سمیه افشین‌فر
خبرنگار

یلدا در خاطره‌های سال‌هایی دور برای هر کدام از ما یادآور جمع‌های نوستالژیک خانوادگی است. مادربزرگ که هر سال بانی اصلی مراسم این شب خاطره انگیز بود می‌گفت که افراد فامیل باید مثل دانه‌های تسبیح دور هم جمع شوند تا همیشه از احوال هم باخبر باشند. برای همین هم بود که به هر بهانه‌ای همه را در منزلش جمع می‌کرد. غذا هر چه که بود عطر و طعمش با همه غذاهای روی زمین فرق می‌کرد. اما چند سالی است که عطر نوستالژی قدیمی از مراسم ملی و آیینی مان کمرنگ شده و جای خود را به ژست‌های آتلیه‌ای و میز و منوهای رستوران‌ها داده است. دکتر حمیلا بخشی روانشناس فلسفه یلدا را رفتن به پیشواز راحتی و آسایش و بلند شدن روزها تعریف می‌کند و می‌گوید: از آنجا که شب یلدا طولانی‌ترین شب سال است در گذشته و در چنین شبی به پیشواز راحتی و آسایش می‌رفتند چون معتقد بودند روز منبع آرامش و الهام بخش است و از آنجا که در چنین شبی دور آتش جمع می‌شدند همین دورهمی برای گذشتگان ما منبع الهام روحی و روانی بوده است.
اهمیت دورهمی بر سلامت روان افراد
این روانشناس با تأکید بر اهمیت دورهمی‌های خانوادگی بر سلامت افراد به نقش بزرگترها اشاره می‌کند: به نظرم سال‌های قبل مهر و الفت بیشتر بود. در دورهمی‌ها بزرگ‌ترهای جمع منبع مهر و خوبی بودند و همانند لوح فشرده‌ای ضرب‌المثل‌ها و روایت‌ها را سینه به سینه منتقل می‌کردند و در واقع با حضورشان مراودات بین نسلی اتفاق می‌افتد.»

تأثیر کرونا بر تغییر ارتباطات میان فردی
بخشی معتقد است بعد از پاندمی کرونا شکل مناسبات افراد دچار تغییر شده است: «متأسفانه از بعد کرونا مناسبات افراد مختل شد و کمی چاشنی مدرنیته نیز وارد آن شد و به اینجا رسیدیم که دورهمی‌های ساده و بی‌آلایش گذشته جای خود را به تزئینات و مناسبات رنگارنگی داده که جایی در فلسفه یلدا ندارد. باید بپذیریم که بخشی از جامعه به جای پاسداشت فرهنگ یلدایی درگیر چیدمان میزهای مختلف با خوراکی‌های رنگارنگ است و همین توجه به ظواهر این چنینی موجب شده تا مراودات بین نسلی در جامعه دچار اختلال شود حالا نه پدربزرگ مادربزرگ‌ها حرف نوه‌ها را می‌فهمند و نه نوه‌ها از بودن در جمع آنها متوجه حرفهایشان می‌شوند و این زنگ خطری است که نباید از آن غافل شویم.»