طبق اعلام وزارت علوم:
20 درصد پایان‌نامه‌های فنی و مهندسی نیاز محور می‌شوند
غزل رضایی ثانی
خبرنگار
شورای عالی انقلاب فرهنگی طبق مصوبه‌ای برای یکپارچه‌سازی سامانه‌ها و احصای نیازها و ایده‌ها به وزارت عتف مأموریت داد سامانه «نان» را پیاده کند. سامانه نان (نظام ایده‌ها و نیازها) از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری راه‌اندازی شد تا نیازهای جامعه و دستگاه‌ها را به دانشگاه انتقال دهد. در همین راستا دستگاه‌ها ۴ هزار نیاز در سامانه نان ثبت کرده‌اند که استادان می‌توانند از آن طریق دانشجو جذب کنند یا پایان نامه و رساله تعریف کنند. سامانه «نان» بخشی از نظام ملی نوآوری است و ایده‌ها بعد از این بر اساس نیازها شکل می‌گیرد. بر همین اساس پایه تشویق و ترغیب و اختصاص گرنت فناوری و ارتقای رتبه و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بر اساس پیشنهادات اساتید در این سامانه خواهد بود.
روح‌الله رازینی معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در گفت‌وگو با «ایران» درباره آمار پروپوزال‌هایی که بیشترین نیاز جامعه را بررسی کرده‌اند، گفت: ما نیازهایی که از سوی دانشجویان مطرح می‌شود در سامانه نان ثبت می‌کنیم. نیازها در سامانه نان ثبت شده و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. علاوه بر این موضوع دستگاه‌های مختلف نیز می‌توانند نیازهای خود را در «نان» ثبت کنند.
وی در توضیح فراخوان جدید استاد محوری اظهار داشت: طی سه ماه اخیر ما یک فراخوان جدید مربوط به پذیرش استاد محور بدون آزمون داشتیم که طبق آن حدود 3 هزار و 958 نیاز از مجموعه‌های نیازهای مختلف ثبت شده است. سامانه نان کاملاً در دسترس بوده و قابلیت رصد کردن دارد.
معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری درباره دسته‌بندی نیازها در این سامانه خاطرنشان کرد: نیازها متنوع است و در چهار بخش دسته‌بندی می‌شود؛ ما یک سری از نیازها را به نوعی مرجعیت علمی تعبیر می‌کنیم، نیازهایی که در ذیل مرجعیت علمی هستند عمدتاً برای رشته‌های علوم پایه و برخی رشته‌های علوم انسانی است. همچنین یک سری از نیازهامان، نیازهای دستگاه‌ها و شرکت‌ها است که واحدهای خدماتی و واحدهای اقتصادی آنها را معرفی می‌کنند.
رازینی درباره اعلام نیاز دستگاه‌های اجرایی گفت: در بخش بعدی دستگاه‌های اجرایی کشور را داریم که آنها نیز نیازهای خود را در سامانه نان درج می‌کنند که همه آنها قابل پیگیری است. در نهایت در بخش دیگر برخی نیازها هم توسط خود وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در «نان» قید خواهد شد.
وی افزود: در حال حاضر نزدیک به 900 نیاز که توسط واحدهای صنعتی و دستگاه‌ها معرفی شده، داریم که می‌توان برای این 900 نیاز، دو هزار (پارسا) پایان نامه و رساله تعریف کرد. نزدیک 25 تا 30 درصد نیازهای ثبت شده در سامانه هستند که اساتید روی آن پایان‌نامه و رساله تعریف می‌کنند.
معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با تأکید بر اینکه ظرفیت حمایت ما از رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها بالاست گفت: این سه هزار و 958 مورد که اشاره شد برای پذیرش مهرماه سال 1403 است، در عین حال ما پیش‌بینی می‌کنیم ظرفیت‌ها برای حمایت از رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها خیلی بیشتر از این عددی باشد که اعلام شده است.
رازینی درخصوص با تأکید بر تقاضا محور شدن رشته‌های دانشگاهی توضیح داد: در برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده، 20 درصد پایان‌نامه‌های رشته‌های فنی و مهندسی و 10 درصد از پایان‌نامه‌های رشته‌های علوم انسانی به سمت تقاضامحوری و نیازمحوری حرکت کند و در این زمینه برنامه‌ریزی داشته باشند.
معاون وزیر علوم در پایان گفت: پذیرش استعداد درخشان دکتری ۱۰۳ درصد و کارشناسی ارشد ۲۹ درصد رشد داشته است. همچنین حمایت از پذیرش نخبگان در رشته‌های اولویت‌دار از اقدامات در این حوزه بوده است. در حال حاضر اگر پیش‌بینی‌های ما در مورد پذیرش بدون آزمون استعداد درخشان محقق شود، فکر می‌کنیم که در بخش استعدادهای درخشان و نخبگان، بتوانیم اهداف برنامه هفتم توسعه را اجرایی کنیم. همچنین اگر برنامه استادمحوری به شکل جدی ادامه پیدا کند و پیگیری شود، ما فکر می‌کنیم که عدد 20 درصد برای رشته‌های فنی و مهندسی و 10 درصد علوم انسانی غیرقابل انتظار نباشد.