رئیس جمهور دیروز رئیس سازمان برنامه، معاون امور مجلس و مشاور عالی خود را منصوب کرد
شکل‌گیری آرام دولت متخصصان
با سه انتصاب جدید رئیس جمهور ساختار کابینه چهاردهم آرام آرام درحال شکل گرفتن است؛ ساختاری که تا اینجای کار، اجزای اصلی آن را متخصصان تشکیل می‌دهند. مسعود پزشکیان با این احکام سکانداران دو معاونت مهم ریاست جمهوری را مشخص کرد؛ در یک حکم سیدحمید پورمحمدی به ریاست سازمان برنامه و بودجه منصوب شد. در حکم دیگر، شهرام دبیری را به عنوان معاون امور مجلس رئیس جمهور منصوب کرد و در نهایت هم علی طیب نیا به عنوان مشاور عالی رئیس جمهور منصوب شد. با احتساب احکامی که رئیس جمهور پزشکیان پیش از این صادر کرده بود، یعنی تعیین محمدرضا عارف به عنوان معاون اول رئیس جمهور، محسن حاجی میرزایی به عنوان رئیس دفتر رئیس جمهور و محمدجواد ظریف به عنوان معاون راهبردی رئیس جمهور، می‌توان گفت شاکله دولت چهاردهم تقریباً درحال شکل‌گیری است. اکنون بخش مهم باقی مانده، معرفی وزرای پیشنهادی به مجلس شورای اسلامی است که به گفته یک عضو هیأت رئیسه مجلس، فهرست وزرای پیشنهادی احتمالاً تا پایان هفته به مجلس معرفی می‌شود. حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی به ایرنا گفت که فهرست وزرای پیشنهادی رئیس جمهور و زمان ارائه آن به مجلس، یکی از مباحث جلسه غیرعلنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی بود. البته طبق قانون، رئیس‌جمهور از زمان تحلیف دو هفته برای بررسی گزینه‌های پیشنهادی وزارتخانه‌ها به مجلس فرصت دارد. باتوجه به برگزاری مراسم تحلیف در 9 مردادماه، رئیس جمهور تا 23 مردادماه برای این امر فرصت قانونی در اختیار دارد که سه‌شنبه هفته آینده است. بنابراین درصورت ارائه‌نشدن فهرست وزرای پیشنهادی تا پایان این هفته (آنطور که عضو هیأت رئیسه مجلس احتمال داد)، می‌توان گفت رایزنی‌ها و گفت‌و‌گوها در این باره ادامه یافته است.
پورمحمدی، مردی برای تمام فصول
انتصاب سیدحمید پورمحمدی به ریاست سازمان برنامه و بودجه را باید انتصابی کارشناسی توسط رئیس جمهور پزشکیان در نظر گرفت. زیرا پورمحمدی جزو متخصصانی است که فارغ از گرایش‌های جناحی و صرفاً به دلیل تخصص اقتصادی و مدیریتی، تقریباً با همه دولت‌های جمهوری اسلامی ایران کار کرده است. رئیس فعلی سازمان برنامه و بودجه در بیش از 20 سال گذشته تماماً در حوزه سیاستگذاری کلان پولی، مالی و اقتصادی ایران در سطوح بالا مشغول به فعالیت بوده است. رویکرد کارشناسی، در کنار تخصص و توانایی پورمحمدی باعث شد تا همه دولت‌ها به کار با او علاقه‌مند باشند.
پورمحمدی در سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵، سال آخر دولت اصلاحات و دو سال اول دولت احمدی‌نژاد، معاون امور بانکی وزارت اقتصاد بود. در سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱ به عنوان قائم مقام رئیس کل بانک مرکزی فعالیت کرد. پورمحمدی در این سال از بانک مرکزی جدا شد و فعالیت خود را در معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور (جایگزین سازمان برنامه در دولت دهم) دنبال کرد. با شروع دولت روحانی، رئیس وقت سازمان برنامه او را به سمت معاون امور تولیدی منصوب کرد و در نهایت از سال ۹۷ به عنوان معاون امور اقتصادی و هماهنگی محمدباقر نوبخت فعال بود و در دو سال اول دولت سیزدهم نیز در سازمان برنامه نقش مؤثری داشت.
پس از سازمان برنامه، محمد مخبر معاول اول رئیس جمهور سابق او را به عنوان مشاور اقتصادی خود منصوب کرد. براساس این سوابق، رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت پزشکیان، هم با ساختارهای مدیریت اقتصادی کشور آشناست، هم با نظام برنامه‌ریزی کلان اقتصادی و هم با مشکلات، چالش‌ها و اساساً فرایندهای اقتصاد سیاسی ایران. پورمحمدی علاوه بر تخصص و تجربه بیش از 20 ساله، مورد قبول و اجماع همه جریان‌های سیاسی و مدیریتی کشور نیز هست. به این ترتیب رئیس 57 ساله سازمان برنامه دولت پزشکیان، علاوه بر داشتن دکترای علوم اقتصادی از دانشگاه تهران، همه ویژگی‌هایی را که از رئیس چنین سازمانی انتظار می‌رود،دارد؛ سازمانی که یکی از هدایتگران اصلی اقتصاد کلان ایران محسوب می‌شود.
