چرا اتفاقات فرودگاه رفیق حریری فراتر از لغو پروازهای ایرانی است؟
پیدا و پنهان اعتراضات لبنان
چند روزی است که مقاومت لبنان طی فراخوانهایی، مشغول اعتراض به کارشکنی در مسیر پروازهای ایرانی به بیروت است. شیطنت علیه پروازهای ایرانی، تنها یک نماد از فرآیندی است که پس از تشکیل دولت جدید به ریاست جوزف عون و نواف سلام با دخالتهای خارجی در این کشور جریان پیدا کرده و صدای اعتراض مقاومت، مردم و شیعیان لبنان را بالا برده است.
در همین وضعیت، روز گذشته یک منبع مطلع امنیتی مدعی شد لبنان پس از هشدار آمریکا درباره سرنگون شدن هواپیماهای ایرانی به مقصد بیروت توسط اسرائیل، به ایران پیام داد مجوزی برای پروازهای ایرانی به مقصد بیروت صادر نمیکند. این منبع لبنانی گفت لبنان دو بار طی هفته جاری، پس از آن که آمریکا هشدار داد اسرائیل ممکن است هواپیماهای ایرانی به مقصد بیروت را سرنگون کند، به این هواپیماها اجازه فرود در بیروت را نداد. این منبع لبنانی به خبرگزاری فرانسه گفت:اسرائیلیها از طریق آمریکاییها به لبنان اطلاع دادند که اگر هواپیماهای ایرانی در لبنان فرود بیایند، فرودگاه را هدف قرار میدهند.
این منبع افزود: طرف آمریکایی به لبنان اطلاع داد اسرائیل درباره تهدید خود جدی است.
وزنکشی در خیابان
البته لبنان هرگز با این اتفاقات بیگانه نبوده و از دهه 70 میلادی این خیابان بوده است که حرف اول و آخر را زده و معادلات بر پایه وزنکشی گروهها و جریانات سیاسی رقم خورده است.
ثبات در بیروت همیشه از مسیر تعادل بین گروهها و اقوام مختلف به تعادل رسیده است و هر گاه این معادله ناپایدار شده، این کشور مدیترانهای دستخوش بیثباتی و تغییرات مهم سیاسی شده است.
گردهمایی روز جمعه (14 فوریه-26 بهمنماه) حزب المستقبل در سالگرد ترور رفیق حریری، نخستوزیر پیشین لبنان که با بازگشت سعد حریری به قدرت همراه شد و مراسم تشییع پیکر شهید سید حسن نصرالله و سیدهاشم صفیالدین در 23 فوریه (5 اسفندماه)، اتفاقاتی است که پیامهای سیاسی مهمیبه داخل و خارج از لبنان مخابره خواهد کرد.
منابع لبنانی معتقدند حزبالله پس از تجاوزات اسرائیل میخواهد با میزان حضور مردمیخود در مراسم تشییع دبیرکل سابق، پیامیقدرتمند چه در داخل و چه خارج از کشور صادر کند، بویژه پس از آن که بسیاری تصور میکردند در نتیجه حملات نظامیاسرائیل، حزبالله به پایان رسیده است.
این منابع خاطرنشان میکنند، تشییع پیکر شهیدان نصرالله و صفیالدین در 23 فوریه بزرگترین پاسخ حزبالله به طرفهای خارجی و داخلی است.
از نگاه مقاومت لبنان، در پس لغو مجوز پروازهای ایران، تلاشی برای تحت فشار قرار دادن شیعیان نهفته است که سرنخ آن به اسرائیل برمیگردد.
این اتفاقات از خلفوعده جوزف عون به دوگانه شیعی (جنبش امل و حزبالله) در جریان رأی اعتماد و سهم آنها در کابینه آغاز شد و به این روزها و زمزمه تلاش برای خلع سلاح حزبالله رسیده است؛ چه اینکه مورگان اورتگاس، نماینده ویژه آمریکا که جانشین عاموس هوکشتاین شد، در سفر آخرش به بیروت به مقامات دولت جدید اولتیماتوم داد مقاومت نباید هیچ نقشی در دولت و آینده لبنان داشته باشد.
تهدیدهای جدید برای شیعیان
روز گذشته و در حالی که اسرائیل کاملاً از جنوب لبنان خارج نشده است، بنیامین نتانیاهو در نشست خبری مشترک با مارکو روبیو، وزیر خارجه دولت ترامپ تصریح کرد، حزبالله باید به طور کامل خلع سلاح شود. به همین خاطر حزبالله، باقی ماندن ارتش رژیم اسرائیل در جنوب در کنار مانعتراشیهایی که در بازسازی مناطق جنوبی صورت میگیرد و همچنین درگیریهای پراکندهای که نظامیان تحریرالشامیدر مرز شرقی با روستاهای شیعی لبنان صورت دادهاند، به عنوان یک پازل میبیند که طایفه شیعه را با یک تهدید وجودی مواجه خواهد کرد.
