موج دوم بازگشت اجباری دستهجمعی شهروندان ایرانی از آمریکا
روزنامه نیویورکتایمز در گزارشی بر اساس اظهارات دو مقام ایرانی، از بازگشت دستهجمعی شهروندان ایرانی از ایالات متحده خبر داد. بر اساس این گزارش، دولت دونالد ترامپ روز یکشنبه یک هواپیمای چارتر حامل حدود ۵۰ شهروند ایرانی را از فرودگاهی در «مسا» آریزونا به پرواز درآورده است. این پرواز، که شامل شهروندان روس و کشورهای عربی نیز میشود، بخشی از برنامه گسترده دولت ترامپ برای اخراج یا بازگرداندن مهاجران است و دومین مورد از این دست به شمار میرود. اولین پرواز مشابه در ماه سپتامبر انجام شد و ایرانیان مهاجر با توقف در قطر، در اوایل اکتبر به تهران رسیدند.
به نوشته نیویورکتایمز، دو مقام ایرانی که خواستند نامشان فاش نشود، گفتند این هواپیما پس از توقف در قاهره (مصر) جایی که شهروندان روس و عرب پیاده میشوند به کویت پرواز میکند و از آنجا، ایرانیها با یک پرواز چارتر کویت به تهران منتقل خواهند شد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه روز یکشنبه این اخراجها را «بر اساس دلایل سیاسی و سیاستهای مخالف قوانین بینالمللی» توصیف کرد و خواستار تسهیل صدور ویزا برای ایرانیان شد.
در همین رابطه مجتبی شصتیکریمی، مدیرکل خدمات کنسولی وزارت امور خارجه ایران، تأیید کرد که ایران انتظار ورود ۵۵ شهروند ایرانی از آمریکا در روزهای آینده را دارد. وی افزود: «اعضای این گروه به دلیل سیاستهای نژادپرستانه و ضد مهاجرتی دولت ایالات متحده، تمایل خود را برای بازگشت به ایران ابراز کردهاند.»
براساس گزارش نیویورکتایمز، این اقدامات در چهارچوب سیاستهای سختگیرانه مهاجرتی دولت ترامپ قرار میگیرد و جایگزینی برای روشهای پیشین اخراج انفرادی با هواپیماهای تجاری است. گزارشها حاکی است، حدود ۲ هزار ایرانی در معرض اخراج قرار دارند و واشنگتن برنامهریزی برای بازگشت صدها نفر دیگر را دارد. پیش از این نیویورکتایمز از اخراج اجباری حدود صد ایرانی از لوئیزیانا خبر داده بود و آن را «نقطه اوج سیاستهای ضد مهاجرتی ترامپ» خوانده بود؛ اقدامی که ظاهراً مرحله اول بازگشت اجباری حدود ۴۰۰ مهاجر ایرانی بود.
مهرماه امسال و در جریان بازگشت اولین گروه مهاجران ایرانی از آمریکا، حسین نوشآبادی، مدیرکل امور پارلمانی وزارت امور خارجه، توضیح داده بود که حدود ۱۲۰ مهاجر ایرانی به کشور بازخواهند گشت و «رضایت آنان در این باره جلب شده است». او با اشاره به اینکه برخی از این افراد حتی اقامت قانونی در آمریکا داشتند، مخالفت ایران با اخراج اجباری را تکرار کرد و گفت: «به طرف مقابل گفتهایم که بازگشت باید بر اساس رضایت افراد باشد.»
مهاجران در غل و زنجیر
«تحمل صفر» آمریکا
نگاهی به سابقه رفتار دولت ترامپ با پناهجویان نشان میدهد که دولت آمریکا در زمینه برخورد با پناهجویان و اعمال سیاست «تحمل صفر» محدودیتهای جدی علیه مهاجران را در دستورکار قرار داده است. بهمنماه پارسال هم روزنامه ایران در گزارشی از وضعیت دردناک 10 ایرانی خبر داد که همراه با گروهی از مهاجران آسیایی، در حالی که «با غل و زنجیر» بسته شده بودند، از خاک آمریکا به پاناما منتقل شدند.
آن مهاجران در ویدیوهایی که مخفیانه ضبط کرده بودند، از شرایط غیرانسانی بازداشت و اخراج خود پرده برداشتند و عنوان کردند که در وضعیت بدون پول و سیمکارت بودند و برای ارسال فیلم خود از محل نگهداریشان رمز اینترنت هتل را هک کردند.
در همان زمان، اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با اشاره به اهمیت رعایت هنجارهای بینالمللی مربوط به رفتار با مهاجران، برخورد خشن و غیرانسانی با اتباع ایرانی را غیرقابلقبول دانست و تأکید کرد که وزارت امور خارجه بر اساس وظایف قانونی خود از هیچ کوششی برای حمایت از حقوق اتباع ایرانی دریغ نمیکند و بر همین اساس دستورالعمل مقتضی به دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن و دیگر نمایندگیهای دیپلماتیک و کنسولی ایران در آمریکای جنوبی برای هرگونه مساعدت به هموطنان طردشده از آمریکا ابلاغ شده است. وی افزود: «ایران وطن همه ایرانیان است و هموطنانمان میتوانند آزادانه به میهن خود بازگشته و تردد داشته باشند.»
