جهان پایان‌ناپذیر تالکین
«قصه‌های ناتمام» استعاره‌ای از جاودانگی آثار جی.آر.آر. تالکین
لادن عظیمی
خبرنگار
مرگ کارهای زیادی را نیمه‌کاره گذاشته است. تابلوهای زیادی را در انتظار کامل شدن، بیت‌های زیادی را در انتظار غزل شدن، دست‌نوشته‌های زیادی را در انتظار داستان شدن. کارهایی که با مرگ خالقانشان یا برای همیشه مرده‌اند و یا همان‌طور نیمه‌کاره در دسترس دیگران قرار گرفته‌اند. در واقع می‌توانیم بگوییم که هرچه خالقان آثار نیمه‌کاره مشهورتربوده باشند، همواره عطش مردم برای دیدن و خواندن آن آثار بیشتر بوده است.
راستش را بخواهید من فکر می‌کنم علت این امر در این است که آدم‌ها دوست دارند بدانند آدمی در واپسین روزهای زندگی‌اش به چه چیزهایی فکر می‌کند و زندگی را چگونه می‌بیند. یکی از همین کارهای نیمه‌کاره که مرگ فرصت کامل کردنش را به خالق آن نداد؛ کتاب «قصه‌های ناتمام» جی.آر.آر.تالکین است.
«جان رونالد روئل تالکین» نویسنده صاحب نام انگلیسی که تمام شهرتش را مدیون داستان‌های فانتزی‌اش بویژه سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها» است؛ هرگز مهلت نیافت تا آخرین اثر داستانی خود را کامل کند. این کتاب که شامل وقایع و سرگذشت شخصیت‌هایی از سایر آثار تالکین است که به طور کلی روایت می‌شود؛ در سال ۱۹۸۰ توسط پسر تالکین، کریستوفر تالکین برای اولین بار منتشر شد. عنوان کتاب نیز از سرنوشت خود اثر که برای همیشه ناتمام ماند، وام گرفته شده است.
این کتاب که از چهار بخش کلی تشکیل شده؛ مخاطبش را به سفری در دل تاریخ «سرزمین میانه» دعوت می‌کند. سفری که اگرچه ناتمام می‌ماند اما اعجاب و هیجان آن اگر بیشتر از سایر آثار تالکین نباشد، کمتر از آنها هم نیست.
اما آن چیزی که بر جذابیت‌های این اثر افزوده است؛ انبوهی از یادداشت‌های نویسنده است که در پایان هر بخش آمده و تکمیل‌کننده نقاط مبهم هر بخش است. یادداشت‌هایی که احتمالاً تالکین قصد داشته دوباره به سراغشان برود تا قصه‌های ناتمامش را تمام کند اما هرگز این اتفاق میسر نشده.
اما این یادداشت‌ها اگرچه چراغ‌های زیادی را در خصوص این اثر برای مخاطب روشن می‌کنند؛ اما به‌دلیل پراکندگی بسیار آنها برخی ابهامات به قوت خود باقی می‌ماند. ابهاماتی که کریستوفر سعی کرده است بر اساس حدس و گمان خود، آنها را تکمیل و در مقالات همین کتاب بیان کند.
با این همه آنچه مسلم است این است که هرگز نمی‌توانیم ادعا کنیم داستان‌های این اثر با قطعیت مطلوب نویسنده به پایان رسیده‌اند.
در حقیقت گویا «قصه‌های ناتمام» استعاره‌ای از جهانی فانتزی و نامتناهی است که با مرگ خالقش به پایان نمی‌رسد. جهانی که در ذهن هر آنکس که با آثار تالکین الفت دارد، تا همیشه به زیست خود ادامه می‌دهد.
استعاره‌ای که ثابت می‌کند هنر یگانه راه جاودانگی در جهان است.