طبیب تورم، مشاور عالی پزشکیان
وزیر اقتصادی که کاهش تدریجی و درنهایت تک رقمی شدن تورم را در کارنامه خود ثبت کرد، روز گذشته به عنوان مشاور عالی رئیس جمهور پزشکیان منصوب شد. علی طیب نیا که براساس چنین سابقه‌ای، رسانه‌ها و اقتصاددانان از او با عنوان «طبیب تورم» هم یاد می‌کنند، تقریباً مانند پورمحمدی با همه دولت‌ها کار کرده است. طیب نیا در دولت‌های سازندگی و اصلاحات، به طور پیوسته دبیر و مشاور کمیسیون اقتصادی دولت بود. در دولت دوم اصلاحات، او معاون هماهنگی امور اقتصادی و فنی معاون اول رئیس جمهور و درعین حال، مسئول ستاد مدیریت بحران کشور نیز بود. طیب نیا در سال ۱۳۸۴ به عنوان معاون امور اقتصادی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی (سازمان برنامه و بودجه) منصوب شد.
در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ نماینده رئیس جمهور در شورای پول و اعتبار بود که به صورت همزمان معاونت امور اقتصادی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و عضو شورای اقتصاد کشور را نیز بر عهده داشت. وزارت اقتصاد دولت اول روحانی، تقریباً آخرین فعالیت رسمی دولتی طیب نیا بود. اما کاهش و تک رقمی شدن تورم در این دوره، از او چهره‌ای محبوب ساخت. همین چهره و همین تجربه بود که با حضور در کنار پزشکیان در دوران انتخابات، تلاش کرد آرای ایرانیان را به سمت وی جلب کند. مجموع این شرایط بود که سبب شد محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس جمهور، پس از انتصاب طیب نیا به عنوان مشاور عالی رئیس جمهور در شبکه اجتماعی «ایکس» اینطور از آن استقبال کند: «برادر، دوست و همکار گرامی‌ام علی طیب‌نیا انسانی وارسته و اقتصاددانی برجسته است که حضورش به عنوان مشاور عالی رئیس‌جمهور عزیز سرمایه ارزشمندی برای دولت چهاردهم خواهد بود.»
معاون مجلس، یک چهره
کمتر شناخته شده
شهرام دبیری، معاون امور مجلس رئیس جمهور که روز گذشته حکم انتصاب او از سوی رئیس جمهور پزشکیان صادر شد، یک چهره کمتر شناخته شده در حوزه سیاسی ایران است. شاید همین امر بتواند زمینه موفقیت او را در یکی از پرلابی‌ترین، پر رفت و آمدترین و پر مراجعه‌ترین نهادها، یعنی مجلس شورای اسلامی فراهم کند. رئیس جمهور در حکم انتصاب شهرام دبیری، ابراز امیدواری کرده است که وی «با همکاری حوزه امور مجلس دستگاه‌های اجرایی و تعامل با نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی با اتکال به خداوند متعال و در چهارچوب سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی مصوب مقام معظم رهبری مدظله العالی و قانون برنامه توسعه با رعایت منشور اخلاقی کارگزاران دولت چهاردهم در تحقق اهداف دولت مجدانه بکوشد.» به هر رو، دبیری 64 ساله، پزشک، مدیر و مؤسس باشگاه فرهنگی ورزشی دبیری تبریز و بیمارستان ولیعصر(عج) این شهر است. وی در انتخابات دوره سوم و دوره چهارم شورای شهر تبریز به عنوان نفر نخست از سوی مردم برگزیده شد. دبیری تا پیش از این سمت جدید در دولت، رئیس شورای استان آذربایجان شرقی و رئیس شورای عالی استان‌ها بوده است.
مأموریت رئیس جمهور
برای منصوبان
هرچند حوزه‌های کاری منصوبان جدید رئیس جمهور پزشکیان متفاوت است، اما در احکام آنها، غیر از مأموریت‌های سازمانی، عناوین ثابتی درج شده است. این عناوین که عمدتاً شامل حرکت در «چهارچوب سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی مصوب مقام معظم رهبری مدظله‌العالی و قانون برنامه توسعه با رعایت منشور اخلاقی کارگزاران دولت چهاردهم در تحقق اهداف دولت» است، اساساً نشان دهنده جهت‌گیری‌های کلی دولت چهاردهم نیز هست. جهت گیری‌های مبتنی بر قوانین و اسناد بالادستی که رئیس جمهور پزشکیان در دوران انتخابات بارها بر آنها تأکید کرده است. این قوانین و اسناد و حرکت در مسیر آنها همان ایده کلی و اساسی دولت چهاردهم است، ایده‌ای که رئیس جمهور می‌خواهد با استفاده از توانایی و ظرفیت‌های همکاران متخصص، تجربه آموخته و امتحان پس داده خود به آنها دست یابد.