بیتا میرعظیمی
خبرنگار

انفجار بندر شهید رجایی به 2 هزار و 438 خودرو آسیب زد که از این تعداد، تنها 870 خودرو از پوشش بیمه بدنه برخوردار بودند. چندی پیش، روند رسیدگی به خودروهای دارای بیمه بدنه تکمیل شده و خسارت‌ها به صورت کامل به مالکین آسیب دیده، پرداخت شد. طبق گفته رئیس کل دادگستری استان هرمزگان به «ایران»، با تکمیل پرونده خودروهای دارای بیمه بدنه، ارزیابی خسارت‌ها به 1568 خودروی آسیب دیده فاقد بیمه بدنه به میزان 210 میلیارد تومان تکمیل شده و از طریق پیامک‌ به مالکین خودروها اطلاع‌رسانی خواهد شد. در حال حاضر، ۱۰۰ میلیارد تومان جمع‌آوری شده که با تأمین ۱۱۰ میلیارد تومان دیگر، تمام خسارت‌ها در اسرع وقت به خسارت دیدگان پرداخت خواهد شد. «مجتبی قهرمانی» رئیس کل دادگستری استان هرمزگان به «ایران» می‌گوید: «بخش زیادی از خودروهای آسیب دیده در حادثه دردناک بندر شهید رجایی، فاقد بیمه بدنه بودند؛ بنابراین از همان ابتدا تأمین منابع مالی لازم برای جبران خسارت این خودروها به یکی از مهم‌ترین اهداف ما تبدیل شد. ما تلاش‌ها را بر درگیر نشدن مردم و شهروندان در فرآیندهای پیچیده و طولانی تشکیل پرونده قضایی معطوف کرده و با پیگیری‌های استاندار محترم هرمزگان، دستگاه قضایی و مشارکت مدیران و اعضای انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران، حدود ۱۰۰ میلیارد تومان برای جبران خسارت خودروهای فاقد بیمه تخصیص پیدا کرد.
این مبلغ به حساب انجمن کشتیرانی واریز شده و از طریق پیامک‌ به افرادی که پرونده‌ای برای جبران خسارت خودرو تشکیل داده‌اند، اطلاع‌رسانی خواهد شد.

جبران خسارات در اسرع وقت
رئیس کل دادگستری استان هرمزگان تصریح می‌کند:« با صدور دستور قضایی مبنی بر الزام شرکت‌های بیمه به انجام کارشناسی و محاسبه کارشناسی و پرداخت خسارات در سریع‌ترین زمان ممکن، بلافاصله کارگروه متعددی در خصوص جبران خسارات مالی آسیب‌دیدگان تشکیل شد.»
هیأت کارشناسی در محل شهرداری شهرک شهید رجایی به سرپرستی معاون اجتماعی و پیشگیری وقوع جرم دادگستری هرمزگان و با حضور تعدادی از قضات و کارشناسان تخصصی در حوزه‌های مختلف تشکیل شد.
کارشناسان ابتدا خودروهای دارای بیمه بدنه را از خودروهای بدون بیمه تشخیص داده و خودروهای دارای بیمه بدنه آسیب دیده را مستقیم و بدون تشکیل پرونده به شرکت‌های بیمه معرفی کردند. شرکت‌های بیمه نیز همکاری‌های لازم را به‌عمل آورده و فوراً خسارات خودروهای دارای بیمه بدنه را جبران کردند.
با این حال، هنگام ارزیابی خسارات به کارشناسان و ارزیابان توصیه شد تا با نگاه منصفانه ارزیابی‌ها را انجام دهند؛ حق اعتراض مالکین به ارزیابی‌های صورت گرفته محفوظ است و پس از طی روند قانونی، تصمیم قانونی و عادلانه اتخاذ خواهد شد.

