مجتبی آزادیان
خبرنگار

بازار سرمایه در چند روز هفته جاری تحت تأثیر رخداد‌های سیاسی و نظامی منطقه‌ای و شرایط مبهم آن قرار داشت. روز شنبه در نخستین روز مبادلاتی این هفته هم شرایط مبادلات بسیار ضعیف بود و شاخص‌ها کاهش یافتند. سهام متعددی صف‌های فروش داشتند اما تلاش‌ها برای بهبود معاملات به ثمر نرسید. سایه نوسان رخداد‌ها بر بازار سرمایه ایران سبب بی‌عملی بین تصمیم‌گیران کلیدی شده بود و به طور کلی ابتکار از دست همه آنها خارج شد. روز شنبه شاخص صنعت هیچ گروهی مثبت نبود و تنها تعداد کمی از صنایع کوچک مانند محصولات کاغذی رشد نامحسوسی در شاخص صنعت داشتند.
 
اقبال به صندوق‌های طلا
اما بازار در روز یکشنبه و در حالی که عرضه‌ها و سهام در صف فروش، بر مبادلات بازار فشار جدی می‌آوردند، شاخص‌ها کاهش یافتند و این نشان از ناکارآمدی تصمیم‌گیران کلیدی در شرایط بحران است. روز یکشنبه تنها شاخص‌های دو گروه کوچک رایانه و تأمین آب، برق و گاز مثبت شدند. در این شرایط و به دلیل رشد قیمت دلار در بازار ارز، صندوق‌های طلا محل تمرکز سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت و نوسانگیر بود. قیمت نماد عیار که یک صندوق مطرح طلا است در روز یکشنبه بیش از ۳ درصد رشد داشت. این رشد حتی بیش از مقادیر تکنیکالی است که سقف حداکثری را نشان می‌دهند و به نظر می‌رسد با ادامه این وضع بحرانی و یا بهتر است بگوییم تعلیق بین سهامداران و فعالان بازار سرمایه، این صندوق‌های طلا هستند که مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند.
 تمرکز بر تقویت نیروهای خودجوش
اما روز دوشنبه در سومین روز از این هفته معاملاتی، باز هم شاخص‌ها منفی شدند و شاخص پس از عبور از کف تکنیکال 2 میلیون و 127 هزار واحدی، به تدریج شاخص کل به کف دوم تکنیکال که حدود 2 میلیون و 80 هزار واحد است، نزدیک شد. فعالان بازار سرمایه به این نتیجه رسیده‌اند که دیگر نباید توقعی از مدیران و تصمیم‌گیران برای بهبود بازار سرمایه داشت و باید به دنبال تقویت نیروهای خودجوش بازار بود. روز دوشنبه فقط شاخص‌های صنایع تأمین آب، برق و گاز و ماشین‌آلات آن هم نامحسوس مثبت شدند.
 
سبزپوشی و آغاز خرید
اما سه‌شنبه (روز گذشته) پس از مدت‌ها کاهش شاخص، شاهد افزایش هرچند اندک شاخص کل بودیم و شاخص کل با 3 هزار و 432 واحد افزایش به رقم 2 میلیون و 97 هزار واحد رسید اما شاخص کل هم‌وزن با 526 واحد افت، به رقم 696 هزار و 496 واحد کاهش یافت و به نظر می‌رسد که نو‌سان‌گیران در شرایط رکود بازار و تعلیق، بهتر می‌توانند کمی تحرک را به بازار بازگردانند.
معامله‌گران در بورس تهران بیش از شش میلیارد و ۴۵۶ میلیون سهم و اوراق مالی را با انجام بیش از ۲۰۲ معامله به ارزش ۴۵ هزار و ۲۲۴ میلیارد ریال داد و ستد کردند. همچنین نمادهای فملی، فولاد، فارس، نوری، شپدیس و کچاد بیشترین اثر مثبت و نماد شپنا بیشترین اثر منفی را بر شاخص کل بازار سرمایه گذاشتند. شاخص کل فرابورس ایران نیز با ۲۳ واحد افت به ۲۱ میلیون و ۹۹۲ هزار و ۷۶ واحد رسید. معامله‌گران در فرابورس بیش از 3 میلیارد و ۹۸۲ میلیون سهم و اوراق مالی با انجام ۱۰۲ هزار و ۴۷۸ معامله داد و ستد کردند. نمادهای آریا و انتخاب بیشترین اثر مثبت و نمادهای فزر، شاوان، وسپهر و سامان بیشترین اثر منفی را بر شاخص فرابورس گذاشتند. در حقیقت، خریداران با رسیدن قیمت‌ها به یک کف جذاب، خریدهای خود را آغاز کردند و شرایط بازار سهام بهتر شد.
در گروه‌های بزرگ، شاخص صنعت فلزات اساسی بیش از بقیه مثبت شد و در گروه‌های کوچک شاخص صنعت دستگاه‌های برقی مطرح بود. اگرچه صعود بسیار هم شاخص کل و منفی شدن شاخص کل هم وزن چندان امیدوارکننده نیست، اما باید به انتظار روزهای آینده ماند تا دید آیا فشار فروش و عرضه‌ها بالاخره کنترل شده است یا خیر.

بــــرش

افزایش سهم اوراق گام تا 100 همت برای ورود به بازار
 بانک مرکزی اتصال سامانه گام به سامانه شرکت بورس کالا و سامانه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار را عملیاتی کرد. این اقدام با هدف استفاده از اوراق گام برای تسویه معاملات بورس کالا انجام شده است. بر همین اساس، به منظور افزایش سهم اوراق گام به عنوان یکی از ابزارهای مهم تأمین مالی زنجیره تولید در تأمین مالی اقتصاد، اقداماتی از قبیل اصلاح و ابلاغ دستورالعمل و ضوابط کنترل و مدیریت اوراق در ابتدای سال‌جاری، ابلاغ آیین‌نامه اجرایی پذیرش اوراق گام توسط دستگاه‌های اجرایی بابت دیون اشخاص دارنده اوراق گام و افزایش میزان سقف اوراق گام قابل انتقال به بازار سرمایه به ۱۰۰ همت را انجام داده است. همچنین برای بهره‌مندی فعالان اقتصادی از مزایای اوراق گام و تسهیل فرایند انتقال اوراق به بازار سرمایه، بانک مرکزی با همکاری شرکت بورس کالای ایران و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه اقدام به برقراری اتصال سامانه گام به سامانه بورس کالا و سامانه سپرده‌گذاری مرکزی کرده است.