محمد حیدری‌پور
کارشناس پخش

 سینمای مستند ایران در یک دهه اخیر، برخلاف سینمای داستانی رشد داشته است. بزرگان این سینما کمتر فعالیت می‌کنند اما هر سال، تعدادی جوان وارد سینمای مستند می‌شوند که آثارشان بحث برانگیز و جذاب است. سینمای داستانی نمی‌تواند به همه حوزه‌ها ورود کند، اما در سینمای مستند بارها شخصیت‌ها و سوژه‌های ملتهب دستمایه ساخت فیلم بوده‌اند و نمایش این آثار در جشنواره سینماحقیقت با استقبال مواجه شده است. به عنوان نمونه مستندهای محمد کارت، همواره در سینماحقیقت تحسین شده‌اند. سال گذشته و در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» برای مستندهای «احمد» (مصطفی رزاق کریمی)، «خانواده خلج» (مریم الهامیان) و «قوی‌دل» (علی فراهانی صدر) سانس‌های فوق‌العاده تشکیل شد که سینمای داستانی دست کم در پنج سال اخیر شاهد چنین استقبالی نبوده است.
این اولین جشنواره رائد فریدزاده رئیس جوان سازمان سینمایی است. جشنواره فیلم کوتاه تهران، توسط دولت قبل مدیریت و هماهنگی شد، با دبیری که به دولت قبل نزدیک‌تر بود. جشنواره فیلم کودک اصفهان نیز چنین شرایطی داشت. اما هجدهمین جشنواره سینماحقیقت با دبیری محمد حمیدی مقدم برگزار می‌شود که سال‌ها سابقه دوستی و رفاقت و همکاری را با رائد فریدزاده داشته است. حمیدی مقدم که در دولت دوازدهم و سیزدهم فعالیت می‌کرد، از زمان حضور در جشنواره «سینماحقیقت» سعی کرده امضای خود را در برگزاری این رخداد ثبت کند. برگزاری استاندارد و منظم این جشنواره بویژه در دوره کرونا، امتیازی است که بسیاری از سینمادوستان از یاد نبرده‌اند. به نظر می‌رسد همراهی صنوف و سینماگران مستند در این دوره بیش از قبل باشد و جشنواره به روزهای پررونق سابق بازگردد.

به جشنواره‌ها، آثار نمایش داده شده اعتبار می‌دهند. طبق اخبار شنیده شده، امسال بسیاری از سینماگران شاخص فیلمی در جشنواره «سینماحقیقت» دارند. فرهاد ورهرام، حسام اسلامی، نیما مهدیان، بابک بهداد، عارف افشار، یاسر خیر، فرشاد اکتسابی، بهروز نورانی‌پور و... سینماگرانی هستند که به تماشای آثارشان می‌شود امیدوار بود. اگرچه فهرست نهایی فیلم‌های این دوره، آذرماه اعلام می‌شود اما گمانه‌زنی‌ها از نمایش آثار اجتماعی مسأله محور خبر می‌دهد؛ مستندهایی که حال و هوای جامعه و جوانان در آن ثبت شده است.

با وجود مشکلات فراوان برای میزبانی چارسو، ستاد برگزاری هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» پس از تلاشی چند ماهه موفق شد مالکان چارسو را قانع کند که تجاری‌سازی این پردیس را تا زمستان امسال به تعویق بیندازند. چارسو در ادوار مختلف خانه جشنواره بوده و مستندسازان اغلب نسبت به آن حس مثبت دارند. حضور در چارسو، حسن ختام برگزاری جشنواره‌ها با این پردیس سینمایی دوست داشتنی است که با میزبانی جشنواره جهانی فجر به دبیری رضا میرکریمی به یک مکان زیبا و دوست داشتنی تبدیل شد و امسال با «سینماحقیقت» آن خاطرات برای همیشه فراموش خواهد شد.

جشنواره سینماحقیقت در ادوار مختلف محل کشف استعدادهای فراوانی بوده است. بسیاری از چهره‌های شاخص سینمای ایران که این روزها در سینمای داستانی یا سینمای مستند فعالیت می‌کنند، با «سینماحقیقت» درخشیده‌اند. «سینماحقیقت» یکی از مهم‌ترین رویدادهای سینمایی است که نسبتش را با جامعه، مردم و تحولات اجتماعی حفظ کرده و در غیبت سینمای اجتماعی مؤثر و فیلم غیرکمدی پرمخاطب، سینمای مستند در این سال‌ها آثاری تولید کرده که تماشایش تأثیرگذار و ایجاد کننده موج بوده است. فرصت توجه به سینمای ارزشمند و متفاوت ایران در «سینماحقیقت 18» را نباید از دست داد.