2005 تکرار شده است؟
صحنههای این روزها بیشباهت به سال 2005 نیست. اندکی بعد از ترور رفیق حریری، نخستوزیر فقید، زورآزماییها در لبنان وارد عرصه جدیدی شد.
یک طرف شهید سید حسن نصرالله و میشل عون، رهبر جریان آزاد مسیحی و نبیه بری، رئیس مجلس شیعه و رهبر جنبش امل در دفاع از سوریه مقابل قطعنامه 1559 سازمان ملل قرار داشتند و طرف دیگر مخالفان مقاومت لبنان.
در آن مقطع شهید نصرالله اعلام کرد، 8 مارس وارد خیابانها شوند و با شعار «الشعب، جیش و مقاومة» از سوریه و حزبالله لبنان در مقابل آمریکا حمایت کنند. چند روز بعد هم نیروهای طرفدار غرب و نزدیک به آمریکا، فرانسه و عربستان وارد خیابان شدند تا در ادامه انقلاب موسوم به سدر که بر لزوم خروج سوریه از لبنان و خلع سلاح مقاومت تأکید داشت، به زورآزمایی خیابانی دست بزنند. سپهر سیاسی لبنان در دو دهه گذشته بعد از این نبرد خیابانی تثبیت شد و ائتلاف 8 مارس و 14 مارس را تشکیل داد.
سال 2008 دولت فؤاد سینیوره، فرماندهی نیروهای امنیتی فرودگاه بیروت را از مقام خود برکنار کرد و دستور داد تمام سیستم اتصالات و مخابرات حزبالله لبنان در بیروت جمع شود.
همزمان ولید جنبلاط، رهبر دروزیهای لبنان هم در سخنرانیای گفته بود، سفیر ایران باید از لبنان اخراج و از پرواز هواپیماهای ایرانی به لبنان نیز جلوگیری شود.
این فعل و انفعالات درست بعد از جنگ 33 روزه رخ داد. در نهایت بعد از اینکه دولت تلاش کرد تجهیزات مخابراتی حزبالله را جمعآوری کند، درگیری محدود نظامیدر بیروت رخ داد که در پی آن حزبالله طی 3 روز اکثر مناطق بیروت، رسانهها و مراکز در اختیار دولت را تصرف کرد.
بعد از این ماجرا مذاکرات به درخواست قطر و عربستان شکل گرفت و دولت تشکیل شد و حزبالله توانست از حق وتوی خود در تشکیل دولت استفاده کند.
بــــرش
بیانیه حزبالله
حزبالله لبنان درباره اعتراضات مردمی اخیر در روز شنبه بیانیه ای صادر و توصیه هایی را به دولت لبنان ارائه کرد.
این حزب در بیانیهای اعلام کرد، تحصن مردمیکه دیروز توسط حزبالله برای محکوم کردن مداخله آشکار اسرائیل در امور لبنان و نقض حاکمیت ملی برگزار شد، یک حرکت مسالمتآمیز و بیان متمدنانه موضع مردمیدر رد تسلیم شدن در برابر دیکتههای خارجی بود. با این حال معترضان با پرتاب بمبهای گاز اشکآور توسط ارتش لبنان مواجه شدند که این رفتاری مذموم و ناروا علیه شهروندان صلحجو محسوب میشود. این یک تلاش مشکوک برای سوق دادن ارتش به رویارویی با مردم است.
در این بیانیه آمده است: حزبالله از رهبری ارتش میخواهد تحقیقات فوری را در مورد این حمله آغاز و اقدامات مناسب را برای حفظ نقش نهاد نظامیدر حفاظت از ثبات و صلح مدنی اتخاذ کند.
حزبالله همچنین از دولت لبنان میخواهد به مسئولیت کامل خود در حفاظت از معترضان و حق ابراز مواضع و خواستههایشان عمل کند، از تصمیم خود برای جلوگیری از فرود هواپیماهای ایرانی در فرودگاه بیروت عقبنشینی و اقدامات جدی برای جلوگیری از تحمیل دیکتههای دشمن اسرائیلی و نقض حاکمیت ملی اتخاذ کند.
حزبالله همچنین بروز حادثه در مجاورت فرودگاه بینالمللی «رفیق حریری» برای نیروهای حافظ صلح بینالمللی در جنوب لبنان (یونیفل) را محکوم و اعلام کرد، قاطعانه هر گونه هدف قرار دادن یونیفل و همچنین آسیب به اموال عمومیو خصوصی را رد میکند.