یابد و حتی بیشتر از «میکی‌موس» در تاریخ انیمیشن ثبت و توسط کودکان و بزرگسالان از چند نسل تماشا شود. اما دو سال پیش سری جدید «تام و جری» به کارگردانی تیم استوری از سوی کمپانی برادران وارنر روانه بازار فیلم و سریال شد تا ثابت کند محبوبیت این دو شخصیت هنوز پس از چند دهه حتی برای کودکان نسل‌های جدید هم قابل لمس است.
اما این دو شخصیت از آن نسخه سیاه و سفید و کند و سرسخت در سال 1940 تا این نسخه جدید متعلق به سال 2021 راه زیادی آمده‌اند. کمااین که نام اولیه آنها «جسپر و جینکس» بود و وقتی دنبال یکدیگر می‌افتادند خشم و شرارت چهره‌هایشان آن‌قدرها برای مخاطب، همدلی‌برانگیز نبود. رنگی شدن سینما، بعدها ورود تلویزیون، وسعت پیدا کردن امکانات تولید انیمیشن دوبعدی و قلم و هنر سازندگان این دو شخصیت، رنگ و بوی دیگری را به این انیمیشن داد که نه تنها برای چنددهه تبدیل به نوستالژی شد بلکه توانست محبوبیتش را هم حفظ کند.
نکته نسخه 2021 «تام و جری» هم در همین جاست؛ در عبور از نوستالژی! سازندگان این نسخه سریالی جدید به وضوح قصد نداشته‌اند برای نسل‌هایی خاطره بسازند و یا خاطراتشان را یادآوری کنند که در کودکی‌هایشان با تام و جری انس داشتند. آنها خیلی ساده و بی‌پیرایه، الگوهای اصلی داستانی، روایی و سبکی را حفظ کرده‌اند تا نشان دهند کودکان امروز هم می‌توانند با سادگی و صمیمیت و شیطنت‌های این دو شخصیت در میان بحبوحه بازار خوش‌رنگ‌ولعاب انیمیشن ارتباط بگیرند.
تیتراژ کوتاه در قالب یک تک‌فریم که موضوع هر قسمت را اعلام می‌کند، هنوز باقی مانده است. رنگ‌ها مثل قبل سطوح صاف تصویر را به صورت گسترده می‌پوشانند و خبری از جزئیات طیف‌های رنگی از جنس انیمیشن‌های جدید 3بعدی نیست. در متحرک‌سازی‌ها با وجود پیشرفت بی‌سابقه در بحث «انیمیت»، هیچ تلاشی برای تفاخر به تلفیق سبک دوبعدی و سه بعدی یا اجرای خلاقیت‌های جدید ندارد و حتی سایر اجزای ثابت تصویر به سبک انیمیشن‌های دوبعدی قدیمی، مثل نقاشی به بک گراند چسبیده‌اند. غیر از تام و جری، سایر شخصیت‌ها مثل سگ سفید مشهور و خدمتکار زن خانه که رنگ پوستش سال‌ها برای این کارتون حاشیه‌های نژادپرستانه ساخته بود، هنوز در قصه‌ها حضور دارند. تام هنوز مثل قبل با شیطنت دنبال جری می‌دود و جری او را با هوشمندی سر کار می‌گذارد و شوخی‌های ساده‌ای در این رابطه، دو شخصیت را بدون هیچ پیچیدگی به مخاطب کودک‌شان می‌شناسانند.
همین حفظ قالب‌های قدیمی نشان می‌دهد که برخلاف تصور عمومی، دست‌کم به خاطر تنوع پرزرق و برق بازار فیلم و سریال در حوزه کودکان، هنوز هم همان قدیمی‌ها خریدار دارند و اصطلاحاً دود از کنده همان‌ها بلند می‌شود! به علاوه باز هم برخلاف کارتون‌های جدید بسیاری از والدین می‌توانند با خیال راحت کودک‌شان را با تلویزیون و تام و جری تنها بگذارند و نگران اینکه چیزهای بد خیلی زیاد و غیرقابل جبرانی در رابطه میان کودک و کارتون اتفاق بیفتد، نباشند البته اگر سلطه گفتمان فرهنگی لیبرالی، این کارتون را برای حقنه کردن ارزش‌های برساخته جدید غربی راحت بگذارد. دست‌کم تا زمانی که این اتفاق نیفتاده می‌توانید هم نوستالژی‌های خودتان را با تام و جری مرور و هم فرزندتان را بدون دردسر سرگرم کنید.