سازوکار اثبات وجود خودرو در محل حادثه
طبق گفته رئیس کل دادگستری استان هرمزگان، تعیین خسارت خودروهای بدون بیمه، نیازمند اقداماتی ویژه مانند اثبات حضور در محل حادثه بود تا میزان خسارات کارشناسی شده و برآورد دقیق آن اعلام شود. با قید فوریت در بندر شهید رجایی اقدامات کارشناسی به منظور تعیین خسارات خودروهای بدون بیمه آغاز شد و مالکین خسارت دیده به شرکت بیمه طرف قرارداد بندر شهید رجایی معرفی شدند. هم‌اکنون، جبران خسارات در حال انجام است؛ چرا که در روند قانونی باید خسارت تعیین شده کارشناسی به مالکین اعلام شده و در صورت اعتراض و ادعا جهت وارد شدن خسارات بیشتر، فرصتی قانونی برای اعتراض درنظر گرفته شود. با این حال، برخی از مالکین خسارت دیده که اعتراضی نداشته و خواستار جبران خسارت در اسرع وقت بودند، بلافاصله به شرکت‌های بیمه معرفی شدند. هم‌اکنون، شرکت‌های بیمه در حال جبران خسارت‌ها هستند.
«مجتبی قهرمانی» درباره سازو کار اثبات وجود خودروها در محل حادثه می‌گوید: «اثبات آسیب وارده به خودروها در محل حادثه، مستلزم نظریه کارشناسی است. طبق روال، هر رفت و آمدی به محدوده بندر شهید رجایی از طریق سوابق ورود و خروج و بازبینی دوربین‌ها و نقطه‌زنی جی پی اس و... انجام شده که همه این موارد در صدور نظریه کارشناسی مد نظر قرار گرفته است. بخش دیگری از خودروها نیز در اطراف بندر شهید رجایی قرار داشته و خسارت وارده به آنها به صورت جدا کارشناسی می‌شود. برای معترضین به نتیجه کارشناسی نیز حق اعتراض محفوظ است و اسناد و دلایل آنها تا اتخاذ نتیجه قانع کننده مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

ارزیابی خسارات به تجار و کانتینرها
رئیس کل دادگستری استان هرمزگان، نحوه شناسایی برخی از جانباختگان با آسیب بسیار شدید را تشریح کرده و می‌گوید: «روند شناسایی علمی و دقیق این جانباختگان با همکاری پزشکی قانونی هرمزگان، فارس و تهران انجام شده و با نمونه‌برداری دقیق ژنتیکی، هویت ۱۶ جانباخته مشخص شد. همزمان، هویت ۱۱ مفقودی نیز با بررسی دوربین‌ها و اظهارات شهود شناسایی و فوت آنها احراز شد. تاکنون نیز دیه ۵۸ جان‌باخته حادثه بندر شهید رجایی، تأمین و به حساب خانواده‌های آنها واریز شده است.» طبق گفته این مقام مسئول، هم‌اکنون اقدامات کارشناسی جهت تعیین خسارات به تجار و کانتینرها نیز انجام شده است. هیأت کارشناسی به همراه قضات، کانتینرهای کاملاً سوخته و از بین رفته را به صورت مجزا مورد بررسی کارشناسی قرار دادند. آنها درعین حال کانتینرهایی که تنها به کالاهای موجود درآن خسارت وارد شده بود را با حضور مالکین کالاها و کارشناسان مربوطه، مورد بررسی کارشناسی قرار دادند. درهای کانتینرها با حضور مالکین و هیأت کارشناسی بازگشایی شده و خسارات وارده به صورت دقیق مورد محاسبه قرار گرفت. تاکنون ارزیابی خسارت‌های جزئی و کلی حدود ۲ هزار و۵۷۳کانتینر متعلق به تجار انجام شده و فرم‌های مربوطه در این خصوص تهیه شده و تحویل بیمه‌ها شده است. درهمین راستا نیز میزان خسارات و نتیجه کارشناسی به مالکین خودروها طی پیامکی اعلام شده است. مالکین می‌توانند به سامانه معرفی شده در پیامک مراجعه کرده و اعتراض و یا عدم اعتراض خود را نسبت به صدور نظر کارشناسی ثبت کنند. با این حال، به محض اعلام شماره شبا، مبلغ تعیین شده به حساب مالکین واریزخواهد شد.