فضای‌مجازی
با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال حوزه فرهنگ و هنر و ادبیات هم به نوعی در حال مرور دستاوردهای خود در سال 1401 است و گزارش‌هایی در این حوزه‌ها ارائه می‌شود. در کنار این موضوع سری به خبرهای روز جهان فرهنگ و هنر بزنیم.
یاد
سال گذشته در چنین روزی خبر درگذشت زهره فکورصبور در سن ۴۳ سالگی اعلام شد. خبر، دردناک و ناگهانی بود و بسیاری از هنرمندان سینما و تلویزیون و همچنین علاقه‌مندان به سریال‌های تلویزیونی را در شوک و سپس سوگ عمیقی فرو بُرد. حضور جدی فکورصبور در تلویزیون به سریال «روزگار جوانی» و سال ۱۳۷۷ برمی‌گشت؛ مجموعه‌ای به کارگردانی و تهیه‌کنندگی اصغر توسلی که در آن زمان بازیگران جوان بسیاری را به دنیای تصویر معرفی کرد. فکور صبور در سریال‌های متعددی از کارگردانانی چون قاسم جعفری و سیروس مقدم ایفای نقش کرد. «مسافری از هند»، «کمکم کن» و «از نفس افتاده» از ساخته‌های قاسم جعفری و «ریحانه»، «نرگس» و «پایتخت ۳» به کارگردانی سیروس مقدم. قاسم جعفری پس از این اتفاق، از زهره فکور صبور به عنوان بازیگری بی‌حاشیه، همراه و مهربان یاد کرد که غریب بود و غریبانه هم رفت. او پس از رفتن همیشگی این بازیگر، چنین نوشت: «کاش می‌دانستم چرا سکانس آخر دختر پرجنب و جوش سریال‌هایم این چنین تلخ و غیرمنتظره تمام شد.» زهره فکور صبور بازیگری که نرسیده به ایستگاه ۴۴ سالگی، قطار زندگی‌اش متوقف شد، تنها ۲۰ روز تا سالروز تولدش فاصله داشت. روز خاکسپاری پیکر این بازیگر، جمع زیادی از هنرمندان و علاقه‌مندان به وی حضور داشتند. پیکرش در میان بی‌تابی مادر و دیگر اعضای خانواده در قطعه هنرمندان به خاک سپرده شد و این پایان بازیگری بود به اسم زهره فکورصبور که همانند نامش صبور بود و آرام.
سینما
رضا ناجی بازیگر ایرانی در گفت‌وگویی با مهر به نکته‌ای اشاره کرده که بازتاب‌های بسیاری به همراه داشته است. او گفته «شمس تبریزی خیلی به من می‌آمد اما شهاب حسینی آن را بازی کرد» اشاره او به «مست عشق» حسن فتحی است که شهاب حسینی و پارسا پیروزفر نقش شمس و مولانا را در آن بازی کرده‌اند و البته هنوز خبری از پخشش نیست. ناجی در بخشی از این مصاحبه به تشریح حرفش پرداخته و گفته که این از یک میل یا آرزو فراتر بوده. بازیگر فیلم سینمایی «آواز گنجشک‌ها» گفت:«بسیار دوست داشتم که نقش شمس تبریزی را بازی کنم و فیلمنامه‌اش را خوانده بودم اما متأسفانه یا خوشبختانه قسمت من نشد و شهاب حسینی آن را بازی کرد؛ فکر می‌کنم نقش شمس تبریزی خیلی به من می‌آمد.» ناجی بازیگری را از سال ۱۳۴۱ خورشیدی آغاز کرد و با بازی در فیلم‌های مجید مجیدی به شهرت رسید. با دریافت جایزه خرس نقره‌ای بهترین بازیگر مرد جشنواره برلین ۲۰۰۸ به اوج شهرت خود رسید. به منظور پاسداشت وی در شهر تبریز سینمایی به نام ناجی در مجموعه سینمایی ۲۹بهمن ثبت گردید.
موسیقی
«مهر» در گزارشی از روند روبه رشد برگزاری کنسرت‌ها، بخصوص کنسرت‌های موسیقی پاپ خبر داده و نوشته: «طی یکی دو هفته گذشته برخی از خوانندگان و گروه‌های موسیقایی بویژه در حوزه موسیقی پاپ علاوه‌بر برنامه‌ریزی برای برپایی کنسرت‌های موسیقی که طبیعتاً با شرایط ویژه و خاص‌تری در حوزه محتوایی پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد، تک آهنگ‌هایی را نیز در دسترس مخاطبان قرار داده‌اند. آثاری که برخی از آنها بعد از مدت‌ها دوری خواننده‌ها در حوزه فرایند عرضه محصولات موسیقایی صورت می‌پذیرد و دربرگیرنده شرایطی است که می‌توان برخی‌ها از آنها آغازگر فصل تازه‌ای از فعالیت هنرمندان با در نظر گرفتن شرایط فعلی جامعه در‌نظر گرفت. فرایندی که دیگر معطوف به تولید آلبوم نیست و فعلاً این تولید تک آهنگ است که در اولویت انتشار قرار دارد.» در این گزارش اشاره‌ای هم به قطعات موسیقی شده که خوانندگان سرشناس موسیقی پاپ به تازگی منتشر کرده‌اند و این لیست قطعاتی از هنرمندانی مثل سالار عقیلی، محمدعلیزاده، حامد همایون، رضا بهرام، راغب، بهنام بانی و... را شامل می‌شود.
کتاب
آیین پایانی دومین جایزه ملی دوسالانه «نقد زرین»؛ یادنامه عبدالحسین زرین‌کوب دیروز در سرای کتاب خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.در این آیین اصغر دادبه، استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی دانشگاه علامه طباطبایی؛ روزبه زرین کوب، استاد دانشگاه تهران؛ ابراهیم خدایار، رئیس انجمن نقد ادبی ایران و دبیر جایزه؛ علی نظری، رئیس دانشگاه لرستان؛ حسن گوهرپور، دبیر اجرایی جایزه و حمیدرضا شعیری، استاد دانشگاه تربیت مدرس حضور داشتند و در بخش‌های مختلف به سخنرانی پرداختند و در پایان هم این دوره برگزیدگانش را شناخت.