معاون رئیس دفتر سیاسی مقاومت اسلامی فلسطین از اعلام زمان جانشینی شهید اسماعیل هنیه خبر داد
خلأ رهبری در حماس معنا ندارد
با توجه به اینکه انتخابات بعدی حماس فوریه سال ۲۰۲۵ است، احتمالاً همچنان که جانشینی برای شهید عاروری تعیین نشد، به جای شهید هنیه نیز صرفاً یک سرپرست یا رئیس موقت انتخاب خواهد شد.
پس از ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی جنبش حماس مسأله جانشینی وی اهمیت ویژهای پیدا کرد و گمانهزنیهای بسیاری ناظر بر این موضوع در رسانهها بازتاب داشته است. بویژه که مانورهای سیاسی رژیم صهیونیستی بعد از ترور وی، بر مدار ایجاد خدشه بر وجهه حماس و تضعیف آن در جریان است. این رژیم تلاش دارد با دستاوردسازی در مورد عملی شدن تهدیدش علیه رهبران مقاومت و بویژه حماس و حذف فیزیکی آنها، خلأ موجود در آشفتگی و نداشتن برنامه متقن برای چشمانداز جنگ در غزه را پر کند و از این راه به افکار عمومی داخلی خود پاسخی داده باشد. این در حالی است که پیشینه این راهبرد رژیم صهیونیستی علیه برخی از رهبران مقاومت در طول سالهای گذشته خلاف انتظارات تلآویو بوده و نشان داده که شاکله و مسیر مقاومت با جابهجایی رهبران مخدوش نشده و تغییرناپذیر است. در همین رابطه «خلیل الحیه» معاون رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در مراسم بزرگداشت شهید اسماعیل هنیه در پایتخت قطر افزود: «با شهادت رئیس دفتر سیاسی حماس، این جنبش دچار خلأ رهبری نشده است و همه نهادهای آن به وظیفه خود عمل میکنند.» وی با اشاره به موضوع انتخاب جانشین شهید هنیه اعلام کرد، رایزنیها پیرامون این موضوع در چند روز آینده به پایان خواهد رسید و آنچه در برخی رسانهها و شبکههای اجتماعی در رابطه با ذکر اسامی مشخصی به عنوان رئیس جدید دفتر سیاسی حماس منتشر شده، به هیچ وجه صحت ندارد. الحیه اظهار داشت: جنبش حماس دارای رهبری یکپارچه و واحد است و نشستها و وظایف خود را با احساس مسئولیت انجام میدهد. بر اساس این گزارش، طی روزهای آتی، رئیس دفتر سیاسی جدید حماس برای یک دوره انتقالی معرفی خواهد شد و در نهایت، همانطور که عضو دفتر سیاسی و مسئول بخش روابط بینالملل جنبش حماس باسمنعیم توضیح داد، در نهایت برای انتخاب رئیس دفتر جدید حماس، انتخابات برگزار خواهد شد.
روند انتخاب رهبران حماس
ساختار سیاسی حماس یکی از مردمسالارترین، شفافترین و دموکراتیکترین ساختارها در میان گروههای مقاومت تاریخ فلسطین و حتی گروههای مقاومت در تاریخ معاصر است.
حماس به دلیل شرایط ویژه فلسطین، سه شورای منطقهای دارد:
۱. دفتر حماس در غزه
۲. دفتر حماس در کرانه باختری
۳. دفتر حماس در خارج
برای روند مذکور، ابتدا شوراهای محلی انتخاب میشوند، سپس شورای استانها و این شورا نیز شورای اقلیم را انتخاب میکند. شورای اقلیمهای سهگانه نیز رؤسای اقلیمها را برمیگزینند و رؤسای سه اقلیم اعضای دفتر سیاسی را تعیین میکنند. طبق قانون، زنان و مردان میتوانند به عضویت شوراها انتخاب شوند. انتخاب ۱۹ عضو دفتر سیاسی حماس به این شکل است که شوراهای سهگانه ۱۰ نفر را انتخاب میکنند. رئیس حماس در غزه ۹ نفر دیگر را پیشنهاد میدهد که باید مورد تأیید شورای 10 نفرهای که قبلاً انتخاب شده بودند، قرار گیرند. این ۱۹ نفر نیز مجموعاً رئیس دفتر را انتخاب میکنند. اگر رئیس از غزه باشد، معاونش نباید از غزه باشد، اگر رئیس از خارج یا کرانه باشد معاون او نباید از این دو منطقه باشند. در حال حاضر به دلیل شهادت شهید هنیه و شهید عاروری، دفتر سیاسی حماس، رئیس و معاون ندارد. گمانهزنیهایی مبنی بر انتخاب رئیس جدید وجود دارد و اسامی مشعل، ابومرزوق، سنوار و الحیه به میان آمده است. حماس بیانیهای صادر کرده و گفته است، شورای مشورتی حماس و اعضای دفتر سیاسی در این باره تصمیم خواهند گرفت. با توجه به اینکه انتخابات بعدی حماس فوریه سال ۲۰۲۵ است، احتمالاً همچنان که جانشینی برای شهید عاروری تعیین نشد، به جای شهید هنیه نیز صرفاً یک سرپرست یا رئیس موقت انتخاب خواهد شد؛ چون در حال حاضر شورای تأثیرگذار غزه امکان مشارکت در انتخاب رئیس را ندارد. حتی ممکن است به دلیل شرایط ویژه امنیتی، اصل انتخابات شوراهای حماس نیز با تأخیر برگزار شود.